De placenta eten: waarom wel of niet?

Waarom zou je de placenta weggooien als je ook kan smullen van die heerlijke moederkoek? Het blijkt een steeds actuelere vraag te zijn, want steeds meer Nederlandse vrouwen kiezen ervoor om hun placenta op te eten. Het is dan ook een fenomeen dat via andere culturen naar Nederland komt overgevlogen. Tja, dat krijg je dan als beroemdheden zoals Kim Kardashian en January Jones smikkelen van hun moederkoek. Men heeft zelfs een wetenschappelijke benaming voor het fenomeen: placentofagie.

Maar heeft het eten van de placenta wel voordelen? Is het geen onzin? Of zijn er mogelijk ook nadelen verbonden aan placentofagie? De placenta eten: waarom wel of niet? In dit artikel vind je een antwoord op jouw vraag.

Waarom zou je de placenta wel opeten?

Culturele argumenten laten we hier achterwege en we focussen louter op wetenschappelijke cijfers en onderzoeken om na te gaan welke voordelen er aan het eten van de placenta verbonden zijn. Of je de moederkoek nu eet in poedervorm, gedroogd, als smoothie of eerder als een pannenkoek? Ook daar houdt deze bespreking geen rekening mee. Mogelijk zijn hier echter wel subtiele verschillen mogelijk.

De placenta is rijk aan voedingsstoffen

In de natuur zijn er vele diersoorten die na de bevalling hun eigen placenta opeten. Zij stellen zich de vraag met andere woorden niet. Volgens sommigen heeft het te maken met de voedingsstoffen die in de placenta terug te vinden zijn. Zo is de placenta rijk aan eiwitten, ijzer, zink en vitamine B-12. Volgens hen zou het een ideaal middel zijn om na de bevalling, die toch veel van het lichaam heeft gevergd, snel te herstellen. Volgens hen is het eten van de moederkoek iets dierlijks en moeten wij mensen het daarom dan ook maar doen.

Anderen noemen het eten van de moederkoek dan weer kletskoek. Volgens hen doen dieren het vooral omdat de geur van de placenta anders roofdieren zou aantrekken. Hoe dan ook moet je jezelf de vraag stellen of je louter een moederkoek hoort te eten omdat ook dieren dat doen.

Verkleinen van de kans op postnatale depressie

Andere voorstanders van het eten van de placenta halen vervolgens aan dat het de kans op een postnatale depressie of babyblues aanzienlijk zou verkleinen. Toch is zoiets nooit wetenschappelijk bewezen, althans niet wat het woord “aanzienlijk” betreft. Onderzoekers van de University of Nevada deden recent nog een praktijkonderzoek waarbij zowel de stemming als de hormoonwaarden werden gemeten van zowel vrouwen die een placebo kregen als van vrouwen die de effectieve placenta aten.

Zij noteerden een heel kleine vermindering van depressieve symptomen bij de groep die ook effectief de placenta kreeg toegediend. Bovendien was deze groep licht minder vermoeid en waren er zeer kleine veranderingen in de hormoonwaarden.

Echter haalden ze meteen aan dat het om zeer subtiele verschillen ging die eigenlijk in de foutenmarge vallen en waar statistisch geen rekening mee kan worden gehouden. Het woord “aanzienlijk” mag met andere woorden op de schop, terwijl de voordelen niet helemaal weerlegd zijn. Hoe dan ook zijn ze zelfs in het beste geval slechts beperkt aanwezig.

Hogere ijzerwaarde na het eten van de placenta

De placenta is rijk aan ijzer. Het eten van de placenta zou volgens aanhangers van de placentofagie dan ook in een hogere ijzerwaarde resulteren. Niet onbelangrijk voor vrouwen die borstvoeding geven.

In de praktijk is er slechts één onderzoek uitgevoerd naar de invloed van het eten van de placenta op de ijzerwaarden in het lichaam. Het toonde aan dat de gemiddelde ijzerwaarde hoger lag bij vrouwen die hun placenta aten, maar dat ook bij hen een tekort van ruim 75% merkbaar was. Ook zij dienden dus supplementen te slikken, waardoor het nut van het eten van de placenta volledig verloren ging. Het voordeel is met andere woorden aanwezig, doch verwaarloosbaar.

Waarom zou je de placenta niet opeten?

De meeste Nederlandse vrouwen lijken vooral te gruwelen van het idee dat ze hun placenta op zouden moeten eten. Het een plaatsje geven in de tuin en een boompje planten lijkt voor hen al meer dan te volstaan. Er zijn echter nog een aantal andere niet onbelangrijke redenen waarom je de placenta maar beter niet opeet.

