Oorpijn bij je baby

Oorpijn komt veel voor bij jonge kinderen. Meestal wordt het veroorzaakt door een middenoorontsteking, maar er zijn ook andere oorzaken van oorpijn.

Hoe ziet een oor eruit?

Net als darmkrampjes, luieruitslag en ontstoken oogjes komt oorpijn veel voor bij baby’s en jonge kinderen. Dat komt doordat het afweersysteem van jonge kinderen nog in ontwikkeling is, waardoor het nog niet goed genoeg werkt. Wat is oorpijn precies? Daarvoor moet je eerst weten hoe een oor eruitziet. Een oor heeft een buiten-, midden-en binnenoor. De trommelvlies bevindt zich tussen het buiten- en middenoor. De neus- en keelholte zijn verbonden met het middenoor. Deze verbinding wordt gemaakt via de buis van Eustachius.

Hoe ontstaat oorpijn bij je kind?

Bij een verkoudheid van je kind kan de buis van Eustachius, die zich tussen het middenoor en de neus- en keelholte bevindt, dichtgaan. Dat komt doordat het slijmvlies van de neus- en keelholte dan opzwelt. Als de buis van Eustachius van je kind dichtzit, dan is het middenoor afgesloten van de neus- en keelholte. In dat middenoor krijgen virussen en bacteriën de kans om zich te vermenigvuldigen. Ze blijven in het middenoor van je kind zitten, kunnen nergens naartoe. Hierdoor kan een ontsteking in het middenoor van je kind ontstaan: een middenoorontsteking.

Wat voelt je kind bij een middenoorontsteking?

Bij een middenoorontsteking ontstaat er door de ontsteking vaak vocht in het middenoor van je kind. Dit vocht hoopt zich op in het middenoor, omdat het niet kan worden afgevoerd. De druk van het vocht tegen het trommelvlies is wat door je kind ervaren wordt als een heftige oorpijn, die omschreven wordt als scherp, zeurend, stekend en kloppend. Als het trommelvlies openbreekt, dan loopt het vocht uit het oor van je kind. Dit wordt ook wel een loopoor genoemd. Heeft je kind eenmaal een loopoor, dan neemt de pijn snel af. Na de middenoorontsteking zal het trommelvlies vanzelf weer dichtgroeien.

Hoe herken je een middenoorontsteking?

Als je kind ziek is, dan weet je vaak niet precies wat er aan de hand is. Dat komt doordat je kind nog niet kan praten of zich nog niet goed uit kan drukken met woorden. Het kan ook nog zo zijn dat je kind zelf ook niet goed weet wat hij voelt. Zo komt het voor dat een kind aangeeft dat het buikpijn heeft, maar dat later blijkt dat het kind een middenoorontsteking heeft. Kortom je weet nooit precies wanneer je kind een middenoorontsteking heeft, daarom moet je naar de huisarts gaan om het te laten controleren als je kind langere tijd pijn houdt.

Hier zijn wel een paar symptomen die kunnen wijzen op een middenoorontsteking.

• Je kind is verkouden.
• Je kind heeft hoge koorts.
• Je kind is hangerig.
• Je kind is prikkelbaar.
• Het lijkt alsof je kind pijn heeft. Je kind huilt hard, zonder duidelijke reden.
• Vooral ’s nachts huilt je kind veel. Dat komt doordat de druk van het vocht tegen het trommelvlies dan groter is, omdat je kind ligt.
• Je kind grijpt steeds naar zijn oor. Het lijkt alsof je kind jeuk heeft aan zijn oor.
• Je kind heeft diarree.
• Je kind geeft over.
• Je kind hoort niet goed. Dit kun je merken aan het feit dat je kind minder gehoorzaam lijkt.

Vertoont je kind een of meerdere van deze symptomen, dan kan dit wijzen op een middenoorontsteking, maar het hoeft niet. Pas als het oor van je kind een loopoor wordt, weet je zeker dat je kind een middenoorontsteking heeft. Dat gebeurt meestal na drie dagen, maar kan bij jonge kinderen tot twee jaar veel langer duren, soms zelfs wel een week. Het kan ook nog zo zijn dat het oor helemaal niet openspringt; in dat geval moet je naar de huisarts gaan. Krijgt je kind wel een loopoor dan weet je dat het snel beter zal gaan met je kind; de druk is van het oor af en de pijn is weg. Ook de eventuele koorts is verdwenen.

Wat kun je zelf doen aan oorpijn bij je kind?

Als je sterk het vermoeden hebt dat je kind oorpijn heeft, dan kun je beter even wachten met naar de huisarts gaan, aangezien een middenoorontsteking vaak vanzelf overgaat, wanneer het oor een loopoor wordt. In deze periode van oorpijn kun je het volgende doen om je kind te helpen bij zijn lijden.

