Alles over de 14 maanden prik (BMR-vaccinatie)

De BMR-vaccinatie, ook wel bekend als de 14 maanden prik, is een belangrijke vaccinatie die kinderen op de leeftijd van 14 maanden krijgen. Deze vaccinatie beschermt tegen drie ziektes: bof, mazelen en rodehond. In dit artikel zullen we meer vertellen over deze vaccinatie. Je kunt lezen hoe hij werkt, wat de bijwerkingen zijn en waarom het belangrijk is om je kind te laten vaccineren.

Wat is de 14 maanden prik?

De BMR-vaccinatie is een combinatie vaccinatie die beschermt tegen de ziektes mazelen, bof en rodehond. Het vaccin bevat verzwakte vormen van de virussen die deze ziektes veroorzaken. Als jouw baby 14 maanden is en het vaccin krijgt, gaat hij antilichamen aanmaken. Deze antilichamen bieden bescherming tegen de infectie, mocht het kind later in aanraking komen met een van deze virussen.

Waarom de BMR-vaccinatie?

De BMR-vaccinatie is belangrijk omdat bof, mazelen en rodehond ernstige ziektes zijn. Ze kunnen ernstige complicaties veroorzaken. Om welke complicaties het gaat, kun je verder in dit artikel lezen. Door jouw kind te laten vaccineren, bescherm je niet alleen je eigen kind tegen deze ziektes, maar ook andere kinderen. Het rijksvaccinatieprogramma, waar naast de 14 maanden prik bijvoorbeeld ook de tetanusprik onderdeel van is, zorgt ervoor dat het risico op verspreiding wordt verminderd.

Vaccinatie 14 maanden

De vaccinatie die jouw kindje krijgt als hij 14 maanden oud is, biedt bescherming tegen drie heel besmettelijke ziektes. Wat de risico’s zijn van deze ziekten lees je hieronder.

Risico’s bof

De bof is een virale infectieziekte die wordt veroorzaakt door het bofvirus. Hoewel de ziekte in de meeste gevallen mild is en vanzelf verdwijnt, kan het ernstige complicaties veroorzaken. Hier zijn enkele risico’s van de ziekte bof:

Een van de meest voorkomende complicaties van bof bij jongens en mannen is orchitis, een ontsteking van de testikels. Dit kan leiden tot pijn, zwelling en koorts, en in sommige gevallen kan het ook leiden tot onvruchtbaarheid.
Bij meisjes en vrouwen kan bof leiden tot oophoritis, een ontsteking van de eierstokken. Dit kan leiden tot pijn, koorts en in sommige gevallen kan het ook leiden tot onvruchtbaarheid.
Een ontsteking van de alvleesklier, ook wel pancreatitis genoemd, is ook een complicatie van bof. Dit kan leiden tot ernstige buikpijn, misselijkheid, braken en koorts.
In zeldzame gevallen kan bof gehoorverlies veroorzaken, vooral als het virus zich verspreidt naar het binnenoor. Dit kan zowel tijdelijk als permanent zijn.
Meningitis, een ontsteking van de hersenvliezen, kan ook voorkomen bij de ziekte bof. Dit kan leiden tot hoofdpijn, nekpijn, koorts en in ernstige gevallen kan het levensbedreigend zijn. Een meningokokken vaccinatie kan helpen en wordt ook vaak bij 14 maanden gegeven.
Tot slot encefalitis. Dit is een ontsteking van de hersenen, wat zorgen voor hoofdpijn, verwardheid, toevallen en in ernstige gevallen de dood.

Risico’s mazelen

Mazelen is een ernstige, besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door het mazelenvirus. De ziekte verspreidt zich via de lucht door hoesten of niezen van een besmet persoon. Vooral kinderen en volwassenen met een verzwakt immuunsysteem kunnen flink ziek worden van de mazelen. Hieronder staan enkele van de risico’s van de ziekte. Het is belangrijk om te weten dat de meeste van deze complicaties kunnen worden voorkomen door middel van vaccinatie.

Mazelen kan longontsteking veroorzaken. Dit is een van de belangrijkste complicaties is bij de ziekte.
Net als bij de bof kan mazelen hersenontsteking veroorzaken, een zeer ernstige complicatie die kan leiden tot blijvende hersenschade en zelfs de dood. Encefalitis treedt op bij ongeveer één op de duizend gevallen van mazelen.
Mazelen kan leiden tot blindheid als gevolg van een ontsteking van de oogzenuw.
De ziekte mazelen bij een kind kan het immuunsysteem van het lichaam aantasten, waardoor het kind vatbaarder wordt voor andere ziekten.
Zwangere vrouwen die mazelen krijgen, hebben een verhoogd risico op een miskraam, vroeggeboorte of een laag geboortegewicht bij de baby.

