Thuis werken: alleen maar fijn?

'Oh thuiswerken, heerlijk zeg!' Dat is meestal de reactie die ik hoor als ik vertel dat ik (voornamelijk) vanuit huis werk. Meestal antwoord ik eerlijk dat het inderdaad zijn voordelen heeft, maar dat er ook zeker nadelen zijn. Nadelen waar misschien niet zo bij stil staat als je zelf werkt op locatie. Na zo'n vijf jaar vanuit huis werken, heb ik daar inmiddels wel mijn trucjes en foefjes op gevonden.

Ja, het is fijn: geen files, (meestal) geen haast in de ochtend om op tijd weg te komen (ik tel de schoolrun niet mee), de vrijheid om in je favoriete koffietent te werken, geen lunch hoeven voor te bereiden om mee te nemen, in je onderbroek kunnen werken als je wil, geen koekjes hoeven delen met collega's, je eigen werktijden bepalen en hardop meezingen met je favoriete muziekzender. Ik kan nog wel even doorgaan met voordelen over thuis werken, maar of je nou zzp-er bent, ondernemer of in dienst: thuis werken is fijn, maar echt niet altijd ideaal.

Afleiding

Je hoeft de deur niet uit, je bent in je eigen vertrouwde omgeving. Maar het is hoe dan ook werk. Het vergt veel zelfdiscipline en motivatie om ook echt aan het werk te blijven en niet andere dingen te gaan doen. Thuis werken betekent namelijk ook verleidingen weerstaan. De verleiding om afleiding te zoeken: de was, de vaat die nog op het aanrecht staat, éven iets te snaaien zoeken, op weg naar de keuken bedenken dat er misschien nog post is: brievenbus checken. Oh ja, de schoenen van Finn zijn vies, laat ik die meteen even schoonmaken… Okee, je begrijpt nu vast wel wat ik bedoel. Afleiding dus.

Mijn oplossing? Afwisseling en structuur. Ik probeer gestructureerd te werken: ik maak gebruik van Google Calendar voor mijn weekplanning, maak ik iedere ochtend een to do lijst in Wunderlist voor de dag zelf, heb ik themadagen ('schrijfdagen' en 'regeldagen', o.a.), en dat helpt me enigszins. Ik zeg enigszins, omdat ik ADD heb en nou ja, planning is dan niet je sterkste punt… Daarnaast maak ik – als ik merk dat ik gauw afgeleid ben – gebruik van de pomodoro-techniek: 25 minuten gefocused aan het werk, dan een korte pauze van 5 minuten. Dat werkt echt heel fijn.

Ziek kind

Je kent het vast wel: allebei een werkdag en dan is je kind ziek. Hoe doe je dat dan? Mijn vriend en ik regelen de opvang voor onze zoon voornamelijk zelf. Als ik werk, is hij thuis en andersom. Die ene dag in de week waarop we allebei werken, passen mijn schoonouders op en verder werk ik tijdens schooluren. Dat laatste werkt echt prima, behalve als je kind ziek wordt. En als je partner dan ook nog eens een week veel afspraken buiten de deur heeft en niet kan bijspringen, dan zorgt het voor een extra uitdaging.

Onze oplossing? Flexibel zijn, kijken wie de belangrijkste afspraken heeft die dag (ha ha) en neerleggen bij het idee dat de dag niet gaat lopen zoals je gepland had. Het vraagt flexibiliteit van je en soms ook van opdrachtgevers, bijvoorbeeld als er een deadline overschreden moet worden. Meestal zijn het geen halszaken, maar het vergt wel extra energie. En plannen. En dus flexibiliteit. Dan moet er even een knop om naar de zorgmodus en gaat de werkmodus maar even de kast in. Dat lukt de ene keer beter dan de andere.

