Het krijgen van kinderen lijkt altijd zo vanzelfsprekend, toch is dit voor veel vrouwen en mannen helaas niet zo. Ongeveer een op de zes stellen hebben moeite om zwanger te worden en komen via de huisarts bij een gynaecoloog terecht. Steeds meer mensen kiezen tegenwoordig ook voor acupunctuur bij verminderde vruchtbaarheid. Wat is dat precies en werkt het?

Chinese geneeswijze en een kinderwens

Dat zwanger worden niet altijd vanzelfsprekend is, blijkt wel aan de aantallen waarbij het niet lukt om zwanger te worden. Volgens de World Health Organisation zoekt 15% van de stellen hulp om zwanger te raken. Bij deze stellen ligt ongeveer voor 33% het vruchtbaarheidsprobleem bij de vrouw, bij 35% bij de man en voor 32% is het een combinatie van beide. Steeds meer van deze stellen maken naast de reguliere geneeskunde gebruik van de Chinese geneeskunde. Deze vruchtbaarheidsbehandelingen staan als sinds 1979 vermeld op de WHO indicatielijst voor acupunctuur. Het kan namelijk positieve effecten geven op de vruchtbaarheid.

Wat is acupunctuur precies?

Acupunctuur is een onderdeel van de Chinese Geneeswijze en het woord acupunctuur is eenvoudig te verklaren. ‘Acus’ staat namelijk voor naald en ‘punctum’ is prikken. Dit is ook precies wat er gebeurt. De acupuncturist plaatst dunne naalden op bepaalde punten in je lichaam, de zogenaamde acupunctuurpunten. Op deze punten kan de acupuncturist met de naalden bepaalde energieën afremmen of juist het tegenoverstelde stimuleren. Het prikken van de naalden is niet pijnlijk, zelfs niet als het in of in de buurt van de geslachtsorganen wordt gedaan. Dit kan namelijk wel noodzakelijk zijn omdat de acupunctuurpunten op banen liggen die ook wel meridianen worden genoemd. Deze meridianen vormen met elkaar een energienetwerk. Mocht het zo zijn dat er op de acupunctuurpunten bij de geslachtsorganen moet worden geprikt, dan kan het ondergoed gewoon aan blijven.

Oorzaken van verminderde vruchtbaarheid

Als zwanger worden moeizaam gaat, kan dit verschillende oorzaken hebben. Een aantal veel voorkomende vruchtbaarheidsproblemen zijn bijvoorbeeld:

  • het uitblijven van de eisprong
  • problemen met de eileiders
  • problemen met de eierstokken
  • endometriose
  • afwijkende hormoonhuishouding
  • verminderde zaadkwaliteit
  • PCOS (polycysteus-ovariumsyndroom)
  • PMS (premenstrueel syndroom)
  • POF (prematuur ovarieel falen/vervroegde overgang)
  • DES (gevolgen van het medicijn diethylstilbestrol)
  • miskramen

Er kunnen ook andere oorzaken zijn waarom het niet lukt, maar het kan ook zo zijn dat er geen aanwijsbare reden wordt gevonden, dit noemen ze dan ‘onbegrepen onvruchtbaar’. In ieder geval kunnen er in veel gevallen vruchtbaarheidsbehandelingen worden ingezet, maar deze geven helaas geen garantie dat je inderdaad zwanger wordt. Hetzelfde geldt voor acupunctuur, het is geen garantie dat je zwanger wordt maar het kan wel op een positieve manier helpen. Acupunctuur draagt namelijk bij om je voor te bereiden om zo rustig en gezond mogelijk en natuurlijk zo vruchtbaar mogelijk het proces van zwanger worden in te gaan.

