Digitaal opvoeden van je peuter

Tablets, smartphones en laptops. In elke hoek van de huiskamer is wel iemand aangesloten met een digitaal platform. Veel ouders maken zich zorgen over het digitaal gedrag van kinderen tijdens hun eerste levensjaren. In deze blog 'Digitaal opvoeden van de peuter' lees je wat je kan doen in verband met het gebruik van technologie bij je kinderen. Het digitaal gebruik hinkt bij ouders vaak op twee gedachten: de ene vind het een uitstekend hulpmiddel, de andere vindt het overdreven. Het is vooral belangrijk de gulden middenweg te zoeken.

Enkele nuchtere cijfers

De opmars van laptops voor kinderen is haast niet meer te stuiten. Uit recentelijk onderzoek blijkt dat één op de drie van de peuters en kleuters een tablet al ooit in handen heeft gehad om spelletjes te spelen. Uit hetzelfde researchwerk zou blijken dat een kind gemiddeld 34 minuten per dag online is. Kinderen tussen de twee en acht jaar brengen dagelijks gemiddeld twee uur voor het scherm door. Vele ouders maken zich daarom ook zorgen over het huidige digitaal gedrag van hun kroost. Gelukkig vinden meer dan negentig procent van de ondervraagden dat lezen het meest aangenaam is als tijdbedrijf. De boodschap is vooral om een evenwicht te vinden door het computergebruik te omhelzen of er afstand van te nemen.

Manieren om je kind digitaal te ondersteunen

Er bestaan verschillende manieren waarop technologie de ontwikkeling van je peuter en kleuter kan ondersteunen. Gelukkig is niet iedereen uit hetzelfde hout gesneden. Vooral peuters en jonge kinderen leren in hun eigen tempo. Met een ipad of tablet kan je de leerstijl van je peuter ondersteunen door informatie op verschillende manieren door te geven. Dit werkt het beste als je begrijpt wat de leerstijl van je kind is. Dan kan je handig hierop inspelen op de behoefte van je kind en de bijhorende apps kiezen. Enkele leerstijlen hoe technologie je kleintje hierbij kan helpen:

Visueel leren

Je kind kan een visuele leerling zijn als hij of zij heel graag door een boek bladert of met vormen en letters speelt. Krabbelen en tekenen geniet de grootste voorkeur. Wat betreft mobiele apparaten worden een scala aan apps aangeboden voor een visuele leerling. Je kan dit trouwens als ouder ondersteunen door beeldrijke animaties aan te bieden. Het helpt kinderen nieuwe ideeën te ontwikkelen. Dit kan worden aangeleerd door apps die heldere en levendige foto's weergeven. Het is trouwens de beste manier om hun aandacht te trekken.

Het leren op een auditieve wijze

De meeste ideale biotoop voor auditieve leerlingen is het praten met anderen en aandachtig te luisteren. Dit soort peuters is het meest geschikt voor apps met liedjes en muziek. Audiofuncties en audioboeken zijn op de meeste apparaten beschikbaar en helpen de luistervaardigheden te verbeteren. Er zijn zelfs enkele apps op de markt waar je de peuter zijn eigen 'orakelen' kan opnemen wanneer hij luidop praat. Peuters houden ervan zichzelf te horen en er steeds weer naar te luisteren. Dit helpt hen een gevoel te ontwikkelen van wat ze hebben geleerd.

Kinesthetisch leren en wat is het?

Veel mensen concentreren zich het gemakkelijkst op de beelden rond hun. De doelgroep die visueel wil leren. Wie zich focust op geluiden, is auditief ingesteld zoals hierboven beschreven. Wie eerst zijn spontane gevoel aanspreekt, wordt een kinesthetisch ingesteld iemand genoemd. Concreet: wie een kind heeft dat moet tikken en alles moet aanraken. De kans is heel groot dat je een kinesthetisch kind hebt. Hij geniet van de doe-ervaringen omdat ze op die manier rechtstreeks met het scherm communiceren. Ook voor deze specifieke doelgroep zijn er apps op maat gemaakt voor alle leertypen. Interactieve en aanraakbare touchscreens geven je peuter een leuke ervaring.

Digitale media verbeteren het cognitief denken

Terwijl veel volwassen mensen falen, afwijzing en schaamte vrezen hebben kinderen daar geen probleem mee. Schroom is voor hun onbekend terrein en ze nemen graag wat risico's. Klinkt het niet, dan botst het maar is hun levenshouding. Het zorgt ervoor dat ze onverstoord verder doen om alle mogelijkheden te ontdekken. In tegenstelling met klassieke media zoals bijvoorbeeld de tv, kunnen interactieve media en technologie zoals educatieve games je peuter verder stimuleren om iets te verkennen. Dit kan door problemen op te lossen, te denken, te luisteren, beslissingen te nemen. Zo is bewezen dat vroeg touchscreen gebruik en het scrollen van de schermen, de hand-oog coördinatie bevordert. Die doelgerichte handvaardigheid is belangrijk voor het handschrift van je kind en het gooien van een bal. In de wereld van vandaag verwacht het onderwijssysteem dat de kinderen de basis leren van het gebruik van technologie.

