Knutselen met kleuters

Knutselen is niet alleen heel leuk en gezellig, het draagt ook bij aan de ontwikkeling van kinderen. Het verbetert de motorische vaardigheden, het ruimtelijk inzicht van een kind en het vergroot de aangeboren creativiteit van kinderen. Maar knutselen met kleuters is meer, knutselen is al spelend universele wetten ontdekken zoals de zwaartekracht. En ook leren dat je van niets, iets kunt maken. Wat leren kleuters van knutselen?

Experimenteer en combineer als je gaat knutselen met kleuters

Het experimenteren met knutselmateriaal en knutselgereedschap betekent ook je fantasie lekker de loop laten gaan en daarbij tegelijkertijd je ruimtelijk inzicht vergroten. Knutselen nodigt ook uit tot kwaliteit momentjes tussen ouder en kind of om samen te spelen met andere kinderen. Combineer je knutselen met opzegversjes, rijmpjes of liedjes dan werk je gelijk aan de taalontwikkeling van je kleuter. Kleuters leren sowieso al knutselen op school maar kinderen willen ook thuis graag verder met dingen maken.

Al van baby af aan speelt een kind met alles wat hij in zijn handen krijgt. Een knisperdoekje voor baby’s maakt een leuk geluid ontdekt de baby of peuter onderzoekend. Een muziekinstrument gemaakt van wc-rolletjes gevuld met harde pasta (pas op voor verstikkingsgevaar) voor kleuters is geweldig om te beginnen met muziek maken. Dek het rolletje af met een lapje stof en daaromheen een elastiekje zodat alles op zijn plaats blijft zitten. Zing er liedjes bij en dans op de maat en ongemerkt ben je aan het bewegen met je kind. Knutselen is waar en wanneer dan ook leuk voor jong en oud.

Plezier voor jong en oud

Knutselen hoef niet ingewikkeld te zijn, het is vooral ook veel ‘ontdekken’. Leuk om te ontdekken dat door verf te mengen je ineens andere kleuren tevoorschijn tovert. Laat je kind ook eens ontdekken hoe je verschillende soorten verf en op verschillende materialen kunt verven. Glasverf op een theeglas, waterverf op papier van restjes behang of plakkaatverf op eierdozen.

Door samen met je kind bezig te zijn schep je momenten die later dierbare herinneringen blijken te zijn. Zo kun je bijvoorbeeld van verjaardagsfeestjes een terugkerende traditie maken waar later positief op teruggekeken wordt. Knutsel samen met je kleuter zijn traktatie voor op school. Maak een verjaardagsmuts voor thuis. Knip en plak stroken papier tot een verjaardagsslinger en versier zijn eigen stoel thuis.

Wat heb je meestal wel in huis om mee te knutselen?

Het leuke van knutselen met kleuters is dat je met huis-tuin-keuken-materiaal vaak een heel eind komt. Meestal heb je genoeg in huis om te (beginnen met) knutselen.

Denk bijvoorbeeld aan:

oude kranten en tijdschriften
schoongemaakte lege melkpakken
eierdozen
schoenendozen
restjes wol
satéprikkers
wijnkurken
bierdoppen
kartonnen bierviltjes
water
knoopjes
zand
plastic limonade flessen
wc-rollen

Wat kun je aanschaffen om mee te knutselen met kleuters?

Als je regelmatig wil knutselen met je kind en genoeg in huis wilt hebben om dat te doen, is het handig om (een aantal van) onderstaande materialen in de (hobby)winkel te kopen:

strijkkralen
speelzand
gips
klei
foam klei en silk klei
gekleurd knutsel papier
viltlappen en prikpennen
zelf slijm maken pakketten
stempeldozen
(gekleurde) kaarten om zelf ansichtkaarten te maken
crêpepapier
lapjes stof
kant-en-klare knutselpakketten
knutsel-recycle-pakketten
washi-tape
(vinger)verf
stickers
gekleurd papier

Kunstenaars en knutselaars

Op speelgoed voor kinderen staat altijd een leeftijdsaanduiding. Er staat dan aangegeven ‘van acht tot tachtig’ of; ‘niet geschikt voor onder de drie jaar’. Maar als het gaat om knutselen met peuters gelden andere regels. Hou een oogje in het zeil voor de veiligheid en laat je kleuter experimenteren met diverse knutselproducten en materiaalsoorten. De ideeën om te knutselen met kleuters zijn eindeloos en nog eindelozer is de fantasie van kleuters.

