Hoe ga je om met driftbuien van je peuter?

Kinderen met driftbuien brengen hun ouders vaak tot waanzin. Ouders vinden het vaak moeilijk om driftbuien te begrijpen, omdat de uitbarstingen vaak bij onbenulligheden beginnen. Hieronder vind je redenen en oorzaken van “driftbuien” van peuters en kinderen. Daarnaast geven we nuttige tips om beter om te kunnen gaan met driftbuien.

Wat zijn “driftbuien”?

Driftbuien komen vooral voor op de leeftijd van 2 tot 4 jaar. Zowel de kinderen als de ouders hebben last van de spontane uitbarstingen van woede. De symptomen zijn verschillend per kind: sommigen zijn rustig, trekken zich terug, praten en eten weinig. Anderen gedragen zich zo driftig en boos dat je ze moeilijk meer met woorden kunt bereiken. De typische uitbarstingen van woede verschijnen, maar de intensiteit wisselt. Driftbuien zijn vaak duidelijk te zien: rode kop, kortademigheid, stampen, omstoten, zich op de grond gooien, enz. Vaak duren de aanvallen kort (enkele minuten).

Wat is het belang van driftbuien?

Driftbuien zijn voor de ouders moeilijk te begrijpen. Het is belangrijk om te weten dat de woede niet persoonlijk tegen jou gericht is. Je kind probeert de lijn met zijn ouders (volwassenen) door te knippen en wil meer zelfstandigheid krijgen. De assertiviteit van het kind wordt getest. Je kunt het dus zien als een teken van meer zelfbewustzijn. Dit proces van onthechting is zowel moeilijk als langdurig en hier komen veel emoties bij kijken. Psychologen geven aan dat kinderen die weinig of geen driftbuien hebben ernstig beperkt zijn in hun onafhankelijkheid en assertiviteit. Driftbuien hebben dus een functie en zijn heel normaal.

De ontwikkeling van het kind en driftbuien

Het 2e levensjaar leert je kind steeds beter lopen en praten. Maar hoe beter het kind kan lopen en spreken, hoe meer onzekerheid er ontstaat. In deze fase gaat het kind op zoek naar zijn identiteit en begrijpt het dat zijn ouders zeer individuele belangen hebben. Dit geeft kinderen een gevoel van beperking. Het kind heeft zijn ouder nodig voor rust en zekerheid. Er kunnen zich nu bepaalde problemen voordoen, een kind wil bijvoorbeeld niet meer bij vrienden blijven zonder zijn ouders. Kinderen hangen vaak letterlijk aan de aan de rok van hun moeder. Hierin ben je als ouder belangrijk voor de juiste opvoeding van je peuter. 

Kinderen zetten zich af tegen hun ouders

De motoriek van het kind wordt in deze fase steeds beter. Het kind krijgt het besef dat het iets kan doen. Soms vinden ouders dit leuk, maar het kan ze ook verdrietig of boos maken. Het kind weet dat de ouders zich anders kunnen voelen dan zijzelf. Ze dringen aan op meer autonomie. Zelfs in bepaalde woorden drukt het verlangen om zich af te zetten zich uit. De woorden Nee” , “ik” , “van mij” , “zelf doen” , “alleen” worden vaak gezegd. Daarnaast probeert het kind zich van zijn ouders af te zetten. Aan de andere kant heeft je kleintje natuurlijk nog steeds de bescherming van haar ouders, veiligheid en stabiliteit nodig.

Voorbeeld: Het aantrekken van schoenen is heel eenvoudig, maar hoe strik je de veters? Als jij iets heel anders wil doen (schoonmaken in plaats van bijvoorbeeld naar de speeltuin), begint je kind te krijsen van woede. Je kind merkt op dat de wensen van zijn ouders zijn heel anders dan de zijne. Daarnaast willen ze ook meer bereiken dan ze kunnen (veters strikken).

Wat zit er achter de driftbui van je kind

Veel ouders begrijpen de driftbuien van hun kind niet of zien het als reactie op iets dat ouders verkeerd doen. De oorzaak ligt echter in het kind zelf. De meest fundamentele oorzaak van de driftbuien zijn meestal teleurgestelde verwachtingen, bijvoorbeeld als je kind niet in staat is om iets te doen wat hij of zij graag zou willen doen, of als dagelijkse rituelen plotseling mislukken. Deze teleurstelling leidt tot sterke innerlijke conflicten die gepaard gaan met angst en frustratie.

Gewoonlijk komen driftbuien voor tussen de tweeënhalf en drie jaar oud. In deze fase van ontwikkeling zijn de capaciteiten van het kind meestal nog niet zo goed ontwikkeld dat het zijn wensen zonder problemen tot uitdrukking kan brengen of zelfs in de praktijk kan brengen. Dit levert frustratie op. Met een betere ontwikkeling van taal en andere vaardigheden nemen de driftbuien tegelijkertijd af. Dit betekent echter niet dat vierjarigen zich af en toe in de supermarkt op de grond gooien.

