Diastase tijdens de zwangerschap

Dat je buik tijdens je zwangerschap vaak enorme proporties aanneemt is voor niemand nog een geheim. Die opmerkelijke groei ligt dikwijls aan de basis van diastase. Dat komt niet alleen voor tijdens je zwangerschap, maar even goed na je bevalling. De groei van je buik is oorzaak van het ontstaan van een relatief grote ruimte tussen je rechte buikspieren. Die ruimte ontstaat doordat de peesplaat tussen je buikspieren tot het uiterste wordt aangetrokken. Toch kun je heel wat zelf doen om diastase te voorkomen of te behandelen als je er tijdens of na je zwangerschap toch last van krijgt.

Wat is een diastase?

Bij het ontstaan en de ontwikkeling van diastase gaan je rechte buikspieren aan je steeds verder uit elkaar. Dat verloopt precies op de middellijn van het bindweefsel en de peesplaat. Die verbindt de rechte buikspieren met elkaar. Het gaat hier om ‘een plaat’ met relatief grote afmetingen. Die verbindt de onderkant van je borstbeen met de bovenkant van je schaambeen. Over gans deze lengte is de peesplaat gemiddeld een centimeter breed. Tijdens de zwangerschap is dat duidelijk heel wat meer. In deze periode gaan je buikspieren steeds verder uit elkaar om zo voldoende ruimte te geven aan je snel groeiende baby.

Zwangerschapshormonen

Tijdens je zwangerschap spelen je hormonen een belangrijke rol. Het is precies door deze sterk veranderende hormonen dat het bindweefsel soepel wordt. Samen met je groeiende buik, kan de peesplaat van dit bindweefsel uitrekken tot een breedte van gemiddeld 2,5 centimeter. De ruimte die op die manier ontstaat moet voldoende ruimte geven aan je sterk groeiende baby. Een diastase loopt in vele gevallen van beneden tot helemaal naar boven. Wordt deze middellijn breder dan de hierboven genoemde 2,5 centimeter, dan loop je een groot risico op een breuk. Ook na je bevalling kan zo’n diastase je parten spelen. Dat is het geval als deze tijdens je zwangerschap ontstond. Het genezingsproces is dan van lange duur, van minimaal zes weken tot… maar liefst zes maanden. Vaak verloopt het herstel spontaan en heb je er weinig of geen last van. Als dat bij jou spijtig genoeg niet het geval is of als er gedurende deze genezingsperiode toch vervelende klachten ontstaan, dan is het inschakelen van een gespecialiseerd bekkenfysiotherapeut een goed idee.

Hoe ontstaat diastase tijdens de zwangerschap?

Diastase heeft meerdere oorzaken. Dan stijgt de concentratie van het vrouwelijke hormoon oestrogeen. En uitgerekend dit hormoon maakt het peesblad van je rechte buikspieren voldoende soepel. Relaxine is ook een hormoon dat tijdens de zwangerschap meer wordt aangemaakt. Daardoor vermindert je stabiliteit omdat je spieren dit allemaal minder aankunnen. Je spieren bewegen moeilijker en vragen steeds meer en meer energie. Relaxine zorgt ook voor het verwerken van zowel pezen als peesbanden. Als gevolg van de snelle groei van zowel je baby als van de placenta of moederkoek en van je baarmoeder wordt er ook steeds meer kracht op de rechte buikspieren uitgeoefend. Dat is vooral het geval vanaf de zesde maand van je zwangerschap. Zijn je buikspieren te sterk of gebruik je ze op de verkeerde manier, dan staan ze onder steeds grotere spanning. Span je dezelfde spieren dan nog eens extra aan, dan wordt er ook meer aan het soepel gemaakte peesblad getrokken. Bij verzwakte buikspieren is ook je buikwand verzwakt en wordt die eerst uitgetrokken. Heb je van bij je geboorte zwakke steunweefsels, dan is daar spijtig genoeg weinig of niets aan te doen.