Geef een kind verschillende materialen en hij gaat aan daarmee aan de slag zonder dat hij jouw hulp daarbij nodig heeft. Net zoals dat voor een kleuter het inpakpapier om een verjaardagscadeau vaak interessanter lijkt dan het cadeau zelf. Dat neemt niet weg dat het ook goed is om geregeld nieuwe en uitdagende knutselideeën aan te dragen.

Zoals kunstenaars dat ook vroeger deden. Zij leerde bij gebrek aan Youtube filmpjes de fijne kneepjes van het vak door collega-kunstenaars te kopiëren. Of zij gingen naar een museum om de kunst die daar hing urenlang te bestuderen en zich zo de kunsttechnieken en stijlen eigen te maken. Kijken en namaken werkt ook heel goed bij kinderen. Maak een voorbeeld kijkdoos voor je kind en laat hem daarna fijn zelf aan de gang gaan met een lege schoenendoos, papier, een kinderschaar, oude bladen en een tube kinderlijm. Kinderen krijgen nooit genoeg van knutselen met papier, kleurpotloden, plakkaatverf of vingerverf. Succes verzekerd.

Knutselen met kleuters voor bijzondere dagen

Op school wordt altijd ruim aandacht besteed aan de verjaardagen van kinderen en aan speciale dagen als Koningsdag, Vaderdag, Moederdag, dierendag en andere feestdagen. Deze speciale momenten lenen zich goed om ook thuis te knutselen met kleuters. Maak bijvoorbeeld een aftelkalender voor speciale gebeurtenissen zoals een verjaardag, vakantie, Sinterklaas of bijvoorbeeld deze aftelkalender voor Pasen. Dit geeft jonge kinderen veel rust in spannende tijden.

Probeer verder wat je aanbiedt zoveel mogelijk af te stemmen op het niveau en de vaardigheden van je kind. Ben je zelf niet zo creatief aangelegd? Op internet en in knutselboeken (die vind je in een boekwinkel, in de bibliotheek, maar bijvoorbeeld ook bij een kringloop) is heel veel knutselinspiratie te vinden.

Ook oude tijdschriften doorbladeren geeft inspiratie en leuke ideeën. Heb je iets bedacht dan kun je met de simpelste materialen gaan kleuren, knippen, vouwen, plakken en dingen maken. Op internet vind je ook veel voorbeelden, zoals bijvoorbeeld DIY vlog filmpjes en op Pinterest heb je leuke borden met allerlei knutseltips.

Knutselen met kleuters in elk seizoen

Niets leuker dan knutselen met kleuters in een thema, zeker als het met seizoenen te maken heeft. Het is niet alleen heel leuk om te knutselen, maar ook om het huis daarna mee te versieren.

Lente

In de lente maak je met je kleuter bijvoorbeeld lammetjes met bolletjes watten op stevig karton, papieren kuikentjes plak je op eierdoos’doppen’, een vogel en een vogelnestje maak je van stro en hooi in zo’n zelfde eierdoosdopje.

Zomer

De zomer leent zich natuurlijk het best voor buiten spelen, maar wie zegt dat je niet buiten aan de slag kan met knutselen? Bijvoorbeeld door bloemenkettingen te maken, zandkastelen bouwen van speelzand of je eigen knikkerbaan maken in de zandbak en wat dacht je van lekker schilderen of knippen en plakken aan de tuintafel? Of maak een drijvend vlotje van samengeknoopte takjes, maak ijsjes van gekleurd papier en houten ijsstokjes of verzamel schelpen voor een knutselwerkje of versier er een houten fotolijstje mee.

Herfst

In de herfst kun je natuurlijk zoeken naar kastanjes en eikels en kun je knutselen met spullen uit het bos. Rijg een ketting van beukennootjes en een slinger van herfstbladeren of knutsel een papieren paddenstoel en verf de witte stippen. En een voerketting knutselen voor de vogels in de winter is natuurlijk ook heel leuk om te doen.

Met Halloween kun je lampionnen maken van stevig A4 papier dat je in knipt in de lengte of maak een eng masker met behulp van karton en elastiekjes.

Winter

In de winter wordt knutselen met kinderen helemaal gezellig. Een oude sok wordt een sneeuwpop, wattenballetjes of knutselmaïs zijn sneeuwvlokken. Beleef plezier aan het maken van knutselwerkjes voor Sinterklaas en kerstknutsels. Maak pinguïns van klei, sneeuwmannetjes van taartpapier (je weet wel, zo’n wit ouderwets papiertje dat onder je gebakje zit) en eskimo’s van muffinvormpjes.

Het hele jaar door zijn er genoeg thema’s en gelegenheden om te knutselen met kleuters. Zelfgemaakte werkjes lenen zich bijvoorbeeld ook heel goed als cadeautjes voor verjaardagen en feestdagen.