Risico’s rodehond

Rodehond, ook bekend als rubella, is een virale infectie die zich verspreidt via druppeltjes in de lucht. Ook dit virus kan leiden tot ernstige complicaties, vooral bij zwangere vrouwen. Daarom is het belangrijk dat vrouwen die zwanger willen worden en niet eerder tegen rodehond zijn gevaccineerd, zich laten vaccineren voordat ze zwanger worden. Dit om te voorkomen dat ze de ziekte krijgen en hun baby in gevaar brengen. Hier zijn enkele van de risico’s van de ziekte rodehond:

Schade aan de foetus. Als een zwangere vrouw rodehond krijgt, kan het virus de foetus binnendringen en zorgen voor aangeboren afwijkingen, zoals doofheid, blindheid, hartafwijkingen en mentale retardatie.
Rodehond kan leiden tot gewrichtspijn en artritis, vooral bij volwassenen, die soms weken of maanden kan aanhouden.
Ook rodehond kan encefalitis veroorzaken. Net als bof en mazelen dus. Dit is een ontsteking van de hersenen.
Rodehond kan leiden tot bloedingsstoornissen, waaronder een verlaagd aantal bloedplaatjes en een verhoogde bloedingsneiging.
Verder kun je door rodehond ook een longontsteking krijgen.

Hoe werkt de 14 maanden vaccinatie?

Wanneer het vaccin wordt toegediend bij de 14 maanden prik, reageert het immuunsysteem van het lichaam van jouw kindje door antilichamen te produceren tegen de verzwakte virussen in het vaccin. Deze antilichamen blijven in het lichaam van het kind aanwezig. Als het echte, ziekmakende virus jouw kind wil besmetten, bieden deze antilichamen bescherming tegen de virussen die de kinderziektes veroorzaken. Ze kunnen de infectie bestrijden voordat de ziekte zich kan ontwikkelen. Je kind krijgt dan dus geen bof, mazelen of rode hond.

Bijwerkingen van de BMR prik

Gelukkig heeft het vaccin bij de 14 maanden prik over het algemeen milde bijwerkingen. Sommige kinderen kunnen koorts krijgen na de BMR-prik, meestal binnen 5 tot 12 dagen na de vaccinatie. Deze koorts duurt meestal slechts één of twee dagen en kan worden behandeld met bijvoorbeeld paracetamol.

Ongeveer één op de twintig kinderen kan een milde huiduitslag krijgen na de BMR-prik, die eruitziet als kleine rode vlekjes. Deze uitslag verdwijnt meestal vanzelf na een paar dagen en hoeft niet te worden behandeld.

Heel soms kan de BMR-prik leiden tot zwelling van de speekselklieren, wat pijn veroorzaakt in de kaak. Deze bijwerking treedt meestal op tussen 2 en 3 weken na de vaccinatie en duurt meestal slechts een paar dagen.

In zeer zeldzame gevallen kan de 14 maanden prik leiden tot een allergische reactie, die ernstig kan zijn. Dit gebeurt echter zeer zelden.

Het is belangrijk om te onthouden dat de voordelen van vaccinatie tegen de BMR ziekten veel groter zijn dan de mogelijke bijwerkingen. Als je je zorgen maakt over mogelijke bijwerkingen van de 14 maanden prik, raadpleeg dan je huisarts.

Voordelen van de BMR vaccinatie

De BMR-vaccinatie biedt verschillende voordelen. Door het combineren van drie vaccins in één injectie, wordt het vaccinatieschema voor kinderen en volwassenen vereenvoudigd. Dit vermindert het aantal vaccinaties en bezoeken aan de dokter.

Bescherming tegen infecties

Het grootste voordeel van de 14 maanden prik is dat het bescherming biedt tegen drie ernstige infectieziekten. De BMR-vaccinatie is een veilige vaccinatie. Er zijn zeer zeldzame bijwerkingen, maar deze zijn over het algemeen mild en tijdelijk. De vaccinatie is zeer effectief. Na twee doses van het vaccin is meer dan 95% van de gevaccineerde personen beschermd tegen mazelen, bof en rodehond.

