Babygebarentaal is een methode om met je baby te communiceren voor hij kan praten. Bij babygebaren communiceer je met eenvoudige gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal (NGT). De gebaren die je gebruikt bij gebarentaal komen uit het dagelijks leven van je baby. Je kunt hierbij denken aan gebaren voor: eten, slapen, spelen of helpen. Je gebruikt de babygebaren ter aanvulling op gesproken taal.

De meeste kinderen zeggen hun eerste echte woordjes als ze ongeveer anderhalf jaar oud zijn. Voordat een baby kan beginnen met praten, moeten zijn fijne motoriek en zijn cognitie hier klaar voor zijn. Bij babygebaren gebruik je je grove motoriek. De grove motoriek ontwikkelt zich sneller dan de fijne motoriek. Oftewel: je baby kan leren communiceren met babygebaren voordat hij kan leren praten. Je kunt al met gebarentaal beginnen als je baby ongeveer zes maanden oud is. Dat betekent dat je door babygebaren een heel jaar eerder met je baby kunt communiceren.

Voor wie is babygebarentaal?

Gebarentaal is voor alle kinderen vanaf ongeveer zes maanden en hun ouders of verzorgers die hun onderlinge communicatie willen verrijken.

Voordat je begint met gebarentaal moeten de hersenen van je baby ver genoeg zijn ontwikkeld om zijn omgeving in zich te kunnen opnemen. Daarnaast moet hij motorisch in staat zijn om gebaren na te doen. De meeste baby’s zijn klaar voor gebarentaal tussen de zes en negen maanden. Een signaal dat je baby toe is aan gebaren is als hij klapt, zwaait of zijn hoofd schudt. Je kun gebarentaal ook later introduceren.

Wat zijn de voordelen van gebarentaal?

Je baby kan door babygebaren zelf een gesprek beginnen. Hij kan aangeven wat hij wil, wat hij nodig heeft en wat hij ziet. Zo kan je beter begrijpen wat er in je baby omgaat en wat hem interesseert en hierop inspelen. Je baby zal zich begrepen en gehoord voelen. Gebarentaal bespaart jou en je baby een hoop frustratie, verdriet, onbegrip en boosheid.

Door babygebaren te gebruiken, stimuleer je de taalontwikkeling van je baby. Baby’s die gebarentaal hebben geleerd, leren eerder en beter praten. Als ze beginnen met praten, zullen ze steeds minder gaan gebaren en meer woorden gaan gebruiken. De woordenschat van baby’s die gebarentaal hebben geleerd is vaak groter en hun IQ is vaak hoger dan bij baby’s die geen gebarentaal hebben geleerd.

Als je gebarentaal gebruikt, heb je veel interactie met je baby. Je baby kan initiatief nemen tot contact en reageren op wat jij zegt. Tijdens het gebaren kijken jullie elkaar aan. Gebarentaal zal jullie onderlinge band versterken.

Met gebarentaal kan je zonder woorden communiceren. Dit is bijvoorbeeld handig in een lawaaierige ruimte. Je baby en jij kunnen door gebarentaal communiceren met andere mensen die gebarentaal gebruiken.

Hoe leer je babygebarentaal?

Voor babygebarentaal gebruik je officieel de gebaren uit de Nederlandse Gebarentaal (NGT). Je kunt er ook voor kiezen om zelf gebaren te bedenken die bij jullie passen en die jij handig vind.

Als je gebarentaal wilt leren, dan kan je een cursus gebarentaal volgen. Hier leer je gebarentaal van een professional. Voordelen hiervan zijn dat je zeker weet dat je het goed leert, dat een professional met je kan meekijken en dat je samen met je baby in de praktijk kan oefenen. Je kunt natuurlijk ook zelfstandig gebarentaal leren. Op internet staan talloze filmpjes die je op weg kunnen helpen en er zijn genoeg boeken over te vinden. Voordelen van zelf gebarentaal leren zijn dat je in je eigen tempo kunt leren en dat het je geen geld kost.

Hoe leer je je baby gebarentaal?

  • Begin met een paar gebaren. Kies voor eenvoudige gebaren die je baby vaak tegenkomt, zoals eten. Herhaal deze gebaren tot ze goed gaan en voeg daarna pas nieuwe gebaren toe.
  • Babygebaren en gesproken taal gebruik je samen. Als je een babygebaar gebruikt, zeg je het gesproken woord er altijd hardop bij.
  • Herhalen is belangrijk om je baby het gebaar te leren. Gebruik het gebaar zo vaak mogelijk, met name in relevante situaties. Je kunt bijvoorbeeld voor het eten vertellen dat jullie gaan eten, waarbij je het gebaar maakt van eten. Tijdens het eten vraag je je baby of zijn eten lekker is en maak je weer het gebaar voor eten. Na het eten kan je zeggen dat jullie klaar zijn met eten en weer het gebaar voor eten maken. Zo ziet je baby het gebaar vaak en leert hij om de context van het woord te begrijpen.
  • Help je baby om gebaren beter te begrijpen en te onthouden door aan te wijzen wat je bedoelt. Wijs bijvoorbeeld naar een brood ter verduidelijking van het gebaar voor eten.
  • Help je baby om een gebaar te leren door zijn handen vast te houden en het gebaar samen met hem te maken.
  • Voeg gebaren toe aan je dagelijkse structuur voor je baby. Maak bijvoorbeeld altijd het gebaar voor eten als jullie gaan eten.
  • Wees geduldig. Het kan best een paar maanden duren voordat je baby begint met gebaren. Het kan ook zo zijn dat je baby de gebaren niet meteen maakt zoals ze horen. Houdt voor ogen dat het erom gaat dat jullie elkaar begrijpen.
  • Geef je baby de ruimte om zelf gebaren te bedenken. Als je baby zelf een gebaar bedenkt, dan kan je hierop inspelen door dit gebaar voortaan te gebruiken. Zo voelt je baby zich trots en gehoord en weet je zeker dat je aansluit op het begrip en de belevingswereld van je baby.
  • Beloon je baby voor zijn inzet. Geef hem bijvoorbeeld een knuffel of een compliment als hij een gebaar heeft gemaakt of dit heeft geprobeerd. Ook leuk: gebruik het gebaar voor goed gedaan om hem te complimenteren.
  • Heeft je baby de gebaren onder de knie? Dan kan je een paar nieuwe gebaren gaan gebruiken. Vergeet niet om eerdere gebaren te blijven herhalen, zodat je baby ze kan onthouden.

Babygebarentaal op het kinderdagverblijf

Hebben jullie de smaak te pakken? Wil je dat je baby zijn babygebaren ook kan gebruiken als je er niet bent? Er zijn een aantal kinderdagverblijven en gastouders die met babygebaren werken. Zij zijn hiervoor gecertificeerd. Is jouw kinderdagverblijf of gastouder niet bekend met gebarentaal? Dan kunnen ze een cursus gebarentaal volgen.