Borstvoeding geven is iets heel moois, niet alleen geef je je kindje er de beste voeding mee die hij of zij kan krijgen, het is ook een hele mooie manier om de band met je kindje op te bouwen. Dat wil niet zeggen dat het altijd maar vanzelf gaat, borstvoeding geven kan soms wat moeite en inspanning van je vragen. Een van die vlakken waarop je soms wat extra kan doen is het opwekken van de toeschietreflex, daar gaan we in dit artikel dus wat verder op in.

Wanneer je voor het eerst moeder wordt en dus nog geen ervaring hebt met borstvoeding geven en alles wat ermee te maken heeft, dan kan het woord toeschietreflex wellicht wat vraagtekens bij je oproepen. Daarom volgt er eerst een uitleg over wat het toeschietreflex nou eigenlijk is, waar het goed voor is en vervolgens wijden we uit over manieren om een toeschietreflex op te wekken.

Wat is het toeschietreflex precies?

Als je borstvoeding geeft, sla je melk als het ware op in je borsten, de melkklieren. Wanneer je kindje begint te drinken, dan begint hij of zij meestal met kort en vaak zuigen. Hierdoor krijgen je melkklieren een seintje dat er melk nodig is en een natuurlijke reactie van het lichaam is dan ook het toeschietreflex. Je schiet dus letterlijk melk toe op het moment dat daarom gevraagd wordt door je kindje. Zodra het toeschietreflex op gang komt zal je merken dat je kindje langere teugen begint te maken en je zal hem of haar dan vaak ook duidelijk zien en horen slikken.

Hormonen

Door het vaak en kort zuigen worden er naast het stimuleren door het zuigen namelijk bepaalde stofjes aangemaakt, oxytocine en prolactine. Oxytocine zorgt ervoor dat de melkkanaaltjes zich verwijden en de kliertjes samen gaan trekken zodat de melk goed kan stromen en prolactine zorgt voor de aanmaak van meer melk. Resulterend in het toeschietreflex.

Beide borsten tegelijk

Wanneer je toeschietreflex op gang komt, dan is dat bij beide borsten tegelijk. Het is dus niet zo dat je toeschietreflex alleen op gang komt bij de borst waar aan gedronken of gekolfd wordt. Dit is bij het kolven met een dubbele kolf erg handig, maar wanneer er maar aan 1 kant gedronken of gekolfd wordt iets minder omdat je dan met een lekkende borst zit. Een borstcompres voor de andere borst is dan niet overbodig.

Fonteintjes

Soms kan de melk stroom even zo sterk zijn dat je als het ware 2 fonteintjes uit je tepels krijgt. Vaak met meerdere straaltjes uit een tepel, dit is volkomen normaal. Voor je kindje kan het echter even net iets te veel van het goede zijn waardoor hij of zij zich in het begin wel eens kan verslikken, of gewoon even los laat tot de melkstroom wat minder sterk geworden is.

Toeschietreflex opwekken

Zoals je leest is het toeschietreflex een natuurlijke reactie van je lichaam op de zuigstimulatie van je kindje. Maar wat als de melkstroom niet vanzelf op gang komt? Er zijn verschillende redenen waarom je zelf het toeschietreflex op zou moeten wekken.

Oorzaken van minder goed werkend toeschietreflex

Sommige vrouwen hebben een minder goed werkend toeschietreflex. Hier zijn vrijwel altijd aanwijsbare oorzaken voor zoals:

  • Stress
  • Verstoorde hormoonbalans
  • (Over)vermoeidheid
  • Drinkbeweging van de baby is niet effectief

In het geval van een minder goed werkend toeschietreflex kan het eigenhandig opwekken daarvan dus nodig zijn. Maar ook wanneer je gaat kolven bijvoorbeeld, dan heb je niet die natuurlijke stimulatie waardoor je melkstroom normaal gesproken op gang komt. Sommige kolf apparaten hebben wel de optie om de snelheid en intensiteit van het zuigen in te stellen, waarmee je met je kolf het beginnende zuigen van je kindje kan nabootsen. Echter, omdat dit toch anders is dan wanneer je kindje aan de borst drinkt werkt dit helaas niet bij iedereen.

In dat geval zul je zelf aan de slag moeten om het toeschietreflex op te wekken. Gelukkig zijn hier meerdere manieren voor die je allemaal uit kan proberen, dus mocht de ene manier niet werken dan werkt de andere wellicht wel.

Tips

Om het toeschietreflex op te wekken kun je de volgende dingen doen.

Je baby zien en horen

Kijken naar een foto of filmpje van je kindje kan helpen bij het opwekken van het toeschietreflex. Zeker wanneer je bijvoorbeeld op je werk moet kolven, dan kan het zien en horen van je kindje net die extra stimulans geven om de melkstroom op gang te krijgen.