Acupunctuur is er voor vrouwen én mannen

Acupunctuur kan zowel bij vrouwen als bij mannen worden toegepast. Het kan ook in beide gevallen positieve resultaten opleveren. Het gaat namelijk om de best mogelijke conditie voor een zwangerschap. Maar ook een goed verloop van de zwangerschap en een goede bevalling kan door acupunctuur ondersteund worden. Vaak geven mensen die acupunctuurbehandelingen krijgen aan dat ze zich rustiger, maar ook energieker voelen. Dit kan natuurlijk een flink voordeel geven tijdens de vruchtbaarheidsbehandelingen. Dit vruchtbaarheidstraject kan namelijk nogal een emotionele en lichamelijke belasting zijn en acupunctuurbehandelingen kunnen helpen om deze belasting beter te kunnen dragen. Het uiteindelijke doel is natuurlijk de vervulling van de kinderwens, maar ondanks de vele goede berichten kan niemand daar garanties voor geven.

De vrouw

Om de vruchtbaarheid van de vrouw te stimuleren, kijkt de acupuncturist vaak eerst naar de menstruatiecyclus. Het is belangrijk dat deze regelmatig is. Sommige vrouwen menstrueren heel onregelmatig, hebben veel bloedverlies of pijn tijdens de menstruatie en vaak betekent dit dat een bepaald evenwicht is verstoord. Met acupunctuur kan er worden bijgedragen aan het herstellen van het evenwicht. In China zien ze dit als een belangrijke basis. Dit blijkt wel uit het Chinese gezegde: ‘je kunt pas zaaien als de voedingsbodem er klaar voor is.’ Als je dus met een vruchtbaarheidsbehandeling gaat starten, zou het een goede optie kunnen zijn om circa twee maanden van tevoren te starten met deze acupunctuurbehandeling. Natuurlijk kun je dit ook doen als je net een zwangerschapswens hebt en binnenkort wilt gaan starten met proberen zwanger te worden. Het creëren van een goede basis kan in beide situaties positief bijdragen.

Waaraan kan acupunctuur bijdragen?

  • Het reguleren van de cyclus
  • De lengte van de cyclus optimaliseren
  • Reguleert de hormoonhuishouding
  • Klachten zoals PMS of van het bloedverlies verminderen
  • De bloedcirculatie in de eierstokken en baarmoeder stimuleren
  • De groei van de eicel en de eisprong stimuleren
  • De energie versterken van alle betrokken organen
  • Het verbeteren van de opbouw en de doorbloeding van het baarmoederslijmvlies
  • Vermindert de kans op een miskraam
  • Zorgt voor minder stress en pijn bij vruchtbaarheidsbehandelingen, zoals puncties
  • Vermindert bijwerkingen van medicatie
  • Vermindert baarmoedercontracties, belangrijk bij eventuele terugplaatsing bij ivf etc.
  • Meer rust en minder stress creëren, wat voor een beter hormoonhuishouding zorgt en een beter immuunsysteem

De man

Ook de spermakwaliteit kan verbeterd worden met acupunctuur en Chinese kruiden. In de reguliere geneeskunde kiest men meestal voor ivf en icsi als de spermakwaliteit niet optimaal is. Dit zijn pittige behandelingen, zeker voor de vrouw. Als de zaadkwaliteit beter zou kunnen worden door acupunctuur is misschien een IUI-behandeling al voldoende of misschien kan de man zelfs toch de vrouw hierdoor op een natuurlijke manier bevruchten. De aanmaak van zaad duurt ongeveer 70 tot 90 dagen, het is dus belangrijk dat om een zo optimaal mogelijk resultaat te behalen de acupunctuurbehandeling voorafgaand aan de aanmaak van het nieuwe zaad wordt gestart. Het beste is om voor beter zaad minimaal drie maanden acupunctuur te proberen.