• Geef je kind een paracetamol als het veel pijn heeft, op momenten waarop het zonder aanwijsbare reden moet huilen. Dit kun je ook eventueel doen voor het slapengaan, omdat de kans op de oorpijn dan groter is. Dit helpt tegen de oorpijn en vermindert de koorts.
• Geef je kind neusdruppels tegen de zwelling in de neus- en keelholte. Zo kan de buis van Eustachius zich weer openen en kan het vocht weer via het binnenoor weglopen.
• Leg een stapeltje boeken onder de voorpoten van het bed van je kind of leg iets onder het matras of kussen. Zo ligt je kind wat hoger met zijn hoofd, waardoor de druk op het trommelvlies en de pijn vermindert.
• Laat je kind rechtop zitten bij hevige pijn.
• Leid je kind af door bijvoorbeeld het voorlezen van een boek, iets lekkers om te eten of iets anders waar je kind van houdt. Zo hoeft je kind even niet aan de pijn te denken.

Naar de huisarts met oorpijn

Als de symptomen al meer dan vier dagen aanwezig zijn en de oorpijn van je kind aanhoudt, dan ga je naar de huisarts. Dit moet je uiteindelijk wel doen, omdat een verwaarloosde middenoorontsteking ernstige complicaties tot gevolg kan hebben. Als je met je kind met oorpijn naar de huisarts gaat, kan het zijn dat je al een vermoeden hebt, dat je kind oorpijn heeft. Het kan ook zijn dat je hier nog geen idee van had. Dan sta je misschien even te kijken als de huisarts in het oor van je kind gaat kijken. Oorpijn komt veel voor bij jonge kinderen en het wordt lang niet altijd door ouders en kinderen herkent. Een huisarts weet dat en checkt daarom altijd de oren van het kind. Maak je niet druk als je de oorpijn van je kind niet hebt herkent. Je bent niet de enige. Als de huisarts de oorpijn en eventuele middenoorontsteking herkent, dan kan hij het volgende doen.

• Het advies geven om een paracetamol te slikken tegen de pijn en de koorts.
• Adviseren om neusdruppels te nemen. Dit verhelpt de zwelling in de neus- en keelholte, zodat de buis van Eustachius zich weer kan openen en het vocht via het binnenoor weg kan lopen.
• Oordruppels voorschrijven. Deze druppels genezen niet, maar kunnen wel de oorpijn verminderen.
• Antibioticum voorschrijven. Dit wordt meestal pas gedaan als de oorontsteking zeer hardnekkig is en de kans klein is dat hij vanzelf over gaat. Ook de verwachting dat het oor open zal springen is klein.

Andere oorzaken van oorpijn

Hoewel er bij kinderen meestal sprake is van een middenoorontsteking zijn er ook andere oorzaken van oorpijn.

• Een ontsteking van het uitwendige oor. Dit ontstaat wanneer er teveel in het oor is gepeuterd of wanneer het oor te veel wordt schoongemaakt. In het deel voor het trommelvlies treden dan irritaties op. Deze leiden tot pijn en jeuk. Er kan ook sprake zijn van bacteriën, schimmels of eczeem, die vochtophopingen in het oor en daarmee een uitwendige oorontsteking brengen. Ook dit doet pijn en geeft jeuk.
• Een puistje in de uitwendige gehoorgang.
• Als de amandelen ontstoken zijn, kan je kind oorpijn hebben.
• Als er tandjes en kiezen doorkomen, kan er oorpijn ontstaan.
• Bij kaakpijn kan oorpijn ontstaan.

Wanneer zijn trommelvliesbuisjes een oplossing tegen oorpijn?

Als je kind vaak last heeft van oorontsteking, dan kunnen trommelvliesbuisjes een uitkomst bieden. Deze buisjes worden ook aangeraden als de vele oorontstekingen doofheid veroorzaken, waardoor de spraakontwikkeling moeizaam verloopt. Overweeg je trommelvliesbuisjes voor je kind te nemen? Ga dan naar de huisarts en laat je kind doorverwijzen naar de KNO-arts. Deze arts kan advies geven over het wel of niet nemen van buisjes.

Trommelvliesbuisjes; wat houdt dat in?

Met het plaatsen van trommelvliesbuisjes in het oor van je kind wordt ervoor gezorgd dat er tijdelijk een opening ontstaat in het trommelvlies. Hierdoor kan het ontstekingsvocht altijd weglopen en hoeft er dus nooit een middenoorontsteking te ontstaan. Ook de lucht in het oor kan er gemakkelijk inkomen, waardoor je kind beter kan horen. Er zijn twee soorten buisjes: het T-buisje en het standaardbuisje. Zoals de naam al zegt, wordt het standaardbuisje gewoonlijk geplaatst. Pas als blijkt dat deze wordt uitgestoten, kan er als alternatief een T-buisje worden geplaatst. De buisjes blijven ongeveer acht maanden in het oor zitten, maar kunnen er ook al na twee maanden uitvallen of pas na twee jaar. Mochten de buisjes er nog niet uit zijn gekomen na twee jaar, dan worden ze verwijderd, omdat een te lang zittend trommelvliesbuisje de kans vergroot dat er een blijvend gaatje ontstaat. De kans op een blijvend gaatje is echter heel klein. Er zijn meer nadelen aan het plaatsen van trommelvliesbuisjes. Laat je daarover goed informeren, voordat je besluit tot het plaatsen van buisjes bij je kind.