Risicofactoren

Naast zwakke weefsels en een zwakke buikwand zijn er nog andere oorzaken van diastase zoals:

• Zwanger worden na je 34ste
• Meerdere bevallingen hebben meegemaakt
• Eerder bevallen zijn via een keizersnede
• Vaak zwanger zijn geweest
• Je bent eerder zwanger geweest van een meerling
• Je verwacht een grote baby
• Je komt teveel aan tijdens je zwangerschap
• Je had eerder teveel vruchtwater
• Je peesplaat werd verkeerd belast tijdens of na je zwangerschap
• Last van constipatie of verstopping

Vervelende gevolgen van diastase

Diastase mag dan nog zo onschuldig zijn, het kan heel wat vervelende gevolgen hebben zoals:

• Zowel houdings- als stabiliteitsproblemen: en dit zowel bij het naar voor, achterover en zijwaarts buigen van je romp. Dat is vaak zo bij het omdraaien tijdens je slaap of bij het aankleden
• Rugklachten
• Moeilijker ademen of persen tijdens de bevalling omdat je te weinig buikdruk kunt geven. Dat is ook zo bij hoesten of niezen
• Je stoelgang verloopt moeilijker omdat je ook minder steun krijgt van je organen
• Constipatie of verstopping
• Het risico op een keizersnede is veel groter

Na je bevalling raak je na maximaal zes maanden spontaan van spontaan van je diastase verlost. Om diastase tijdens je zwangerschap zoveel mogelijk te voorkomen, kun je gedurende deze periode je buikspieren best niet apart oefenen. Train bij voorkeur alle spieren gaande van je schouders tot je bekken. Vergeet daarbij zeker je bil-en rugspieren niet. Die maken je stabieler waardoor je zwangerschap makkelijker verloopt. Zorg er zoveel mogelijk voor dat je rechte buikspieren niet teveel worden belast. Dat kan je diastase alleen maar vergroten

Diastase verhelpen met aangepaste oefeningen

Om zo vlug mogelijk van diastase verlost te zijn is het herstellen van je buikspieren een goed idee. Dat doe je in de eerste plaats door zo weinig mogelijk kracht op je rechte buikspieren uit te oefenen. Oefen daarom tijdens de eerste drie maanden na je bevalling je spieren terwijl je daarbij rechtstaat. Pas als je je goed voelt, kun je starten met het trainen van je dieper liggende buikspieren. Dat doe je best met aangepaste uithoudingsoefeningen. Zit daarbij met je benen op de grond of sta erbij recht. Leg je handen op de beentjes van je heupen. Zoek je dieper liggende spieren en leg je vingers er overheen. Hoest daarbij lichtjes. Je voelt zo een spier bol worden. Concentreer je op je ademhaling en breng je dieper liggende buikspieren in de richting van je ruggengraat. Je spierplaat is volledig ontspannen als je benen op de grond staan en zijn aangespannen op hun hoogste punt. Zorg er nu voor dat je ademhaling niet blokkeert en breng je benen naar hun hoogste punt. Deze houding hou je maximaal tien seconden vol. Ontspan nu rustig in verschillende stappen tot je weer de begane raakt. Rust nu gedurende enkele minuten uit voor je deze uithoudingsoefening opnieuw uitvoert en deze drie keer herhaalt. Doe deze oefeningen meerdere keren per dag en je zult er de positieve effecten al vlug van ondervinden.

Wanneer de fysiotherapeut inschakelen?

Brengen deze uithoudingsoefeningen geen verbetering voor je buikspieren en blijven de klachten aanhouden, dan is het inschakelen van je huisarts of (nog beter) van je fysiotherapeut een goed idee. Die zal dan de mate van diastase opmeten en je meer doelgerichte en aangepaste oefeningen voorstellen. Op die manier zou je diastase moeten sluiten en je aanhoudende klachten moeten ophouden. Het kan ook helpen om na de bevalling een zogenoemd sluitlaken te dragen. Dat draag je rondom je buik waardoor je rechte buikspieren naar elkaar toe getrokken worden. Dat zal je baarmoeder op de juiste plaats houden. Daardoor ondervinden je bekkenbodemspieren veel minder last. Met het dragen van zo’n sluitlaken kun je onmiddellijk na je bevalling met lichte buikspieroefeningen starten om langzaamaan je buikwand weer te sluiten. Wees na je zwangerschap en bevalling niet te veeleisend voor jezelf. Wil niet teveel in een keer bereiken. Het sluiten van de buikwand vraagt tijd en geduld. Dat duurt zeker enkele maanden tot zelfs een half jaar voor alles weer in orde is. Neem de nodige tijd en ontspanning en overdrijf niet met sporten. Door het rustig aan te doen voorkom je blijvende schade aan je getroffen buikspieren.