De DLE-score: een belangrijke score voor elk basisschoolkind

Elk kind dat naar de basisschool gaat krijgt ermee te maken: de DLE-score. Deze score houdt bij hoever een leerling met de leerstof is. Door deze score te vergelijken met hoever een leerling met de stof hoort te zijn, kun je zien hoeveel een kind eventueel voor- of juist achterloopt op bepaalde gebieden. Dit is voor ouders en leerkrachten nuttig om te weten. Er is echter ook kritiek op de DLE-score. Daarom beantwoorden wij de vraag: De DLE-score: wat houdt deze score in en wat kun je ermee?

Waar staat ‘DLE’ voor?

Voor we kunnen uitleggen wat je met de DLE-score kunt, is het handig om te weten waar DLE voor staat. DLE is een afkorting van Didactisch Leeftijd Equivalent. Dit normeringssysteem wordt op basisscholen vanaf groep 3 tot en met groep 8 gebruikt. Doordat de DLE-score elk schooljaar doorloopt, is de ontwikkeling van een leerling eenvoudig bij te houden. En niet alleen de individuele score en vooruitgang speelt een rol, ook wordt er gekeken naar wat een gemiddelde leerling kan. Dat maakt het eenvoudiger om een eventuele voorsprong of achterstand bij een leerling op te sporen.

Hoe wordt de DLE-score berekend?

Jouw kind zal aan het begin van groep 3 beginnen met het opbouwen van zijn of haar didactische leeftijd (DL). Elke maand onderwijs staat gelijk aan één DL. Aangezien een schooljaar ongeveer tien maanden kent, zal elk kind in één jaar tien DL hebben opgebouwd. De DLE-score geeft vervolgens aan wat het werkelijke niveau van het kind is. Als een kind achterloopt met de leerstof, zal hij of zij een lagere DLE-score hebben. Zo kan het gebeuren dat jouw kind aan het eind van groep 3 bijvoorbeeld een score van acht DLE heeft, waar zijn DL tien zal zijn. Maar ook de andere kant op kan. Een snelle leerling, die al in groep 2 is begonnen met leren lezen, kan zomaar een paar maanden voorlopen en dus een hogere DLE-score hebben halverwege groep 3.

Blijven zitten of juist een klas overslaan heeft invloed op de DL van jouw kind. Een jaar moeten overdoen levert tien extra DL op, waar een jaar overslaan juist een lagere DL oplevert. Zo kan het dus gebeuren dat de didactische leeftijd van jouw kind hoger of lager is dan die van zijn klasgenootjes.

De DLE-score wordt bepaald aan de hand van verschillende toetsen. De score op de toets staat gelijk aan de DLE-score van jouw kind. Aan de DLE-score kun je vervolgens aflezen hoe jouw kind het doet, ten opzichte van voorgaande periodes én in vergelijking met de gemiddelde leerling.

Wat kun je met de DLE-score?

Aan de hand van de DLE-score kun je dus bepalen of een leerling voor- of juist achterloopt. De voorsprong of achterstand wordt berekend aan de hand van de DL en de DLE. Hiervoor wordt de DLE gedeeld door de DL en vervolgens vermenigvuldigd met 100. Zo komt er een percentage uit, waarbij je kunt aflezen hoe groot de voorsprong of achterstand is.

De DLE-score wordt uitgerekend voor verschillende gebieden. Zo kan het zijn dat jouw kind bijvoorbeeld met technisch lezen een hogere DLE-score heeft, dan met rekenen. Dit is heel normaal. De ontwikkeling van kinderen loopt nu eenmaal niet gelijkmatig. Wel is het nuttig om naar deze scores te kijken, zodat jullie weten op welke gebieden jouw kind wat extra aandacht kan gebruiken.

Is een lage of hoge DLE-score zorgwekkend?

Van een lage DLE-score kun je als ouder behoorlijk schrikken. Dit is echter niet nodig. Een lagere DLE-score betekent wel dat jouw kind (op een bepaald gebied) wat achterloopt, maar dat betekent niet dat hij z’n achterstand niet snel weer in kan halen. Een achterstand van bijvoorbeeld vier maanden kan vaak in een veel kortere tijd ingehaald worden. Helemaal als de score bij één vak achterloopt, is het vaak voldoende om een tijdje wat extra focus op dit vak te leggen. Leerlingen halen hun achterstand dan vaak binnen enkele weken in.

Hetzelfde geldt voor een hoge DLE-score. Dit betekent niet direct dat jouw kind hoogbegaafd is, maar dat het bepaalde leerstof extra snel heeft opgepikt. Uitschieters in de DLE-score komen regelmatig voor. Heeft jouw kind echter langere tijd en voor (bijna) alle vakken wel erg hoge scores? Dan kan het verstandig zijn om dit verder te onderzoeken. De leerkracht van jouw kind zal je hierin kunnen ondersteunen.

Kritiek op de DLE-score

Net als op andere toetsen, zoals de Cito-toets, is er ook op de DLE-score redelijk wat kritiek. De DLE-score zou volgens critici een vertekend beeld van de ontwikkeling geven. Het is immers, net als alle toetsmethoden, een momentopname. De DLE-score gaat daarbij ook nog eens uit van een rechtlijnige ontwikkeling, waarin leerlingen elke maand ongeveer evenveel leren. De ontwikkeling van kinderen verloopt in de praktijk anders. De ene maand gaat hun groei een stuk sneller, dan de andere maand. Daarom is een DLE-score een goede indicatie, maar is een lage (of juist hoge) score niet meteen zorgwekkend. Het is goed om je bewust te zijn van de score van jouw kind, maar onthoud altijd dat het een momentopname is.

Een handige score, maar blijf kritisch

De DLE-score kan dus een goede indicatie geven van het leerniveau van jouw kind. Het is fijn om te weten hoe jouw kind het gemiddeld genomen doet. Maar teveel waarde hechten aan deze momentopname is ook niet goed. Eén slechte DLE-score betekent niet direct dat jouw kind een leerachterstand heeft, net als dat één goede score niet meteen wijst op hoogbegaafdheid. Het is dus altijd verstandig om kritisch naar deze score te kijken. Als je vragen hebt over de score, kun je in gesprek gaan met de leerkracht van jouw kind. Samen kunnen jullie de scores bekijken en kunnen jullie bepalen of er actie ondernomen moet worden. Zo zijn jullie er op tijd bij om een eventuele leerachterstand in te perken of een snelle leerling voldoende uitdaging te bieden. Vertrouw naast de DLE-score dus ook op je eigen gevoel. Jij kent je kind immers het beste.