De rol van een doula tijdens de bevalling

Als het goed gaat is zwanger zijn de mooiste periode in het leven van een vrouw. En ook al zeggen de meeste stellen dat ze samen zwanger zijn, toch zal een man nooit hetzelfde gevoel ervaren omdat er nu eenmaal op hormonaal vlak voor hen niets verandert. Vooral als het om een eerste kindje gaat, en je bent als toekomstige moeder over zovele dingen onzeker, is het fijn om iemand in de buurt te hebben met ervaring én die jouw zwangerschap van nabij volgt. De rol van een doula tijdens de bevalling is vooral ondersteunend want zij mag geen medische handelingen verrichten. Maar vooraleer je bevalt kan zij heel wat voor jou betekenen.

Wat is een doula?

Het woord doula stamt uit de tijd van de Oude Grieken. Deze ‘dienende vrouwen’, als je het letterlijk vertaalt, ondersteunt toekomstige ouders tijdens heel de zwangerschap, bij de bevalling en de periode die er op volgt. Je kunt samen afspreken hoe lang je van haar diensten gebruik wil maken want sommige mensen kunnen terugvallen op familie of vrienden, anderen zijn meer aangewezen op zichzelf. Vroeger was het zo dat de families groter waren en er altijd wel een tante of oma was die deze taak op zich nam. Sinds mensen de laatste decennia geïsoleerder leven en de families veel kleiner zijn, is er nood aan ondersteuning van professionele doula’s.

Wat kan een doula voor aanstaande ouders betekenen?

Het is een geruststellende gedachte dat er, tijdens de zwangerschap, iemand in je buurt is die antwoorden geeft op al jouw vragen. Nog nooit was er zoveel lectuur over zwangerschap en geboorte als nu en nog nooit waren vrouwen zo onzeker over het krijgen van een kind. Vroeger werd je zwanger, ging je een paar keer op controle bij de huisarts en als alles goed verliep hielp een vroedvrouw het kindje op de wereld en klaar. Tegenwoordig ga je elke maand naar de huisarts, enkele keren naar een gynaecoloog of verloskundige, worden er echo’s gemaakt, vruchtwaterpuncties bij twijfelgevallen enz. enz. Niet verwonderlijk dat vrouwen die voor het eerst zwanger worden zoveel vragen en onzekerheid hebben.

De rol van een doula is om toekomstige ouders op momenten van vertwijfeling -en vaak ook angst- , de juiste informatie te geven zodat er geen stress ontstaat en de gezondheid van de ongeboren baby niet in gevaar komt. Wanneer de geboorte zich aankondigt zal zij de eerste zijn die naast je staat en gaat als laatste weer de deur uit.

Hoe kies je een goede doula?

Het spreekt vanzelf dat jullie heel wat tijd samen gaan doorbrengen. Daarom is het belangrijk om een doula te zoeken die niet te ver bij jullie uit de buurt woont. Op het internet zijn vakverenigingen te vinden waarbij professionele doula’s zijn aangesloten. Daar kun je een regio aanduiden zodat je iemand uit je eigen streek kunt contacteren voor een kennismakingsgesprek.

Tijdens dit gesprek kun je kijken of er een klik is tussen jullie want dat is wel één van de voornaamste punten bij de aanwerving. Iemand waarbij je geen goed gevoel hebt mag niet in aanmerking komen, ook al is zij nog zo professioneel. Wanneer er wél een klik is kun je samen bespreken wat je van haar verwacht en kan zij jou vertellen wat je kunt verwachten van haar kant.

Maak op voorhand een lijstje met alle vragen die jullie in gedachten hebben zodat je op het moment zelf een leidraad hebt en achteraf niet met een had-ik-dat-nog-maar-gevraagd gevoel achterblijft. En ook al kun je nu nog niet weten hoe jij je gaat voelen op het moment van de bevalling, je zal heus wel weten of je het type bent dat liever met rust gelaten wordt wanneer je pijn hebt of juist net aandacht wil. Je kunt vooraf een draaiboek maken met al jouw wensen en verzuchtingen zodat de doula precies weet wie ze voor zich heeft.

Kostenplaatje

Het is de logica zelf dat een doula niet gratis werkt maar tegen een vergoeding. Wat het bedrag is voor het hele traject is een onderwerp wat je kunt aansnijden tijdens het kennismakingsgesprek. De meeste prijzen liggen tussen 400 en 1000 Euro voor de ganse periode, afhankelijk van hoe lang jij haar wil inhuren. De prijzen variëren uiteraard ook van doula tot doula en naargelang het soort begeleiding die jij wenst.

Helaas zit het niet in het zorgpakket en wordt een doula nog niet terugbetaald door de zorgverzekeraar. Waarschijnlijk is dat iets voor in de toekomst maar tot dan zal je zelf moeten instaan voor de onkosten.

Kan een doula een verloskundige vervangen?

Vermits een doula geen medische activiteiten mag en kan uitvoeren is ze zeker geen waardige vervanging. Een verloskundige houdt zich dan ook niet bezig in het werkterrein van een doula. Zij zal waarschijnlijk arriveren net voor de geboorte en daarna meteen weer naar haar volgende klant gaan. Een doula daarentegen neemt de tijd om jou in alle rust te laten genieten van het wondertje dat je in je armen houdt en jou tips & tricks geven over hoe je op een natuurlijke en spontane manier een hechte band creëert met je kindje.

Tijdens de zwangerschap zal zij jou ook bijstaan met een aantal andere zaken. Wat dacht je bijvoorbeeld van een zwangerschaps- of metamorfosemassage. Metamorfose massage is een milde massage die wordt uitgevoerd door lichte aanrakingen op de reflexzones van beide voeten, de handen en het hoofd. Ook begeleid ze de emotionele kant van het gebeuren en helpt je met een voedingsschema indien het nodig zou zijn.

Wanneer is de rol van een doula na de geboorte afgelopen?

Het eind van jullie samenwerking zal voor het grootste stuk van jezelf afhangen. Als jij er klaar voor bent om zonder de ondersteuning van de doula verder te gaan kun je het partnership opheffen. Misschien hebben jullie bij het kennismakingsgesprek al een periode bepaald en kun je je daar aan houden. Maar het zou ook zomaar kunnen dat jullie nieuwe situatie te overweldigend is zodat je nog even op haar steun wil rekenen.

Indien je het gevoel hebt dat je nog nood hebt aan haar ondersteuning of je neigt naar een postnatale depressie, doe je er goed aan om dat met haar te bespreken zodat jullie samen kunnen beslissen of de samenwerking stopt of nog een tijdje doorgaat.