Alles over het melkgebit

Zo schattig, die kleine witte melktandjes. Vooral als ze net doorkomen, en je hier en daar een tandje uit ziet steken. En als je baby dan ook nog eens gaat lachen, is het een overload aan cuteness. Maar wanneer kun je deze melktandjes verwachten? En hoe gaat het in z’n werk? Lees verder voor alle in’s en out’s over het melkgebit.

Hoe steekt het melkgebit in elkaar?

Het melkgebit bestaat uit 20 tandjes, twaalf tandjes en acht kiezen. Dit is, vergeleken met het blijvende gebit van 32 tanden, veel minder. Een van de belangrijkste functies van het gebit is het verwerken van voedsel, maar ook is het essentieel om goed te kunnen articuleren. De ontwikkeling van het melkgebit begint al in de zesde week van de zwangerschap! De vorming van de tand begint bij het glazuur van de snijrand, en zo wordt de tand steeds verder opgebouwd tot richting de wortel. Als de baby geboren is, zijn dus alle melktandjes en kiezen (en ook een deel van de tanden van het blijvende gebit) onder het tandvlees in het kaakbot stiekem aanwezig.

Wanneer mag ik de eerste tandjes verwachten?

De eerste tandjes komen door als je baby tussen de vijf en acht maanden oud is. Je kindje kan wat huilerig zijn, en last hebben van verhoging. Ook gebeurt het vaak dat baby’s gaan kwijlen bij de doorbraak van tanden. Dus een slabbetje is dan wel handig, zodat je het overtollige speeksel makkelijk af en toe weg kunt vegen.

De tandjes poetsen

Zodra de tandjes doorkomen mag je beginnen met poetsen, één keer per dag. Dit mag met een peuter- of vingerborstel en wat peutertandpasta. Hier zit minder fluoride in, dus het kan geen kwaad als ze hier een beetje van doorslikken. Je kunt deze peutertandpasta blijven gebruiken tot het twaalfde levensjaar van je kind. Een volledig melkgebit heeft ongeveer twee minuten poetstijd nodig. Maar als je baby pas net één of twee tandjes heeft gekregen, is even snel de tandjes poetsen voldoende. Het is goed om hier vroeg mee te beginnen, want zo zal je kind makkelijker wennen, en er later ook niet zo’n probleem van maken. Vanaf het tweede levensjaar van je kind kun je overstappen naar twee keer per dag poetsen. Kinderen krijgen op deze leeftijd een grotere diversiteit aan voedingsmiddelen binnen dan toen ze nog in hun eerste levensjaar waren. Dus de tandjes stellen die extra poetsbeurt per dag wel op prijs. Rond het derde levensjaar van je kind zal het melkgebit over het algemeen helemaal compleet zijn. Je kind kan zijn tanden zelf poetsen als je ziet dat hij daar klaar voor is, en je ervan uit kunt gaan dat de tandenborstel niet in de keel verdwijnt. Wel is het belangrijk om altijd even na te poetsen. En dit is niet alleen de eerste jaren! Napoetsen zul je het beste blijven doen totdat je kind een leeftijd van tien jaar bereikt. Dit om cariës te voorkomen, en je kind zo in zijn volwassen levensjaren kan genieten van tanden zonder vullingen. Dat is iets waar velen jaloers op zullen zijn.

Verzorging melkgebit belangrijker dan gedacht

Veel mensen geven te weinig aandacht aan de melktandjes. Dit omdat ze denken dat het niet uitmaakt, omdat de tandjes toch verwisseld gaan worden. Maar wist je dat de gezondheid van de melktandjes ook een groot effect heeft op de blijvende tanden die gaan komen? Slechte verzorging en verkeerde voeding kunnen zorgen voor cariës in de melktandjes, en deze cariës kan overstappen naar de blijvende tanden wanneer deze doorkomen. Ontstekingen kunnen blijvende schade toebrengen aan de nog niet doorgekomen tanden. En ook schade aan de melktandjes, door bijvoorbeeld een val, kan ervoor zorgen dat de nieuwe tanden scheef zullen groeien of verkleuren. Dus het is goed om hier extra voorzichtig mee te zijn.

Geen suikers, alsjeblieft!