Huilende baby's

Misschien heb je hier wel vaker van gehoord, maar veel borstvoeding gevende moeders hebben wel eens ervaren dat het toeschietreflex ineens op gang kwam bij het horen of zien van hun eigen of een andere huilende baby. Hoe dit precies werkt dat is de vraag, maar het is schijnbaar een soort onbewust oer instinct wat dan zijn intrede doet en zorgt voor het op gang komen van de melkproductie! Dus wanneer je je toeschietreflex op probeert te wekken, kun je proberen om filmpjes van een huilende baby te kijken. Dit werkt niet bij iedereen overigens, maar dit komt het dichtst in de buurt van een volledig natuurlijk toeschietreflex.

Borstmassage

Om je toeschietreflex op te wekken kun je proberen om je borsten te masseren. Wellicht heb je hier al ervaring mee, maar zo niet dan volgt hier een kort voorbeeld van een borstmassage:

  • Wrijf in draaiende bewegingen over je borsten, van de buitenkant en bovenkant naar je tepels toe
  • Houd je borsten vast met je vingers aan de onderkant van je borst, en masseer met je duim stevig richting je tepels
  • Doe het zelfde bij de zijkanten van je borsten
  • Druk tijdens het masseren niet te hard
  • Wrijf stevig maar rustig in cirkelvormige en strijkende bewegingen richting je tepels

Tepelstimulatie

Door je tepels te stimuleren kan je ook het toeschietreflex opwekken. Dit kan je doen door met je vlakke hand zachtjes over je tepels te wrijven, je kan ze ook wat masseren. Dit is een kwestie van uitproberen wat voor jou werkt. Niet iedereen haar tepels zijn even gevoelig. Feit is wel dat tepelstimulatie een belangrijk onderdeel is van het opwekken van een toeschietreflex.

Warmte

Om een toeschietreflex op te wekken is warmte ook van belang. Zoals je wellicht wel weet zorgt kou ervoor dat bloedvaatjes vernauwen en de doorstroming van bloed minder sterk is dan wanneer het warm is. Hetzelfde geldt bij het opwekken van een toeschietreflex. Het is natuurlijk de bedoeling dat de melkkanaaltjes zich verwijden en de melkklieren goed op gang komen. Zorg dus dat je het warm genoeg hebt en houd eventueel een warmte compres op je borsten zodat de doorbloeding optimaal is.

Ontspanning

Een van de belangrijkste, of misschien wel het belangrijkste punt om te onthouden is: ontspanning. Wanneer je gespannen en opgejaagd je toeschietreflex op gang probeert te brengen is de kans dat het je ook lukt automatisch een stukje kleiner. Onder andere door eventuele stress hormonen, deze dragen niet bepaald bij aan de melkproductie.

Zorg wanneer je gaat kolven en je je toeschietreflex op wil wekken dus altijd dat je ontspant. Ga op een fijn plekje zitten en ontspan je, maak er eventueel een momentje voor jezelf van zover dat mogelijk is. Ontspanning zal absoluut bijdragen aan het op gang komen van je toeschietreflex.

Als het niet vanzelf gaat

In sommige gevallen wil het gewoon echt niet lukken om het toeschietreflex op te wekken. Zolang het wel vanzelf gaat wanneer je kindje aan de borst drinkt is er op zich niks aan de hand, maar wanneer je grotendeels of volledig borstvoeding kolft dan wordt het wel een probleem. In dat geval kan je een lactatiekundige raadplegen. Zij weten alles over borstvoeding en dus ook het toeschietreflex en eventuele problemen die zich daarmee kunnen voordoen. Van hieruit kan dan gekeken worden naar een oplossing als die nodig blijkt te zijn. De meest gegeven adviezen staan al in dit artikel, maar het kan nooit kwaad om je door een professional te laten bijstaan en adviseren.

Maak je geen zorgen

Maak je in elk geval niet te snel zorgen wanneer het je zelf niet zo wil lukken, dat werkt alleen maar averechts. Soms duurt het ook even voor het eigenhandig masseren en stimuleren daadwerkelijk het toeschietreflex opwekt. Dit is ook logisch gezien het normaal gezien door de zuigbewegingen van je kindje opgewekt wordt, hoe een kindje drinkt is niet volledig na te bootsen. Het is niet alleen het zuigen wat zorgt voor het op gang komen van de toeschietreflex, ook de beweging van de kaakjes en de tong dragen bij aan de stimulatie. Zoals gezegd, probeer je vooral te ontspannen en blijf het bovendien gewoon proberen. Succes!