Ook al kan de baby nog niet praten, de baby kan je wel heel veel vertellen. Er komen geen woordjes uit dat kleine mondje, maar de lichaamstaal van de baby zegt soms genoeg. In begin kun je misschien niet alle symptomen herkennen, maar iedere dag gaat dit beter. Je baby begrijpen dankzij lichaamstaal maakt het wat makkelijker om te weten wat je baby leuk vindt en wat niet.

Non verbale signalen

Zodra de baby is geboren, hoort hij de verschillende stemgeluiden, zoals van zijn moeder of vader. Ook warmte en geur zijn dingen waar baby’s sterk op reageren. Deze prikkels geven de baby een warm en veilig gevoel. Als de baby zich niet prettig voelt, dan is huilen de manier om dit kenbaar te maken. Toch zijn er nog veel meer non-verbale signalen die aan kunnen geven hoe de baby zich voelt.

Welke signalen zijn er?

We kunnen je een beetje op weg helpen met het communiceren met je baby. Misschien heb je zelf al veel dingen ontdekt of misschien vind je het nog een beetje lastig om het goed in te schatten. Natuurlijk is iedere baby anders, maar onderstaande signalen kunnen je misschien een eindje op weg helpen om de lichaamstaal van je baby te herkennen.

Een bijzondere manier van communiceren

De lichaamstaal tussen jou en je baby is een bijzondere manier van communiceren. Hiermee leren jullie elkaar begrijpen en het contact nog beter te maken. In een prikkelarme omgeving gaat dat natuurlijk het beste want baby’s laten zich vaak afleiden door ruis om zich heen. Zorg voor een kleine afstand tussen jou en je baby en kijk de baby aan tijdens handelingen. Je zult merken dat als je praat, zingt, lacht of beweegt de baby jou ook aankijkt. Raak de baby ook aan, laat weten dat je bij de baby bent. Het geeft een vertrouwd gevoel voor de baby. Herhaal ook eventueel de klanken die de baby maakt.

Communiceren met de ogen

Contact maken

Als de baby je aankijkt met een volle blik is dat meestal een teken dat de baby contact wilt maken en houden.

Moe

Als de baby de ogen neerslaat, zal dit vaak een teken van vermoeidheid zijn

Uitgepraat

De oogjes van de baby blijven dicht en de kin zakt daarbij iets op de borst. Meestal betekent dit dat de baby ‘uitgepraat’ is.

De omgeving

Als de baby naar iets in de omgeving kijkt, vindt de baby het prettig als jij daar ook naar kijkt. Het kan ook zijn dat de baby iets in de omgeving zoekt om daar de aandacht op te richten.

Knipoog

Als de baby een soort van oogknip maakt, dan is dit meestal een soort van herkenning of groet

Communiceren met de handjes

Inspanning

Als de baby zich inspant, is het duimpje meestal in een gespannen vuistje geklemd. Drukt daarbij de baby ook nog eens de nageltjes in de handpalm, dan kan dit erop wijzen dat de baby boos is of zich wil afsluiten voor nog meer indrukken.

Schrik

Als de vingertjes in een soort gestrekte spreidstand zijn, dan betekent dit meestal dat de baby ergens van geschrokken is. Nieuwe indrukken of een plotselinge indruk. Als de vingers wel gespreid zijn maar niet zo gestrekt dan is het meer een grijphandje.

Ontspannen

Als het knuistje ontspannen is met de duim naar buiten, betekent dit meestal dat de baby klaar is voor iets. Bijvoorbeeld voor nieuwe ontdekkingen of voor een contactspelletje. Als het handje helemaal geopend is met ontspannen vingertjes, dan is dat over het algemeen een teken dat de baby zich prettig voelt.

Rust

De vingertjes losjes om de duim betekent bij de baby meestal een ruststand. Je ziet dit vaak als ze slapen.

Moe

Als de baby echt moe is drukken ze meestal het vuistje tegen het afgewende hoofdje of hun oortje aan.

Communiceren met het lijfje

Opwinding

Armen die heftig op en neer gaan geven meestal een bepaalde opwinding weer. De baby is klaar voor interactie en om nieuwe dingen te leren.

Zin in een spelletje

Als de baby op zijn rug ligt en iedere keer de beentjes strekt en de billetjes omhoog drukt, ook dan is het tijd voor wat interactie.

Darmkrampjes

De beentjes gestrekt of hoog opgetrokken kan ook wijzen op darmkrampjes. Meestal zie je het verschil wel aan de baby of hij behoefte heeft aan speelse interactie of juist wat troost.

Rug spanningen

Een holle rug bij een baby betekent vaak angst of ongemak. Als de baby comfortabel is en zich op zijn gemak voelt dan heeft de rug over het algemeen juist een soepele houding.

De baby is moe

Als de baby moe is, gaat hij of zij meestal op een gegeven moment huilen. Toch is dit niet het eerste signaal waarmee de baby de vermoeidheid aangeeft. Waarschijnlijk heb je er al een paar gemist. Wat kan er allemaal voorafgaan aan een huilende en vermoeide baby?

  • Jonge baby’s krijgen vaak een ‘glazige’ blik
  • Baby’s kunnen ook een grimas op het gezicht krijgen
  • Jonge baby’s drukken vaak ook het gezicht tegen je borst
  • De baby gaat zich overstrekken
  • De baby gaat gapen
  • De baby gaat er wat bleker uitzien
  • De baby krijgt juist rode wangen en oren
  • De oudere baby gaat aan de oren of in de ogen wrijven
  • De baby kijkt je niet meer aan en wend zich van je af
  • De baby gaat jengelen
  • De baby gaat overmatig druk doen
  • De baby krijgt gebalde vuistjes

De baby heeft honger

Ook een baby die honger heeft, gaat uiteindelijk huilen. Maar ook hier gaan regelmatig wat signalen aan vooraf. Als je deze signalen leert te herkennen is het uiteindelijk makkelijker om in te schatten wat de behoefte van de baby is als de kleine huilt. Is het honger? Is de baby overprikkeld of gewoon moe? Dit zijn de voorafgaande hongersignalen:

  • De baby maakt smakgeluidjes
  • De baby steek de tong uit
  • De baby tuit de lipjes
  • De baby likt met de tong over de lipjes
  • De baby sabbelt op vingers of handjes
  • De baby maakt zuigbewegingen
  • De baby lijkt iets te zoeken door het hoofd alsmaar te draaien

Het wordt steeds makkelijker

Het zal in het begin soms best lastig zijn om de signalen van honger en slaap te herkennen. Zeker ook omdat de jonge baby’s nog geen perfecte controle hebben over hun lichaam. De bewegingen komen namelijk voort uit automatische reflexen. Met twee of drie maanden kan de baby al een stuk beter zien en ze proberen mensen te volgen. Rondom een week of zes herkennen ze ook echt de stem van de ouders en met acht weken reageren ze hierop. Veel praten tegen de baby stimuleert de spraak en het taalgebruik. Ook komen er steeds meer lichaamssignalen, zoals de wenkbrauwen optrekken als hij of zij verbaasd is. Baby gebarentaal ontwikkeld zich dan ook als snel door.  Met drie tot vijf maanden komen er blije kir-geluiden of de baby reikt en kijkt naar de fles als hij honger heeft.