Dat je tijdens de zwangerschap niet mag roken of drinken omdat het de gezondheid van jouw baby kan schaden weten we allemaal. Maar wist je ook dat overmatige stress en angstgevoelens een groot effect hebben op zowel de gezondheid van de baby als die van de toekomstige mama? Er zijn natuurlijk genoeg zaken om je zorgen over te maken tijdens deze negen maanden, maar wanneer je overmatig strest of erg veel last hebt van angstgevoelens, kan dit een negatief effect hebben op jou en de baby. In dit artikel lees je waar die stress vandaan kan komen en wat de gevolgen zijn voor jou en de baby. Gelukkig geven wij jou ook tips hoe je om kunt gaan met de stress tijdens de zwangerschap en hoe je jouw stressfactoren kunt verminderen.

Gezonde stress; wat is dat?

Je bent in blijde verwachting en kunt niet wachten om jouw baby na negen maanden eindelijk te ontmoeten. Iedere aanstaande moeder heeft tijdens deze negen maanden te maken met stress. Hoe rooskleurig sommige moeders de zwangerschap ook schetsen, er is altijd wel sprake van stress. Gezonde stress is stress waarbij je licht gespannen bent door de zaken om je heen. Je hartslag kan sneller gaan en jouw bloedtoevoer kan variëren. Dit kan bijvoorbeeld tijdens een belangrijk onderzoek zijn bij de verloskundige of tijdens het uitzoeken van een wiegje. Deze vorm van stress horen er gewoon bij en zullen de dagelijkse gang van zaken niet al te veel verstoren.

De bronnen van ongezonde stress

Ongezonde stress daarentegen is minder rationeel. Stress heeft een enorme invloed op jouw lichaam en wanneer dit niet zozeer getriggerd wordt door de omstandigheden is er sprake van ongezonde stress. Ongezonde stress en angstgevoelens kunnen van korte duur zijn, maar vaak nemen ze een groot deel van de dag over. Jouw dagelijks ritme wordt verstoord door stress en angst. Dit is fysiek meetbaar door een hoge hartslag, duizelig gevoel, moeheid en een veelvoud aan andere klachten. De oorzaken van ongezonde stress kunnen als volgt zijn:

Angst voor de bevalling

Het is helemaal niet vreemd dat je bang bent voor wat komen gaat. Een kind op de wereld zetten is niet niets. Er zijn weinig vrouwen die zonder angstgevoelens uitkijken naar de bevalling. Maar wanneer het jouw leven gaat overnemen en je niet meer goed kunt functioneren, dan is deze angst uit proportie. Veel zwangere vrouwen bouwen hun angstgevoelens zelf op tijdens de bevalling. Een manier om hier vanaf te komen, is door met professionals te praten over de bevalling. Vermijd juist video’s over de bevalling of rampverhalen van jouw vriendinnen. Dit kan de angst sterk bevorderen.

Onzeker over het ouderschap

Is de zwangerschap niet gepland of ben je bang dat negen maanden niet genoeg tijd is om je voor te bereiden op het ouderschap? Veel vrouwen hebben moeite met het besef over wat komen gaat. Dit is een vorm van faalangst. Ga ik na de bevalling dit wel kunnen? En hoe kan ik het ouderschap combineren met werk?

Gezondheid van de baby

Veel aanstaande moeders maken zich zorgen over de gezondheid van de baby tijdens de zwangerschap. Eet ik wel goed en wat is de kans dat er iets mis is? Er zijn veel zaken om over te twijfelen tijdens de zwangerschap en de gezondheid van de baby staat natuurlijk altijd voorop. Het feit dat stress en angst ook een negatief effect kunnen hebben op de gezondheid van de baby maakt het stressen vaak alleen maar erger.

Werkgerelateerde stress

Wanneer je het normaal al druk genoeg had op het werk, is een baan combineren met een zwangerschap nog een tandje zwaarder. Door stress op het werk, kun je helemaal van de leg raken. Stress in combinatie met al jouw hormonale kwaaltjes kan het alleen maar erger maken. Veel vrouwen willen zich niet laten kennen en gewoon dezelfde taken uitvoeren als voorheen. Toch kan het slim zijn om jouw tempo aan te passen wanneer je te maken krijgt met ongezonde stress tijdens jouw zwangerschap.

