Opvoeden in aandacht: Mindfulness voor kind en gezin

Mindfulness voor kind en gezin: is het een opkomende trend? Vinden we het zweverig of is het gewoon een manier van leven? Wat we er ook van vinden, mindfulness betekent gewoonweg ‘met aandacht’: dat je bewust aanwezig bent, vanuit een open en vriendelijke houding. Zonder oordeel. Je bent bewust aanwezig bij het ontbijt, je luistert met aandacht naar de ander, je brengt je kind met aandacht naar school. Het betekent ook dat je de zon voelt schijnen, je tranen voelt rollen, maar ook dat je irritatie voelt in je lijf.

Mindfulness voor volwassenen is wel redelijk bekend, maar ook kinderen kunnen hier veel baat bij hebben. Jolanda geeft workshops in onder andere mindfulness voor kinderen. In dit gastblog vertelt ze wat ‘opvoeden in aandacht’ is, hoe je dat doet en deelt ze nuttige tips voor mindfulness voor kind en gezin.

‘Hier en nu’

Kinderen zijn van nature heel mindful, ze leven enorm in ‘het hier en nu’. Als jij snel de deur uit wilt, kunnen zij gerust nog ‘even een tekening afmaken’; kinderen kunnen bijna niet haasten. Ook bij een boos moment komen de tranen per direct en wanneer de discussie is uitgepraat, zijn zij alweer aan het lachen terwijl jij nog naborrelt van irritatie.

Opvoeden in aandacht

Ouders zijn van nature ook heel mindful, ze zijn vanuit hun hart verbonden met hun kind. Maar door de hectiek van alle dag, het gezinstempo en de vele verleidingen van o.a. Facebook, WhatsApp, en Twitter raken we het contact met onszelf kwijt. ‘Heb ik wel goed geluisterd naar mijn kind of zat ik ondertussen te appen?’ ‘Hoe vaak heb ik geïrriteerd met ‘jahaa’, gereageerd terwijl mijn kind iets vroeg?’ ‘Mijn kind kletst de hele tijd door me heen!’

We zien steeds meer dat kinderen ’s avonds niet kunnen slapen, ze piekeren, zijn vaker onrustig, raken overprikkeld en hebben last van boze buien. Wat kan je als ouder hieraan doen? En hoe doe je dat dan, ‘opvoeden in aandacht’?

Opvoeden in aandacht gaat niet van de een op de andere dag. Het kost tijd om de rust in jezelf te vinden, om gedragspatronen van je kinderen te herkennen en om kinderen te leren hoe ze bijv. de prikkels van buitenaf kunnen handelen. Een kant-en-klaar recept voor een mindful ouder bestaat helaas niet. Maar: goed nieuws. Er zijn wel een paar ingrediënten die je kunnen helpen:

Praktische tips voor mindfulness voor kind en gezin

• Stilte: Eet de eerste 5 minuten van de avondmaaltijd in stilte. Zet bijvoorbeeld een wekkertje.
• Luisteren: Als je kind iets vertelt, kijk je kind aan en herhaal in het kort wat hij/zij vertelt. Hiermee laat je zien dat je hebt geluisterd. Voor jezelf is dit een goede manier om met aandacht te luisteren.
• Adem halen: Voordat je letterlijk de deur open doet om weg te gaan, sta je stil en haal je bewust drie keer adem om tot rust te komen. Doe dit eventueel samen met je kind. Vanuit de individuele coaching die ik geef, heb ik gezien dat het werkt om per overgang op een dag drie keer adem te halen voordat je verder gaat.
• Irritatie? Wanneer je als ouder voelt dat je geïrriteerd raakt, loop dan uit de situatie weg. Ga desnoods op het toilet zitten zodat je niet gestoord wordt. Benoem naar jezelf het gevoel, bijvoorbeeld ‘ik voel dat ik geïrriteerd raak maar ik hoef er nu niks mee’. Adem dan drie keer rustig in en uit.

• Lachen! Wanneer je kijkt naar je eigen gedrag, wees dan niet te streng voor jezelf, lach er een beetje om. Dit levert op dat je het makkelijker los kunt laten. Wanneer ik de workshop ‘Ontdek de kracht van de lach’ geef, zie ik dat ouders weer ontspannen wanneer er gelachen is. Lachen relativeert en ontspant. Ook zorgt het voor meer verbinding in het gezin.
• Quality-time Quality-time voor jezelf: wat helpt jou aan energie? Wellicht is een week Ibiza te kort dag maar kijk eens naar de kleine en haalbare momenten. Bijvoorbeeld een kopje koffie drinken bij de Hema in je eentje, of een uurtje op de iPad zonder begeleiding van je kinderen. 😉
• Mindfulness training voor kind en gezin Volg samen met je kind een mindfulnesstraining: op een speelse en praktische manier samen leren ontspannen, bewust te worden, te oefenen met de tips & tricks voor thuis. Er zijn leeftijdsgroepen voor kinderen waarin zij leren hoe zij zich kunnen ontspannen, leren om te gaan met de prikkels om hen heen e.d. Er zijn ook gezinsgroepen, waarin ouders samen met hun kind oefenen in ontspanning, oefenen in het ondersteunen van je kind en je leert hoe je thuis samen een bewust moment van aandacht kunt creëren. Mijn ervaring is dat kinderen al vanaf 5 jaar goed kunnen deelnemen aan de groepen.

Wat levert mindfulness voor kind en gezin op?

Doordat je kijkt naar wat jij nodig hebt, levert het ook een eigen persoonlijk resultaat op. Ik zie vanuit de lesgroepen die ik geef dat het voor kinderen meer rust oplevert in hun lijf, dat ze beter kunnen slapen, meer zelfvertrouwen hebben en minder boze buien. Ze mogen zijn wie ze zijn. Daarnaast vind ik het prachtig om te zien dat er vanuit de gezinsgroepen meer verbinding ontstaat tussen ouder en kind. Een ontspannen massage met je baby kan ook helpen.

Wanneer er meer rust komt bij ouders, er meer vanuit aandacht en zonder oordeel met elkaar wordt omgegaan, ontstaat er voor een groot gedeelte vanzelf rust. Dit maakt dat ‘quality-time’ voor jezelf als ouder, gewoonweg belangrijk is. Want als jij als ouder goed in je vel zit, gedijt je kind hier in mee. Oftewel; wanneer ik blij ben, ben jij het ook. ‘Happy me, happy you.’