Wat doet een gynaecoloog?

Het is gebeurd: je verloskundige of huisarts heeft je doorverwezen naar de gynaecoloog voor verder onderzoek. Dat is natuurlijk even schrikken. Want wat doet een gynaecoloog nu precies en waarom ben je doorverwezen? Veel vrouwen worden gedurende hun zwangerschap doorverwezen naar de gynaecoloog. Goed nieuws is dat dat niet altijd betekent dat er iets mis is met jou of je baby.

Wat is een gynaecoloog?

Een gynaecoloog of vrouwenarts is een arts gespecialiseerd in de vrouwelijke geslachtsorganen. Gynaecologen hebben een breed vakgebied: van anticonceptie tot ziektes aan de baarmoeder en eierstokken, tot vruchtbaarheidsproblemen en zwangerschap en bevalling. Het laatste vakgebied heet perinatologie en houdt zich bezig met zwangerschap, bevalling en alle zaken die hier bij horen. Dit zal dan ook de gynaecoloog zijn waar je naar doorverwezen wordt bij zaken rond zwangerschap en bevalling.

Omdat de gynaecoloog zes jaar geneeskunde heeft gestudeerd en een arts is, heeft hij of zij een ruime kennis van verschillende ziektebeelden.

Het verschil tussen de gynaecoloog en verloskundige

De verloskundige begeleidt enkel ongecompliceerde zwangerschappen. Dat zijn zwangerschappen waarbij alles voorspoedig verloopt, of waar vooraf geen factoren aanwezig zijn die je zwangerschap of bevalling kunnen bemoeilijken. Als je onder controle bent van de verloskundige zul je de reguliere controles krijgen, en je zult thuis of poliklinisch in het ziekenhuis bevallen, zolang de bevalling goed verloopt.

Je hoeft je niet direct zorgen te maken als je wordt doorgestuurd naar de gynaecoloog. Sommige onderzoeken kunnen enkel door een gynaecoloog worden gedaan, of je verloskundige wil bepaalde zaken uitsluiten. Als alles goed is met moeder en baby word je namelijk weer naar je vertrouwde verloskundige gestuurd voor je reguliere controles. Als dat niet medisch verantwoord is, blijf je bij je gynaecoloog onder controle en zul je waarschijnlijk ook een medische bevalling in het ziekenhuis of geplande keizersnede krijgen.

Waarom ben ik doorverwezen naar de gynaecoloog?

Als je bent doorverwezen naar de gynaecoloog heb je in de meeste gevallen een medische indicatie. Bij een medische indicatie is de verloskundige van mening dat er risicofactoren zijn, die je zwangerschap of bevalling kunnen belemmeren of een gevaar kunnen zijn voor jouw of je baby. Jij en je baby hebben dan extra controle nodig door een arts.

De meeste vrouwen worden tijdens het verloop van hun zwangerschap doorgestuurd naar de gynaecoloog. Dit gebeurt in de volgende gevallen:

• Hoge bloeddruk: dit kan gevaarlijk zijn tijdens de zwangerschap in verband met de kans op zwangerschapsvergiftiging
• Suikerziekte: er is een kans op het ontwikkelen van zwangerschapssuiker tijdens iedere zwangerschap
• Bloedarmoede of andere afwijkingen in het bloedbeeld
• Bloedverlies
• Meerlingzwangerschap
• Achterblijvende groei van de baby
• Een verkeerde ligging van de baby en/of placenta
• Ernstige ochtendmisselijkheid (hyperemesis gravidarum)
• Vermoedelijke afwijkingen aan de baby op de echo, combinatietest of NIPT-test
• Andere gezondheidsklachten die een gevaar kunnen zijn voor moeder of baby
• Weeen voor de 37e zwangerschapsweek en/of vroegtijdig gebroken vliezen
• Als je nog niet bevallen bent in de 42e zwangerschapsweek

Er zijn ook vrouwen die de gynaecoloog al vanaf het begin van hun zwangerschap dienen te bezoeken. Ook zijn er vrouwen die al naar de specialist gaan voordat ze zwanger zijn. Bijvoorbeeld omdat ze een medische aandoening hebben, maar soms ook omdat ze zwanger zijn geraakt in een medisch traject.

