Veilig slapen

Het is van groot belang dat je als ouders je kind veilig laat slapen om wiegendood te voorkomen. Hiervoor zijn door de Commissie Veiligheid Babybranche een aantal richtlijnen veilig slapen opgesteld. Deze gaan onder andere over op de rug slapen, de babyslaapzak en een veilig bed.

Wat kan er gebeuren als je baby niet veilig slaapt?

Als je baby niet veilig slaapt, dan is er een risico op wiegendood. Dat wil zeggen dat je baby overlijdt tijdens het slapen, omdat hij zich nog niet uit een noodsituatie kan redden en hierdoor stikt.

Wiegendood; de angst van iedere ouder

Als je net een baby hebt gekregen, dan zijn er veel dingen die je moet leren, zoals luiers verschonen, nageltjes knippen en douchen met je baby. Wat je ook moet leren is je kind op de juiste manier in zijn bedje of wieg leggen, zodat je kind veilig slapen kan. Waarom is veilig slapen zo belangrijk? Dat heeft alles te maken met wiegendood. Elke ouder kent het woord wel en weet dat het iets vreselijks is, maar wat wiegendood precies is, weet niet iedereen. Wiegendood wil zeggen dat je baby plotseling overlijdt zonder dat hier een duidelijke verklaring voor is. Over hoe wiegendood precies ontstaat, is nog veel onhelderheid. Wel is er al veel bekend over de omstandigheden waarin wiegendood optreedt. Dit zijn de risicofactoren die tot nu toe bekend zijn.

Jongetjes hebben meer kans dan meisjes op wiegendood.
Te vroeg geboren kinderen hebben een verhoogd risico op wiegendood.
Een laag geboortegewicht betekent meer kans op wiegendood.
Een meerling heeft een verhoogd risico op wiegendood.
Een baby van een jong moeder heeft meer kans op wiegendood.
Een baby die op zijn buik slaapt heeft een verhoogd risico op wiegendood.
teveel warmte tijdens het slapen, brengt een hoger risico op wiegendood
Samen met je baby in een bed slapen, maakt dat je baby meer kans op wiegendood heeft.
Als de moeder tijdens en na haar zwangerschap rookt, dan heeft dit gevolgen voor de baby: hij maakt meer kans op wiegendood.
Als een baby flesvoeding in plaats van borstvoeding krijgt, heeft het meer kans op wiegendood; borstvoeding beschermt tegen wiegendood.
Heeft een baby geen fopspeen, dan heeft het meer kans op wiegendood; een fopspeen beschermt tegen wiegendood.
Krijgt een baby kalmerende middelen, dan heeft het meer kans op wiegendood.

je hebt als ouder geen invloed op het geslacht van je baby, vroeggeboorte, een laag geboortegewicht, of je een meerling krijgt en of je jong moeder wordt, maar wel op de andere risicofactoren.

De richtlijnen van veilig slapen

Een groot aantal van de risicofactoren op wiegendood kun je als ouder beïnvloeden. Hierop heeft de Commissie Veiligheid Babybranche een twaalftal richtlijnen veilig slapen gebaseerd. Dit zijn ze:

Laat je baby in een bedje of wieg slapen.
Zorg ervoor dat het bedje veilig is.
Leer je baby op de rug slapen.
Leg je baby niet vast in bed.
Leg je baby tijdens de eerste twee jaar in een slaapzak.
Leg je baby tijdens de eerste twee jaar niet onder een dekbed.
Zorg ervoor dat je baby niet te warm wordt.
Zorg voor een veilige slaapomgeving.
Houd je baby in een rookvrije omgeving.
Geef je baby geen kalmerende middelen.
Kies voor borstvoeding als dit mogelijk is.
Zorg voor rust en regelmaat in de slaapjes van je baby.

Als je al deze richtlijnen nastreeft, dan heeft je baby aanzienlijk minder kans op wiegendood, maar helemaal voorkomen doe je wiegendood niet aangezien er ook een aantal risicofactoren helaas niet te beïnvloeden of nog onbekend zijn.

Laat je baby in een bedje of wieg slapen

Hoewel in het eerste half jaar wordt aangeraden om dicht bij je baby te slapen, wordt er ook geadviseerd om je baby in een eigen bedje of wieg te laten slapen. Als je de baby bij jou in een groot bed legt, dan kan je kind het te warm krijgen, tussen de matrassen vast komen te zitten, uit bed vallen of tegen kussen aandrukken met zijn gezichtje. Dit risico wordt verhoogd als de ouders moe zijn, stress hebben, roken, drinken, medicijnen of drugs gebruiken. Als je op reis bent, kun je je baby eventueel in een campingbedje of kinderwagenbak laten slapen. Ook af en toe een kort slaapje in het baby-autostoeltje of in de Maxi-Cosi kan geen kwaad.

