Flauwvallen bij peuters

Het is akelig om te zien wanneer iemand flauwvalt, en vooral als het een kind overkomt. Gelukkig is er meestal niets ernstigs aan de hand en duurt het meestal slechts een paar minuten vooraleer het weer voorbij is en komt iedereen er met de schrik van af.

Eén op drie mensen is ooit wel een keer tegen de vlakte gegaan en dat is best veel. Als volwassene voel je het meestal aankomen; je krijgt klamme handen, begint te zweten in je hals en voor alles zwart voor de ogen wordt voel je je als het ware wegzakken. Bij kinderen, en vooral bij peuters, gebeurt het meestal zonder duidelijke waarschuwing en schrik je je als ouder te pletter. Ze kunnen wel een beetje bleekjes zien of zeggen dat ze zich niet zo lekker voelen maar dat hebben peuters wel vaker. Het is dan niet alleen belangrijk om rustig te blijven en niet in paniek te slaan maar om om te weten wat je beter wél doet.

Wat gebeurt er als je flauwvalt?

Wanneer de hersenen even zonder voldoende zuurstof komen te zitten doordat er te weinig zuurstofrijk bloed doorheen stroomt, kan je het bewustzijn verliezen. Daardoor valt de spierspanning weg en zak je in elkaar. De medische term voor flauwvallen is collaps of syncope.

Eigenlijk is dit het zelfbeschermend systeem van jouw lichaam wat in actie treedt want eens je ligt kan het bloed makkelijker weer naar de hersenen vloeien zonder het hart te belasten. Op het moment dat de hersenen weer genoeg zuurstof krijgen komt het bewustzijn terug en is er meestal niets aan de hand.

Wat is de oorzaak van flauwvallen bij peuters?

Kinderen die groeien kunnen wel eens een tijdelijk probleempje hebben met de bloedcirculatie. Ook hevige emoties van bijvoorbeeld boosheid of frustratie kunnen ervoor zorgen dat de bloedtoevoer naar de hersenen niet optimaal verloopt. Sommige kinderen zijn er gevoeliger aan dan anderen maar meestal verdwijnen de klachten naar mate ze ouder worden. Wanneer een peuter wel eens vaker flauw valt doe je er goed aan om eens een dokter te raadplegen om te onderzoeken of er geen andere redenen aan de oorzaak liggen.

Het zou bijvoorbeeld kunnen dat een te lage bloeddruk een rol speelt of dat het kleintje last heeft van een mankement aan het hartje. Stress en angstaanvallen kunnen er, naast te weinig slaap of oververhitting, ook voor zorgen dat de bloedtoevoer naar de hersenen eventjes bemoeilijkt wordt.

Er zijn gevallen, ook al zijn deze zeldzaam, waarbij de bloedsuikerspiegel een duik neemt door door probleem met de stofwisseling. Hierbij maken kinderen teveel insuline aan en dit is iets wat door onderzoek kan uitgesloten worden.

Indien het regelmatig gebeurt dat jouw peuter flauwvalt is het aangeraden om een afspraak te maken bij een goede neuroloog. Sommige vormen van epilepsie kunnen zich ook aankondigen op die manier en dat kun je maar beter uitsluiten met een onderzoekje.

Wat te doen als jouw peuter flauwvalt:

• Zoals hierboven aangehaald is het eerste wat je moet doen; jouw rust bewaren. Met een mama of papa (want het zijn heus niet altijd helden) die in paniek slaat is een kind op dat moment niet gebaat.
• Zorg ervoor dat jouw kleintje in een makkelijke houding ligt. Leg desnoods een kussen onder het hoofdje en waak er ook over dat het warm genoeg heeft
• Kijk even vluchtig na of het zich niet bezeerd heeft door de val en of je ergens bloed kunt bespeuren. Wanneer het gaat om een klein wondje of een bult hoef je je niet teveel zorgen te maken. Indien het zich ernstiger verwond heeft, iets wat maar zelden gebeurt, bel je onmiddellijk de hulpdiensten. Zo ben je zeker dat jouw peuter de beste zorgen toegediend krijgt
• Wanneer het snel weer bij bewustzijn komt, praat er dan zachtjes tegen en stel het vooral gerust. Vertel wat er gebeurd is zonder er een drama over te maken en laat vooral niet merken dat je geschrokken bent
• Indien het na enkele minuten nog steeds niet bij bewustzijn is doe je er goed aan om een ambulance te bellen of de huisartsenpost. Geef zoveel mogelijk details door aan de telefoon zodat ze goed op de hoogte zijn van wat er aan de hand is
• Als het kleintje terug bij bewustzijn is zorg je ervoor dat het nog een tiental minuutjes rustig blijft liggen zodat het rustig weer 'tot leven' kan komen en het zuurstoftekort in de hersenen weer normaal wordt.
• Merk je dat je kleintje tijdens de uitrustperiode niet helemaal opknapt of klaagt over hoofdpijn of oorsuizen, aarzel dan niet om de hulpdiensten te bellen

Wat te doen als je merkt dat je peuter gaat flauwvallen?

Wanneer je merkt dat jouw kleintje er plots bleekjes bij loopt, het zwakjes is en niet reageert als normaal hou je hem of haar het best goed in het oog. Aan die leeftijd kunnen ze nog niet echt goed verwoorden wat ze voelen dus je zal moeten afgaan op uiterlijke signalen. Indien je bang bent dat dit een voorteken van flauwvallen is, zorg je ervoor dat het even gaat liggen en ga je met je duim op het polsje de hartslag meten. Bij iemand die het bewustzijnsverlies nabij is klopt het hart altijd opmerkelijk trager.

Laat het kind op een stoel zitten en breng het hoofdje zachtjes naar beneden, tussen de knietjes. Op die manier kan het bloed weer naar de hersenen stromen. Je kunt het ook op de bank leggen met een kussen onder de voetjes maar ook hier, blijf kalm en zorg ervoor dat je niet in paniek slaat. Stress is het laatste wat een kind op dit moment nodig heeft.

Kleintjes die een slechte start in het leven gemaakt hebben en op jonge leeftijd reeds een medisch verleden van naalden en ziekenhuizen hebben, kunnen ook makkelijk flauwvallen indien ze weten dat ze geprikt gaan worden. Wanneer dit het geval is kun je het kindje beter laten liggen bij het bloedprikken of indien het een injectie moet krijgen.

Het is altijd even schrikken als een klein kindje flauw valt maar weet dat dit in de meeste gevallen van voorbijgaande aard is. Eens een kind wat groter is en er geen aantoonbare lichamelijke redenen zijn, zal dit probleem zichzelf opgelost hebben.