Symptomen van stress en angst

Iedereen heeft toch weleens te maken met stress? Het is toch normaal om je even gestrest te voelen? Jazeker, gezonde stress hoort nu eenmaal bij jouw leven en zou je vanuit een biologisch perspectief helpen om de vluchten of vechten reactie tot stand te brengen. Stress kan zeker een positieve invloed hebben om betere prestaties te verrichten. Maar heb je dagelijks last van stress of angstgevoelens? Dan is dit zeker een vorm van ongezonde stress. Stress zit niet alleen in jouw hoofd, maar heeft ook een uitwerking op jouw lichaam. De symptomen die je als zwangere vrouw kunt ervaren zijn als volgt:

Lichamelijke symptomen:

  • Verhoogde hartslag. Ook kunnen hartkloppingen ontstaan door stress.
  • Bibberen, zweten en koud aanvoelen
  • Altijd moe/uitgeput zijn, pogingen om te slapen mislukken
  • Buikpijn en rugpijn
  • Lage weerstand en hierdoor snel ziek worden
  • Darmproblemen; obstipatie en diarree

Mentale symptomen:

  • Piekeren en veel overdenken zonder daadwerkelijke resolutie
  • Huilbuilen
  • Prikkelbaar zijn en emotionele uitspattingen
  • Concentratieproblemen
  • Schuldgevoelens en angstig zijn

Effect op de baby

Maar stress heeft niet alleen invloed op jou als aanstaande moeder. Het heeft namelijk ook een behoorlijke invloed op de gezondheid en gemoedstoestand van de baby. De kans op een vroeggeboorte is aanzienlijk hoger bij vrouwen die veel last hebben van stress. Ook kan er door stress de bloedtoevoer niet optimaal zijn. Wanneer de bloedtoevoer en zuurstoftoevoer verminderd zijn in de placenta kan jouw baby te weinig zuurstof of belangrijke bouwstoffen ontvangen. Hierdoor kan een baby met een te laag geboortegewicht ter wereld komen of kunnen er groeiproblemen ontstaan. Een gezonde ontwikkeling van de hersenen is cruciaal tijdens de zwangerschap. Te veel stresshormonen in het lichaam kunnen dit tegengaan. Het gevolg kan op latere leeftijd zijn dat de taalontwikkeling moeilijk op gang komt. Ook zijn er onderzoeken die wijzen op een lager IQ wanneer er sprake is geweest van overmatige stress tijdens de zwangerschap. De kans op een huilbaby neemt ook toe wanneer de aanstaande moeder veel stressklachten ervaart. Daarnaast kan de baby op latere leeftijd ook sneller angstgevoelens ontwikkelen en ervaren. Er zijn verschillende studies die uitwijzen op de ontwikkeling van andere mentale problemen door te veel stress tijdens de zwangerschap bij baby’s.

Wat kun je eraan doen?

Net zoals roken of het drinken van alcohol, kun je overmatig stressen het beste vermijden tijdens de zwangerschap. Dit is natuurlijk makkelijk gezegd dan gedaan. Maar het is belangrijk dat je een uitlaatklep vindt voor jouw angstgevoelens en stressfactoren. Het is aan te raden om zwangerschapscursussen te volgen. Deze bereiden je niet alleen op positieve wijze voor op de bevalling, ook helpen ze je om te leren ontspannen tijdens de zwangerschap. Kies bijvoorbeeld voor zwangerschapsyoga of zwangerschapszwemmen om een moment van rust te vinden. Wat ook goed helpt tegen stress en lichamelijke klachten, is een warm bad of douche. Gun jezelf na een lange (werk)dag een moment van rust en ontspan in bad. Maar de situatie zo aangenaam mogelijk en kies voor zachte verlichting en ontspannende muziek op de achtergrond. Veel stressfactoren ontstaan doordat er zoveel geregeld moet worden tijdens de zwangerschap. Er zijn veel zaken waar aan gedacht moet worden. Maak een lijstje met alle taken die verricht moeten worden en maak een logische planning. Door de zaakjes op orde te hebben, hoe je er niet langer meer over na te denken. Het maken van een realistische planning omtrent de zwangerschap, aanschaf van babyspullen en administratie, kunnen al een hoop schelen.

Praat erover en zoek hulp

Misschien wel het belangrijkste is om hulp te zoeken wanneer je stressklachten ervaart. Het kan helpen om met een goede vriend of partner te praten, maar professionele hulp is nog beter aan te raden. Zij weten precies wat je meemaakt en hebben de handvatten op jou goed te kunnen helpen. Praat met jouw dokter of verloskundige over jouw stressklachten en zij kunnen jou doorverwijzen naar de beste hulp.

Gezonde stress tijdens de zwangerschap is normaal. Je bereidt je voor op een van de mooiste momenten van jouw leven! Maar wanneer de stress jouw leven overneemt, is het belangrijk om tijdig in te grijpen. Ongezonde stress is namelijk niet goed voor moeder of baby. Zoek hulp en leer om te ontspannen tijdens deze bijzondere negen maanden van jouw leven.