Zorg ervoor dat het bedje veilig is

Er wordt niet alleen geadviseerd je baby in een eigen bedje of wieg te leggen, uiteraard moet dit bedje of deze wieg ook veilig zijn. Dat wil zeggen dat je op het volgende moet letten:

De zijwanden moeten lucht doorlaten.
De afstand tussen de spijlen moet ergens tussen de vier en een half en zes en een halve centimeter zitten.
Het matras moet stevig zijn en goed in het bed of de wieg passen.
Er mag geen zeiltje of plastic onder het hoeslaken liggen.
Er mogen geen grote, losse dingen in het bed liggen, zoals een kussenachtige knuffel, een kussen of een hoofdbeschermer.

Leer je baby op de rug slapen

Op de rug slapen is de veiligste slaaphouding. Zo ligt het gezichtje van je baby vrij. Zeker als je baby begint met omrollen, soms al vanaf twee weken, mag je kind niet meer anders dan op de rug slapen. Bij buikligging is er een grotere kans op het herinademen van lucht en kan je baby door het beddengoed worden bedekt. Zie je dat je baby op zijn buik slaapt, draai hem dan voorzichtig weer terug op zijn rug. Het is om deze reden belangrijk dat je geregeld controleert of je baby nog goed ligt. Pas als je baby terug kan draaien van zijn buik op zijn rug en van zijn rug weer op zijn buik, dan is buikslapen veilig en mag je je baby zelf een slaaphouding laten kiezen.

Leg je baby niet vast in bed

Als je je baby vastlegt, dan kan je baby stikken of zich vastdraaien. Slaapt je baby onrustig? Bedenk je dan dat dit hoort bij kinderen. Ze gaan soms even staan en daarna weer liggen en het ene kind beweegt in bed meer dan het andere kind. Ze gaan ondanks de onrust vanzelf een keer slapen. Als je kind uit bed probeert te klimmen of er al uit is geklommen, haal dan de spijlen uit het bedje of koop een laag kinderbed. Ook een zachte ondergrond helpt tegen uit bed klimmende kinderen.

Leg je baby tijdens de eerste twee jaar in een slaapzak

Door gebruik te maken van een babyslaapzak zorg je ervoor dat je baby het niet te warm krijgt; het hoofdje kan niet onder de dekens geraken. Ook draaien is in een slaapzak minder makkelijk dan zonder slaapzak. Het is belangrijk dat je een babyslaapzak van de juiste maat gebruikt. De halsopening en de armsgaten mogen niet te groot zijn, dan kan je kind namelijk in de slaapzak raken. Eventueel mag je bij een slaapzak een dunne deken of een lakentje dwars over en stevig over het voeteneinde stoppen, zodat je kind wat vaster ligt; er nog minder kans is op draaien.

Leg je baby tijdens de eerste twee jaar niet onder een dekbed

Een dekbed is niet veilig voor een baby, omdat je kind eronder verstikt kan raken en het gemakkelijk te warm kan krijgen, wat een belangrijke risicofactor is voor wiegendood. Bij teveel warmte kan je baby in ademnood komen en stikken.

Zorg ervoor dat je baby niet te warm wordt

Door je baby in een babyslaapzak te laten slapen in plaats van onder een dekbed zorg je er dus voor dat je baby het niet te warm krijgt. Let er ook op dat je baby niet te dikke kleding draagt en slaapt in een niet al te warme kamer. De temperatuur van de babykamer moet tussen de zestien en achttien graden zijn. Je checkt of je kind het warm genoeg is door aan de voetjes te voelen of deze aangenaam aanvoelen. Heeft je kind koorts: dek je baby dan minder toe. Let er ook op dat je baby in een auto niet te warm is toegedekt. Trek bijvoorbeeld een winterjas uit. Draag je baby in een draagzak beter boven je jas dan eronder.

Zorg voor een veilige slaapomgeving

Niet alleen het bedje, maar de complete slaapomgeving moet veilig zijn. Let erop dat er geen snoeren, stopcontacten, open ramen, gordijnkoorden en dergelijken in de buurt van het bed van je baby aanwezig zijn. Als je kind zelf uit bed kan komen, zorg dan voor traphekjes en afdekplaatjes voor de stopcontacten.

Houd je baby in een rookvrije omgeving

Houd je baby in je huis, maar ook daarbuiten zoveel mogelijk weg van rook. Ventileer de kamer van je baby; ook als ouders beiden niet roken. Zo blijft de babykamer vol met frisse lucht.

Geef je baby geen kalmerende middelen

Geneesmiddelen zijn over het algemeen niet goed voor je baby. Kalmerende middelen verhogen ook nog eens de kans op wiegendood. Geef liever geen medicatie. Doe je het wel, laat je dan goed adviseren door de arts.

Kies voor borstvoeding als dit mogelijk is

Er is een verlaagd risico op wiegendood aangetoond bij het geven van borstvoeding. Als je hiertoe in staat bent, geef dit dan. Als je je baby een fopspeen geeft om mee in te slapen dan helpt dit ook tegen wiegendood

Zorg voor rust en regelmaat in de slaapjes van je baby

Ga lange autoritten uit de weg en stel je baby zo min mogelijk bloot aan stress en vermoeidheid. Zo voorkom je dat het slaapritme van je baby wordt verstoort en daarmee ook wiegendood.