Ja, het is moeilijk hè. Maar als je je kind een plezier wilt doen, laat je hem niet wennen aan al die zoetigheden. Een snoepje op z’n tijd moet kunnen. Maar kinderen worden tegenwoordig overspoeld met suikers, zodanig dat het ernstig is geworden. Niet alleen heeft teveel suiker een slecht effect op de groei van je kind, zijn gezondheid, en zijn concentratievermogen. Ook heeft het, zoals bekend, een zeer slecht effect op de tandjes. Dus probeer geen kunstmatige suikers aan te bieden. In plaats daarvan kun je voeding aanbieden met natuurlijke suikers, zoals fruit, dadels, en rozijnen. Ook vijgen en nootjes vinden kindjes vaak lekker als ze zien dat jij het ook lekker vindt. En de zoete sapjes van de winkel zul je het beste vervangen met vers geperst sap! Goed voor zijn gezondheid en voor de tandjes.

Vermijd zuigflessen

Anti-lekbekers zijn superhandig als je wilt dat je kind niet de hele bank onder morst, maar helaas is het niet zo goed voor zijn tandjes. Door het systeem komt de drank die hij drinkt elke keer langs zijn voortandjes, wat ervoor zorgt dat de kans op cariës zeer vergroot wordt. Ook kan het ervoor zorgen dat de tandjes bruin of gelig van kleur worden. Dus probeer je kind zo snel mogelijk te laten wennen aan een normale beker. Vooral zoete dranken zul je het beste aanbieden in een normale beker. De anti-lekbeker zou je kunnen vullen met water voor de echte dorst, en dit zal niet schadelijk zijn voor de tandjes.

Wisseling van de wacht

Als je kind ongeveer vijf à zes jaar is, zullen de melktandjes verwisseld worden voor de grotemensentanden. Klinkt leuk hè, grotemensentanden. Deze periode zul je nog aardig wat gekke bekken zien van je kind, en hij zal er soms uitzien als een boefje. Het begint met de voortanden, en op een wat latere leeftijd zullen ook de kiezen volgen. De tandjes vallen er vanzelf uit, en hier hoef je eigenlijk niks aan te doen. Maar als je kindje er last van heeft, dan kun je hem de schuldige tand voorzichtig heen en weer laten bewegen. Zo zal de tand er sneller uitvallen. Het kan zijn dat de nieuwe tand er wat scheef uitkomt in eerste instantie. Maar als eenmaal het gebit compleet is zal dit rechttrekken. De tanden zullen ook geler zijn van kleur dan de melktandjes. Dit komt omdat het glazuur van de nieuwe tanden uit netjes evenwijdig liggende kristallen is opgebouwd. Hierdoor kan door het lichtinval het gele tandbeen doorschemeren. Maat als eenmaal alle tanden doorgekomen zijn, dan valt dit niet meer op!

Goede verzorging is een must!

Als de tanden eenmaal gaan wisselen is het belangrijk om de nieuwe tanden goed te verzorgen. De periode dat ze net doorbreken zijn ze namelijk extra gevoelig voor cariës. Dit omdat het glazuur nog niet goed uitgehard is, en zo dus makkelijker beschadigd raakt door zuren. Als je kind in de puberteit komt is hij meestal klaar met het verwisselen van de tanden. Alleen de verstandskiezen laten nog even op zich wachten. Die komen meestal rond het 20ste levensjaar ergens aanhobbelen, en soms komen ze ook gewoon helemaal niet.

Voor het eerst naar de tandarts

Het eerste tandartsbezoek mag afgelegd worden als je kind twee jaar is. De tandarts zal dan snel even de tandjes checken om te kijken of het allemaal volgens plan verloopt. Dit is tevens een goede manier om je kind te laten wennen aan de tandarts, want; jong geleerd is oud gedaan. Neem je kind mee als je zelf ook op controle moet. Dan kan je kindje zien dat het niet eng is als iemand aan je tanden frunnikt. Mocht je kindje het toch echt niet leuk vinden, dan zou je wat kinderboekjes aan kunnen schaffen die gaan over dit onderwerp. Tip de Muis heeft er bijvoorbeeld een leuk verhaaltje over, waardoor het voor kindjes automatisch leuk zal worden om naar de tandarts te gaan.

Vallen hoort erbij

Hoe zeer we ons best ook doen, we kunnen onze kids niet vastbinden. En gezien kinderen nou eenmaal houden van rennen, kan het voorkomen dat er toch een ongeluk gebeurt, en je kind een van z’n melktandjes beschadigd. Het voordeel aan de melktandjes is dat ze vervangen worden. Maar de val kan wel, zoals gezegd, schade brengen aan het nieuwe gebit. Probeer dus om deze situaties te voorkomen. Mocht je kind gevallen zijn, en een van de blijvende tanden is beschadigd, dan is het goed om zo snel mogelijk langs de tandarts gaan. Neem de tand mee, en bewaar deze in wat melk of een laagje spuug. Als je de tand droog laat, dan is de kans groot dat deze uitdroogt, en dan wordt het moeilijk voor de tandarts om hem nog terug te zetten.