Een werveling van gevoelens: dit gebeurt er bij je kind tijdens een driftbui

Wat er van buitenaf heftig uitziet, is ook van binnen een wervelwind van gevoelens: als je kind boos is, schreeuwt, zich op de grond werpt en misschien doelloos door het huis rent, drukt hij zijn hulpeloosheid uit. Het is volledig overweldigd door zijn woede en weet niet hoe er mee om te gaan. Tegelijkertijd zit hij gevangen in zijn innerlijke wereld en is hij niet in staat om zijn gevoelens onder de knie te krijgen en ze adequaat tot uitdrukking te brengen. Het resultaat: een reactie van verzet. Als het kind ouder wordt en leert om beter om te gaan met zijn gevoelens en ook om zijn verlangens beter tot uitdrukking te brengen, nemen ook de driftbuien af.

Wat is de ideale reactie op driftbuien?

Het tonen van kalmte is de ideale reactie op driftbuien. Toon ook begrip voor de benarde toestand van je kind: “Helaas kun je nog geen veters strikken, maar je zal het zeker snel wel kunnen! Als je kind niet kan worden gekalmeerd, zal het kwaad worden totdat de woede “verdwenen” is. Na de aanval heeft het kind meestal behoefte aan een knuffel, omdat ze zeker willen zijn van de genegenheid van hun moeder. Een driftbui maakt de kans op een nieuwe aanval in de nabije toekomst groot. Je ziet dus vaak kort achter elkaar woedeaanvallen. Dit is waarschijnlijk te wijten aan het feit dat het kind nog steeds een verhoogde opwinding en prikkelbaarheid heeft. Hierdoor reageert het gevoeliger op bepaalde situaties.

Sta vrije ruimtes toe, maar geef tegelijkertijd ook grenzen aan

Vrijheden zijn noodzakelijk voor het kind om de wereld te leren kennen, te verkennen en te onderzoeken. Beperk de nieuwsgierigheid van kinderen niet. Beperkingen zijn echter noodzakelijk om het kind niet bloot te stellen aan een gevaarlijke situatie. Hoe beter het kind precies weet waar de grenzen liggen, hoe minder protest er zal zijn.

Onderhandelingen

Het kind moet het gevoel krijgen dat het serieus wordt genomen. Het kan beslissingen nemen, wanneer er geen probleem is. Of je kind nu de rode of de blauwe broek aantrekt; of je nu het ene of het andere verhaal voorleest, het maakt allemaal niet veel uit. Er kunnen echter ook grenzen zijn. Je kan een “nee” tegen het kind rechtvaardigen. Voorbeeld: “Vandaag krijg je geen ijs meer, je hebt er al een gehad”. Er kunnen ook compromissen worden gesloten. Voorbeeld: “Vandaag heb ik heel weinig tijd, maar in het weekend doen we samen iets geweldigs, jij mag kiezen wat we gaan doen. Alternatieven kunnen worden aangeboden. Voorbeeld: “Ik ga geen cola voor je kopen, maar je mag wel limonade.

Afleiding

Naar iets anders wijzen of met iets anders de aandacht trekken kan helpen. Voorbeeld: Als een kind boos is dat het geen ijs meer krijgt, kun je hem wijzen op de mooie hond achter je.

Voorafgaande waarschuwing

Kondig in een vroeg stadium aan wanneer er iets anders gaat gebeuren. Op deze manier kan het kind langzaam maar zeker vertrouwd raken met het idee van het afmaken van datgene waar het mee bezig is. Houd rekening met de huidige wensen en behoeften. Een volwassene breekt ook met tegenzin iets abrupt af. Voorbeeld: ” Als de kerkklok 5 keer slaat, verlaten we de speeltuin. Zodra papa thuiskomt, gaan we lunchen.

Negeer het ongewenste gedrag

Negeer het ongewenste gedrag, bied een gesprek aan en laat je niet van streek brengen door de opmerkingen van anderen. Laat de driftaanval van je kind je niet besmetten. Spreek zo kalm en rustig mogelijk, dit zal de woede verminderen. Blijf vriendelijk, want het is niet zo gemakkelijk om boos te zijn tegen een vriendelijk persoon. Laat je vooral niet meeslepen door ondoordachte dingen zoals slaan of schreeuwen. Soms is het belangrijk om woede te laten gaan en alleen te praten als de woede is afgenomen.

Tips voor het omgaan met driftbuien

Helaas kun je driftbuien niet voorkomen. Je kunt een positief effect hebben op je kind, zowel preventief als in acute situaties. De beste manier om dit te doen is met de volgende tips:

• Zorg ervoor dat je kind de juiste ervaringen opdoet en zijn of haar kinderlijke nieuwsgierigheid kan beleven
• Geef je kind vaste regels en verstandige grenzen waarop hij of zij kan vertrouwen
• Zeg niet alleen nee, maar leg je kind uit waarom je nee zegt
• Als je je kind iets niet geeft, leg hem dan uit waarom je dit doet. Onderhandel tegelijkertijd met je kind over alternatieven
• Verras je kind niet met veranderingen, maar geef hem de kans om zich eraan aan te passen door ze in een vroeg stadium aan te kondigen
• Als je kind duidelijk boos is op iets, probeer dan zijn of haar aandacht op iets anders te vestigen
• Besteed niet meer aandacht aan de driftbuien van je kind dan absoluut noodzakelijk is zolang je kind niet het risico loopt gewond te raken
• Blijf rustig en altijd dicht bij je kind
• Straf je kind niet en laat hem of haar niet zien dat je zijn of haar gedrag afwijst
• Probeer na een driftbui met je kind te praten over zijn of haar gevoelens tijdens de driftbui