Zorgregeling voor de kinderen

Als een koppel beslist om te gaan scheiden, moet er veel geregeld, verdeeld en afgesproken worden. De zorg om de kinderen en de verantwoordelijkheden daarin zijn wellicht de belangrijkste punten. Zij hebben niet gekozen voor de scheiding, maar zijn wel direct betrokken partij en ook hun leven zal er na de scheiding helemaal anders uitzien. Een goede reden dus om een regeling uit te werken waar zowel jullie als de kinderen zich kunnen in vinden, waarin iedereen zich aan de gemaakte afspraken houdt en waarin dialoog mogelijk is en blijft.

Het opstellen van een zorgregeling met duidelijke afspraken en wederzijds respect is in het belang van alle partijen. Samen met de omgangsregeling vormt dit onderdeel van het ouderschapsplan.

Wat is de zorgregeling?

De zorgregeling is eigenlijk het ideale scenario voor ouders die de gedeelde verantwoordelijkheid over de kinderen willen opnemen na een scheiding en die de nodige afspraken in onderling overleg kunnen en willen maken. Deze regeling gaat er namelijk van uit dat jullie over alles beslissingen nemen zonder de hulp van een advocaat of mediator.

In onderling overleg en met een open houding zoeken jullie zelf naar een manier om de zorg voor de kinderen onder elkaar te verdelen met daarbij steeds het belang van de kinderen voorop.

Verschillende mogelijkheden

De mogelijkheden binnen de zorgregeling zijn quasi eindeloos, zolang jullie er maar in overeenkomen. Hier zijn geen standaardovereenkomsten, noch verplichtingen voor.

In eerste instantie moeten jullie kijken naar wat belangrijk is voor de kinderen en dat als uitgangspunt nemen. Denk hierbij aan de keuze van school ten opzichte van jullie woonplaatsen, de leeftijd van de kinderen, de opvangmogelijkheden wanneer jullie aan het werk zijn enzovoort. Het spreekt voor zich dat als jullie bijvoorbeeld ver uit elkaar wonen, het moeilijk zal zijn om een week-week regeling voorop te stellen omwille van school en buitenschoolse activiteiten. Ook de werksituatie van jullie beiden zal een invloed hebben op de verdeling van de zorg. Wie kan wanneer voor de kinderen zorgen, jullie kunnen het helemaal zelf vastleggen naar jullie specifieke situatie.

Vaak veranderen zorgregelingen doorheen de tijd, en dat is ook geen enkel probleem. Een van jullie beiden verhuist, de kinderen geven zelf andere mogelijkheden aan, de kinderen veranderen van school, het kunnen allemaal redenen zijn om de regeling in vraag te stellen en aan te passen. De flexibiliteit van de zorgregeling is een grote meerwaarde die jullie in staat stelt steeds de beste oplossing voor iedereen voorop te stellen.

Het vastleggen van de zorgregeling

We zegden eerder al dat een zorgregeling onderling opgemaakt kan worden en dit zonder tussenkomst van advocaten of een rechtbank. Toch is het ook voor jullie goed om de gemaakte afspraken op papier te zetten. Zo hebben jullie steeds iets om op terug te vallen en zijn de gemaakte afspraken voor iedereen duidelijk. Zie het als een onderling contract. Zaken die hier best in vermeld staan zijn:

• Bij wie hebben de kinderen hun hoofdverblijfplaats?
• Wanneer wisselen de kinderen van verblijfadres en wie zorgt voor het ophalen en terugbrengen?
• Zijn er afwijkende afspraken tijdens de schoolvakanties?
• Hoe, waar en wanneer bespreken jullie de te nemen beslissingen over de kinderen?

Deze punten zijn natuurlijk niet beperkend, jullie kunnen er zoveel vastleggen als jullie willen en die doorheen de tijd ook aanpassen in functie van de noden van de kinderen. Het is een goed idee om bepaalde momenten af te spreken om de zorgregeling te evalueren en eventueel bij te sturen.

In principe zijn jullie het die de regeling bespreken en vastleggen, maar vanaf een bepaalde leedtijd is het wel een goed idee als de kinderen hier ook in betrokken worden en hun mening kunnen geven. Bepaalde zaken kunnen voor hen belangrijk zijn die jullie misschien over het hoofd zien of niet bij stilstaan. Het heeft hen ook een positief gevoel als ze weten dat hun stem ook meetelt en dat wat zij vinden en voelen belangrijk is. Zij zijn namelijk ook betrokken partij en de regeling heeft een grote impact op hun leven.

Wat als een onderlinge overeenkomst niet lukt?

Een scheiding is een emotionele en moeilijke periode waarin het niet steeds duidelijk is om tot open en constructieve communicatie te komen. En laat dat nu net nodig zijn om een zorgregeling te kunnen opstellen. Raken jullie er zelf niet uit dan resten er nog twee mogelijkheden. Ofwel kunnen jullie alsnog proberen om met de hulp van een mediator de communicatie terug op gang te brengen. In dit geval zal de mediator als onafhankelijk en neutraal tussenpersoon proberen om de gesprekken terug op het goede pad te krijgen. Lukt het zo om akkoorden te sluiten, dan kunnen jullie zonder verdere stappen de zorgregeling uitwerken.

Lukt het niet met behulp van een mediator? Dan is de laatste stap dat jullie elk een advocaat nemen die dan jullie wensen voor de rechtbank brengt. In dit geval zal het de rechter zijn die, na het luisteren naar beide kanten en vaak ook naar de kinderen zelf, een beslissing zal nemen. Die beslissing wordt dan wettelijk vastgelegd en ook bindend, wat het minder flexibel maakt dan een onderling overeengekomen zorgregeling. Het spreekt voor zich dat ook bij een door een rechtbank genomen beslissing later steeds wijzigingen mogelijk zijn als de persoonlijke situaties veranderen. Een rechter zal steeds het belang van de kinderen voorop stellen, los van jullie onderlinge twisten.

Als het tot de mogelijkheden behoort, geniet een onderling overeengekomen zorgregeling absoluut de voorkeur voor alle partijen. Niet alleen is dit systeem eenvoudig en goedkoop, het biedt ook het voordeel dat je op ieder moment wijzigingen kunt aanbrengen als de omstandigheden veranderen. Zijn de kinderen al op een leeftijd dat ze zelf kunnen aangeven wat hun voorkeuren zijn, dan kun je hen er uiteraard ook in betrekken en mee de lijnen laten uittekenen. De definitieve beslissingen blijven natuurlijk wel bij jullie liggen.