Sommige ziekten komen nog nauwelijks voor

Als gevolg van het succes van vaccinatieprogramma’s zijn sommige ziekten zeldzamer geworden of zelfs volledig verdwenen in bepaalde delen van de wereld. Dit geldt voor bijvoorbeeld mazelen en rodehond. Ook polio is er een goed voorbeeld van. Dit is een enorme prestatie van de medische wetenschap. Vaccinaties zijn een belangrijk middel in de strijd tegen besmettelijke ziekten.

Groepsimmuniteit

Vaccinatie van een groot deel van de bevolking vermindert de verspreiding van de ziekten. Als voldoende mensen immuun zijn, wordt het voor het virus moeilijker om zich te verspreiden en kunnen uitbraken van de ziekte worden voorkomen. Dit is vooral belangrijk voor mensen die niet gevaccineerd kunnen worden, zoals baby’s of mensen met een verzwakt immuunsysteem.

Nadelen van de BMR vaccinatie of 14 maanden prik

Zoals bij alle vaccinaties heeft de BMR vaccinatie of 14 maanden prik bijwerkingen. Gelukkig treden die niet altijd op. De meeste bijwerkingen zijn mild en verdwijnen binnen enkele dagen.

Lichte bijwerkingen BMR

Eerder beschreven we al de bijwerkingen van de vaccinatie die kinderen krijgen bij de 14 maanden prik. Hieronder staan ze nog eens op een rijtje:

Pijn of roodheid op de injectieplaats
Lichte koorts
Huiduitslag
Zwelling van de speekselklieren
Tijdelijke gewrichtspijn

Soms heftige bijwerkingen 14 maanden prik

Heel zelden komen er ernstige bijwerkingen voor als kinderen de 14 maanden prik hebben gehad:

Een allergische reactie
Koortsstuip
Ontsteking van de hersenen of het ruggenmerg (dit is echt zeer zeldzaam)

Wat als je je baby niet laat vaccineren?

Als je ervoor kiest om je baby geen 14 maanden prik te geven en dus niet te laten vaccineren tegen BMR, dan loopt jouw kindje het risico om besmet te raken met deze ziekten. Bof, mazelen en rodehond zijn zeer besmettelijke ziekten die zich gemakkelijk verspreiden, vooral onder kinderen die niet zijn gevaccineerd.

De complicaties die bij deze ziekten voorkomen hebben we in dit artikel uitvoerig beschreven. Het is dus aan jou om te bepalen of je jouw kindje aan die risico’s wil blootstellen.

Het niet laten vaccineren van je baby met een 14 maanden prik heeft niet alleen gevolgen voor je eigen kind, maar ook voor de gemeenschap. Als er niet genoeg mensen zijn gevaccineerd om groepsimmuniteit te bereiken, kan de ziekte zich snel verspreiden en uitbraken veroorzaken. Dit kan vooral een probleem zijn voor kwetsbare groepen, zoals baby’s die nog te jong zijn om gevaccineerd te worden, ouderen, of mensen met een verzwakt immuunsysteem.

Fabels over de vaccinatie

Er zijn helaas nog steeds veel fabels en misvattingen over vaccinaties zoals de 14 maanden prik, de tetanusprik (DKTP) en de BMR prik. Hieronder kun je enkele veel voorkomende fabels lezen, met en de feiten die ze tegenspreken:

Fabel: Vaccins veroorzaken autisme.
Feit: Er is geen bewijs voor een verband tussen vaccinatie en autisme. Deze theorie is gebaseerd op een onjuiste studie uit 1998 die later werd ingetrokken.

Fabel: Vaccins bevatten gevaarlijke chemicaliën en kunnen leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
Feit: Vaccins worden uitvoerig getest op veiligheid voordat ze op de markt worden gebracht. Ze bevatten kleine hoeveelheden van bepaalde stoffen, zoals formaldehyde en aluminium, die nodig zijn om de vaccins effectief te maken. De hoeveelheden van deze stoffen zijn zo klein dat ze geen schade aan het lichaam kunnen veroorzaken.

Fabel: Vaccins zijn niet nodig omdat deze ziekten niet langer een bedreiging vormen.
Feit: Zelfs als een ziekte in een bepaald land of gebied niet veel meer voorkomt, kan het nog steeds worden geïmporteerd vanuit andere landen waar het nog wel voorkomt. Vaccinatie is daarom nog steeds belangrijk om beschermd te blijven tegen deze ziekten en uitbraken te voorkomen.