Zieke juf of meester

Met het lerarentekort in Nederland is het altijd behelpen als de juf of meester ziek wordt. Er is – althans, bij ons op school – vaak beperkt of helemaal geen vervanging. Als er een leerkracht ziek is worden doorgaans de kinderen verdeeld over de andere (kleuter)klassen. We hebben in de 1,5 jaar dat onze zoon op de basisschool zit regelmatig het verzoek gehad om hem een dag of middag thuis te houden. Als dat niet kan, kunnen kinderen uiteraard wel op school komen.

Onze oplossing? Omdat we dus beiden thuis werken kan het voor ons doorgaans wel om hem thuis te houden. Het voelt niet goed om onze zoon dan toch naar school te sturen. Om de werkdruk voor de leerkrachten niet extra groot te maken, kiezen we er (als dat kan natuurlijk) dus meestal voor om hem thuis te houden. En laatst was een moeder van een vriendje zo lief om hem een middagje mee te nemen. Echt heel erg fijn. It takes a village, zeggen ze toch?

Geen aanspraak, feedback, brainstorm, bedrijvigheid

Het kan best eenzaam zijn, alleen thuis werken. Behalve bij het naar school brengen zie ik soms de hele dag niemand. En dan kan ik de bedrijvigheid van een kantoor echt missen. Dit was ook de reden waarom ik een aantal jaar geleden een werkplek huurde bij een vriendin op kantoor. Ik woonde toen nog in een dorp met weinig (lees: geen) voorzieningen en werkte ook nog eens thuis. Daardoor zag ik door de week weinig mensen en kwam ik nauwelijks mijn huis uit. De aanspraak van 'collega's', even stoom afblazen als er iets tegen zit, maar ook sparren en meedenken over onderwerpen vond ik erg prettig.

Mijn oplossing? De deur uit! Inmiddels woon ik in een middelgrote stad en zoek ik soms actief de mensen op: ik werk samen met iemand op locatie of ik ga in een café werken. Gek genoeg ben ik daar vaak productiever dan thuis. Behalve dat het een fijne afwisseling is met thuis werken, is de koffie vaak ook net even iets lekkerder…

De deur achter je dicht doen, wat is dat?

Het gevoel dat je aan het eind van je werkdag je computer uitzet, de deur uitloopt en dat je werk dan klaar is: dat heb ik niet. Okee, dit is inherent aan blogger zijn en social media bijhouden enzovoorts, want dat is nu eenmaal geen 9-tot-5-baan. Maar als je werkplek de eettafel is en je je laptop aan de kant schuift voor lunch of diner om 'm daarna weer te pakken, dan kan de scheiding werk-privé soms wat vaag zijn. Het is dan heel belangrijk dat je voor jezelf doelen stelt en ook een eindtijd aanhoudt voor je werk. En dus soms ook eens moet denken: nee, morgen weer een dag.

Mijn oplossing? Hier heb ik niet heel bewust aan gewerkt, maar het lukt me tegenwoordig wel beter om niet óók nog eens 's avonds mijn laptop open te klappen. Of om tussendoor als mijn zoontje thuis is nog 'snel even wat te doen'. Als er dringende deadlines zijn ontkom ik er vaak niet aan en social media slokt nogal eens wat meer tijd op dan de bedoeling is, maar het lukt steeds beter om te denken: nu is het klaar voor vandaag. Dat vind ik ook belangrijk, voor mijn eigen gezondheid en omdat ik het zo onnodig vind dat ik werk als ik ook tijd in volle aandacht kan doorbrengen met mijn zoon.

Vind je eigen weg

Het is soms een beetje zoeken wat 'werkt' voor je, als je vanuit huis werkt. Probeer, val, sta op, probeer iets anders. En het is niet zo dat ik na 5 jaar al de Heilige graal heb gevonden. Het blijft zoeken en uitproberen. Één ding weet ik wel: ondanks de uitdagingen die het geeft (zeker op het gebied van planning in mijn geval) zou ik het echt niet anders meer willen. Dat ik thuis werk geeft me zo veel vrijheid, dat zou ik voor geen goud meer willen inwisselen voor een 9-tot-5-baan.

Lees ook: Tips voor effectiever thuiswerken