• Als je al eens eerder een keizersnede hebt gehad. Aan het einde van de zwangerschap word je dan begeleid door de gynaecoloog
• Je hebt erfelijke afwijkingen in je familie zitten
• Je hebt eerder problemen gehad met zwangerschap of bevalling
• Je hebt eerder een vroeggeboorte of een te kleine baby gehad
• Je bent een DES-dochter
• Je hebt andere lichamelijke of mentale aandoeningen die een gevaar kunnen vormen voor een gezonde zwangerschap en bevalling

Als je bij de gynaecoloog onder behandeling bent zal je bevalling ook begeleid worden door de arts. Soms zelfs door meerdere artsen. Bijvoorbeeld ook door de anesthesist en/of kinderarts. Je zult dus in het ziekenhuis bevallen, onder begeleiding van een arts. Thuis bevallen is niet mogelijk in dit geval. In sommige gevallen zul je een geplande keizersnede ondergaan.

Soms draagt de verloskundige je ook tijdens de bevalling over aan de gynaecoloog. Je moet dan naar het ziekenhuis komen, of je ziekenhuisbevalling wordt medisch in plaats van poliklinisch.

• De weeen komen niet op kracht of zijn niet krachtig genoeg
• De ontsluiting vordert niet
• De weeen beginnen niet binnen 24 uur na het breken van de vliezen. In verband met infectiegevaar moet je dan naar het ziekenhuis
• De baby poept in het vruchtwater
• Er is te veel bloedverlies
• De moeder is te ver ingescheurd: de weefsels moeten dan in het ziekenhuis gehecht worden, zodat geen blijvende schade ontstaat
• Moeder of baby is niet krachtig genoeg om de bevalling af te ronden
• In alle andere gevallen waarin de gezondheid van moeder of baby in gevaar komt
• Je wil graag pijnstilling. Een ruggenprik of pijnstillers zijn niet mogelijk bij een thuisbevalling.

Is je baby geboren? Dan doet de verloskundige de controles tijdens je kraamtijd. De verloskundige controleert moeder en baby regelmatig na de bevalling. In sommige gevallen controleert ook de gynaecoloog de moeder na de bevalling.

Wat doet een gynaecoloog?

Er zijn dus een hoop redenen waarom je naar de gynaecoloog kan worden gestuurd. Wees niet bang, de meeste zwangerschappen lopen voorspoedig, zonder complicaties. Maar wat doet de gynaecoloog nu eigenlijk, en wat kun je verwachten als je doorgestuurd bent?

• Het begeleiden van medische bevallingen en het uitvoeren van kunstverlossingen en keizersnedes
• Nazorg bieden aan de moeder bij een medische bevalling of keizersnede
• Lichamelijk onderzoek doen bij de moeder: inwendig onderzoek, uitstrijkjes, echo-onderzoek, bloed- en urineonderzoek
• Voorlichting geven en informeren van zwangere en bevallen vrouwen, bijvoorbeeld over nazorg of anticonceptie na de bevalling
• Vrouwen begeleiden met verminderde vruchtbaarheid

De gynaecoloog heeft dus veel taken. De controles bij de arts verschillen in de meeste gevallen niet veel van de controles bij de verloskundige. In veel gevallen krijg je wat meer echo’s of bloed- en urineonderzoek. In sommige gevallen zal de gynaecoloog je verder doorverwijzen naar een andere specialist in het ziekenhuis: meestal gebeurt dit als er sprake is van (een mogelijkheid tot) erfelijke afwijkingen, afwijkingen bij de baby of pijnstilling bij de bevalling.