Veilig met media omspringen

De grote hamvraag is hoe je met media veilig kan omspringen. Veel ouders zetten vraagtekens hoe je het best digitale media voor je kinderen kan gebruiken, op welke manier en wat zijn de meest geschikte apps of spelletjes. Bovendien hebben ze veel vragen hoe lang je kleintje voor het scherm mag zitten. Vijf pijlers kunnen hierbij een handje helpen:

• Probeer de aangeboden alternatieven uit
• Vermijd zoveel mogelijk risico's
• Wees de gids van je kind
• Leer welke media voor je kind het meest bruikbaar is
• Zoek een evenwicht wanneer wel en wanneer het niet kan

Voor alle duidelijkheid zijn deze tips gefocust op kinderen van de leeftijd tussen nul tot vijf jaar.

Tip één: Probeer de aangeboden alternatieven uit

Het overgrote deel van de ouders laten hun peuter proeven van digitale media omdat het past in hun leerproces. Je kan samen kijken naar educatieve films of games en je creatief bezig houden. Het belangrijkste voordeel van digitale media is dat je samen met je kind gezellig in de zetel kan zitten en een youtube filmpje gaat bekijken. Er zijn ook apps die een eigen voorleesverhaal creëren. Het ligt aan je eigen creativiteit wat je allemaal zoal wil doen. Denk maar aan foto's maken op het gazon met de smartphone. Met digitale media kan je ook contact met elkaar blijven houden. Whatsapp, skype of facetime zijn daar schoolvoorbeelden van.

Tip twee: Vermijd zoveel mogelijk risico's

Online kunnen de kinderen een oneindig gamma zien. Soms geschikt, soms niet geschikt voor hun leeftijd. Geweld en seks kunnen voor kinderen heel verwarrend overkomen. Het is aan jou als ouder op voorhand het kaf van het koren proberen te scheiden. Filters kunnen zorgen dat je kind veilig online kan komen. Zorg dat je smartphone goed is afgeschermd zodat ongeschikt beeldmateriaal onbereikbaar wordt voor je kind. Daarnaast is het heel belangrijk dat je duidelijke afspraken maakt voor gebruik. Het spreekt voor zich dat je een peuter geen beperkingen kan opleggen, maar vanaf de kleuterfase kan je al wat gesprekken hierover voeren. Laat jonge kinderen gewoon geraken over de ongeschreven regels en het gebruik van schermen. Als je kind toch iets vreemd heeft ontdekt, probeer dan met een positieve noot af te sluiten zodat schuldgevoel achterwege blijft.

Tip drie: Wees de gids van je kind

Samen chillen met je baby, peuter of kleuter zorgt voor heel veel amusement. Maar blijf op je hoede wat betreft veiligheid. Blijf waakzaam wat je kind doet en observeer hoe hij of zij alles ervaart. Op deze manier geraakt je kind gewoon dat je in de buurt bent. Voor kinderen zijn ouders een strohalm om zich aan vast te klampen tijdens hun digitale tocht naar avontuur. Probeer een gesprek te voeren zodat je op een sluikse manier er achter komt hoe de mediabeelden overkomen bij je kind. Leer de verschillende technieken aan zoals het muisgebruik, scrollen en swipen. Maar ook de basisprincipes dat je met een tablet niet in je hand loopt. Laat zien waar jij je tablet opbergt.

Tip vier: Leer welke media voor je kind het meest bruikbaar is

Dagelijks zien nieuwe apps en films het levenslicht. Soms kan je door de bomen het bos niet meer zien. Voor jou is de taak weggelegd om de juiste keuze te maken volgens de leeftijd van je kind. De inhoud speelt hierbij een grote rol. Hetzelfde geldt voor de programmakeuze op tv. De allerkleinsten houden het liefste van hevige kleuren. De kids tussen twee en vijf jaar bekijken heel graag dans en muziek, filmpjes met dieren. Beren, katten of honden scoren het hoogst.

Tip vijf: Zoek een evenwicht wanneer het wel en wanneer het niet kan

Zorg dat er een evenwicht is tussen de digitale media en de “normale” activiteiten zoals tekenen, fietsen, klimmen en dergelijke. Baken de uren in samenspraak af zodat duidelijk is wanneer de knop “aan” of “uit” mag tijdens het eten, niet 's nachts of tijdens de fietstocht.