Geen sluitend wetenschappelijk bewijs van de voordelen

Hoewel we met enige moeite het onderzoek van de University of Nevada wisten aan te halen, moesten ook zij toegeven dat er geen statistische voordelen te benoemen waren. Dat concludeerde ook een onderzoek dat in het Archives of Women's Mental Health verscheen. Door te grasduinen in meer dan tien studies moesten ook zij concluderen dat er helemaal geen wetenschappelijk bewijs bestaat van de voordelen die de aanhangers van de placentofagie zo vaak 'citeren'. Als het geen voordelen heeft, waarom zou je dan de risico's nemen?

Het eten van de placenta en bacteriën

Niet alleen is er het gevaar dat zich bij de bevalling bacteriën ontwikkelen op of in de placenta, ook nadien is dit het geval. Dit is vooral zo omdat men de placenta na de bevalling in de juiste condities moet bewaren. Vooral indien het aan een derde partij wordt overgeheveld opdat zij het tot poedervorm zouden vermalen, is er een risico op bacterievorming.

Dat is niet automatisch de schuld van het bedrijf zelf. Het bedrijf kan immers onmogelijk garanderen dat jij de moederkoek wel op de juiste manier bewaarde. Wat de juiste manier is? Daarover zijn nog niet echt veel studies gevoerd.

Meestal zullen dergelijke bedrijven zich dan ook uitbundig exonereren en elke vorm van aansprakelijkheid wegwuiven. Dit is ook logisch. Het bewaren van de placenta is heel lastig. In de koelkast is er een risico op besmettingsgevaar terwijl het buiten de koelkast snel bederft. Hierdoor kan je er ernstig ziek van worden. Niet voor niets beschouwen ze het ook in het ziekenhuis als afval.

Een recent onderzoek, verschenen in de American Journal of Ostretics & Gynecology, bevestigt een en ander. Zo beschrijft het onderzoek het geval van een vrouw die een bloedinfectie had opgelopen na het eten van haar placenta. De infectie was potentieel dodelijk en werd bovendien ook nog eens aan de baby doorgegeven via de moedermelk.

Een overdosis aan hormonen

De zwangerschap, de bevalling en de periode als kersverse mama: ze laten zich stuk voor stuk kenmerken door een heuse hormonenontwikkeling. Ook de placenta zit boordevol hormonen. Die hormonen zijn echter niet automatisch positief voor het vrouwenlichaam. Meer zelfs: ze kunnen de hormonenhuishouding sterk in de war brengen, met alle gevolgen van dien. Niet voor niets wordt de placenta door het lichaam afgestoten zonder de aanwezige hormonen te recupereren.

Mogelijke overdracht van virussen

Niet alleen bacteriën maken het eten van de placenta gevaarlijk. Bovendien is er het risico dat men door het eten van de placenta ook de moedermelk besmet met virussen. Vaak is dit het gevolg van een onzorgvuldige bereiding ervan. De virussen die mogelijks worden overgedragen zijn bovendien niet min: via de moedermelk kan het kind aan Zika, hepatitis en HIV worden blootgesteld. Als het op de gezondheid van jouw baby aankomt heb je nu eenmaal veel in de melk te brokkelen.

Ophoping van giftige stoffen in de placenta

Een aantal giftige stoffen hopen zich mogelijks op in de placenta. Een onderzoek toonde bijvoorbeeld aan dat de placenta cadmium kan bevatten. Ook in placentapillen werd cadmium aangetroffen. Cadmium is een zwaar metaal dat onder andere in tabaksrook en in industriële uitstootgassen te vinden is. Door cadmium op te nemen, stelt men zich bloot aan een aantal risico's zoals nierfunctiestoornissen.

De placenta eten: waarom wel of niet?

Tot slot koppelen we terug naar de vraag waar het allemaal mee begon. De placenta eten: waarom wel of niet? Mits enige moeite konden we een aantal vage voordelen aanhalen, maar daar bleef het ook bij. De (potentiële en onbewezen) voordelen wegen duidelijk niet op tegen de nadelen die aan het eten van de placenta verbonden zijn. Daarom doe je het maar beter niet. Zeker indien je ook borstvoeding geeft denk je best twee keer na. Je brengt mogelijks immers de gezondheid van jouw eigen kind in gevaar.

Desondanks is het eten van de placenta in Nederland niet verboden en blijft het jouw eigen keuze. Wil je jouw placenta om welke reden dan ook houden? Geef het dan vooraf even aan opdat het niet bij het ziekenhuisafval terechtkomt.