Acupunctuur bij vruchtbaarheidsbehandelingen

Juist bij het ondergaan van vruchtbaarheidsbehandelingen kan acupunctuur een positieve ondersteuning geven. Ze spreken daarom bij acupunctuur vaak niet over alternatieve geneeskunde in deze situaties, maar over aanvullende geneeswijzen. Behandelingen zoals iui, ivf of icsi kunnen door acupunctuur in sommige gevallen misschien eerder het gewenste resultaat behalen. Daarbij kan de acupunctuur verlichting geven tijdens het ondergaan van de behandelingen. Het kan de bijwerkingen van de medicatie verminderen, de follikelgroei stimuleren en de andere betrokken organen in een betere conditie brengen. Tijdens de behandelingen kan het zorgen voor minder pijn en stress en ook de rust in de baarmoeder brengen. Als er bevruchte eitjes worden teruggeplaatst, is het bijvoorbeeld belangrijk dat de baarmoedercontracties verminderd worden.

Emoties bij een kinderwens

Als zwanger worden niet lukt, brengt dit vaak een zware emotionele belasting met zich mee. Zwangerschappen in je omgeving kunnen je verdrietig maken, net zoals onbegrip of sommige goedbedoelde adviezen. Dit veroorzaakt soms blokkades in je lichaam. Met behulp van acupunctuur en gesprekken kunnen deze emoties een plekje krijgen waardoor je energie weer beter kan stromen. Juist die vrije doorgang van energie speelt een belangrijke rol in de Chinese geneeskunde, zowel op het fysieke als op het emotionele vlak.

Vergoeding voor acupunctuur

Veel zorgverzekeraars vergoeden vanuit de aanvullende verzekering een deel of alles voor acupunctuur consulten. Het is belangrijk om vooraf even te checken wat jouw zorgverzekeraar vergoed. Daarnaast is het net zo belangrijk om als je acupunctuurbehandelingen wilt ondergaan, je goed kijkt bij wie je gaat. De acupuncturist moet aangesloten zijn bij een beroepsvereniging, zoals de NAAV, NVA of Zhong. Acupuncturisten moeten altijd voldoen aan strenge kwaliteitseisen, zowel op het gebied van hun opleiding en in de praktijk. Het is ook verstandig om een acupuncturist te zoeken die ervaring heeft met vruchtbaarheidsproblemen.

Hoe behandelen?

Het is verstandig om vroeg me de acupunctuurbehandelingen te starten voorafgaand aan de medische behandelingen of voorafgaand aan het op een natuurlijke manier proberen zwanger te worden. In de eerste periode krijg je meestal een keer per week een behandeling of een keer in de twee weken. Er is geen standaard behandelschema, meestal overleg je dit met de acupuncturist. Iedere behandeling wordt individueel aangepast op het type reguliere vruchtbaarheidsbehandeling die men ondergaat. Ook kijkt de acupuncturist naar de fase van de cyclus. Een goede acupuncturist zal de behandeling altijd afstemmen op de vruchtbaarheidsbehandelingen. Daarnaast hebben onderzoeken aangetoond dat wanneer men kiest voor een acupunctuurbehandeling voorafgaand aan een terugplaatsing, de kansen op een zwangerschap kan vergroten. Er wordt dus meestal aangeraden om voorafgaand aan de terugplaatsing een behandeling in te plannen. Ook na de terugplaatsing kan een behandeling helpen om de stress en de baarmoedercontracties tegen te gaan.

Chinese kruiden

Bij sommige acupuncturisten wordt acupunctuur in combinatie met Chinese kruiden toegepast. Deze kruiden zijn vaak mede ter bevordering van de doorbloeding en de energie. Kijk wanneer er ook kruiden worden gebruikt of de acupuncturist hier ook gespecialiseerd in is. Of ze bijvoorbeeld een gediplomeerd herbalist zijn. Daarnaast is het natuurlijk altijd belangrijk om gezond te leven en jezelf zo goed mogelijk voor te bereiden op een eventuele zwangerschap. Stop met roken en drinken, leef regelmatig en zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Vermijd stress. Een goede balans in lichaam en geest werkt zeker mee.