Wat kindertekeningen je kunnen vertellen

Een tweede Picasso of Karel Appel in huis zal voor elke ouder een bron van ongekende trots zijn. Een kind dat creatief bezig kan zijn met tekenen en, ook al lijkt het soms gekrabbel, heeft een gezonde portie verbeelding en kijkt anders naar de dingen dan leeftijdsgenootjes die nooit een potlood vast nemen. Zegt dit iets over het karakter van het kind? Helaas niet want het zou makkelijk zijn om daar uit te kunnen opmaken wat voor karakter het ontwikkelt maar meer dan hoe het kind zich voelt is niet te achterhalen.

Wereldwijd tekenen kinderen ongeveer op dezelfde manier. Ze beginnen allemaal met te tekenen wat of wie ze leuk vinden; mama en papa, broertjes en zusjes, de poes enz. Maar een doorsnee kind van drie bijvoorbeeld zal kopvoetertjes tekenen met enkel rondjes en lijntjes, zonder details. Later, wanneer ze naar de kleuterschool gaan tekenen ze er ook een zonnetje met een brede glimlach bij, wolkjes of grassprietjes. Kinderen tekenen naargelang hun ontwikkeling vordert en dit kun je ook merken aan de manier waarop ze hun kleurpotloodjes vasthouden. Hoe meer de tekeningen gedetailleerd zijn, hoe hoger op de ladder van ontwikkeling ze staan.

Ik zie wat jij niet ziet

Een kind dat graag en vaak tekent heeft een betere fijne motoriek want die is nodig om de pen op een juiste manier vast te houden en kleine vormen te tekenen. Wat kindertekeningen je kunnen vertellen is vaak wat hen innerlijk bezighoudt en nog niet de juiste woorden weten om ze te vertellen. Misschien vallen de aanwijzingen niet meteen op maar als je de kunstwerkjes bekijkt met een kritisch oog, ga je merken dat bijvoorbeeld papa zijn mond niet lacht of dat mama veel groter is dan papa. Sla echter niet in paniek bij het zien van sommige 'signalen' want een kind kan, op het moment waarop het een tekening maakt, tijdelijk boos zijn op papa omdat het zijn zin niet kreeg.

Wat ken ik en wat ken ik nog niet?

Het is evident dat een kind niet tekent wat het niet kent. Wanneer je een echt binnenkind hebt die zelden of met tegenzin naar buiten gaat, zullen de tekeningen anders zijn dan bij een kind dat vaak de buitenlucht opsnuift. Hoe teken je een hond, een boom of een koe als je het nog nooit echt zag? Hoe teken je een papa als je niet weet wat een papa is? Daarom is het belangrijk om regelmatig met de buitenwereld in te trekken zodat ze de wereld om zich heen kunnen vastleggen op hun netvlies.

Kunst gerelateerd aan leeftijd

Het ene kind is het andere niet en sommige kunstenaartjes beginnen reeds vroeg aan hun carrière. Terwijl sommige kinderen al naar een potlood grijpen vanaf het moment dat ze iets kunnen vastnemen, zullen andere kinderen daar langer mee wachten. Dit is helemaal niets om je zorgen over te maken want net als bij volwassenen kunnen de interesses van een kind ook heel verschillend zijn. Rond de leeftijd van drie zullen de figuurtjes op het blad meer herkenbaar worden naarmate ze groeien. Ook het onderwerp is niet meer zo lukraak als bij het begin en vragen ze zelfs vaker aan iemand in de buurt wat ze nu eens zouden gaan tekenen. Dat is vooral handig op het moment dat ze trots hun tekening tonen want een kindertekening interpreteren is niet altijd evident.

Ook letters beginnen meer en meer hun interesse te wekken en ook al is het in het begin meer kopiëren dan schrijven, toch kan het hen helpen met voorbereiden op schrift wanneer ze naar de eerste groep gaan. De greep op het potlood zie je in deze periode ook veranderen. Daar waar ze eerst de penseelgreep hanteerden zullen ze zich meer en meer de pincetgreep eigen maken. Aan verhoudingen moet nog heel wat gesleuteld worden maar dat komt automatisch later wel.

Ruimtelijk werken

Zoals je wellicht is opgevallen tekenen kleintjes meestal op een klein plekje van het blad. Ze maken compacte eenvoudige tekeningetjes waarbij alles dicht bij elkaar staat. Rond de tijd dat ze vijf kaarsjes mogen uitblazen ga je zien dat ze de rest van het blad ook gaan gebruiken. Boven komen de wolkjes en de zon, in het midden de figuurtjes en onderaan de grassprietjes. Kinderen met veel fantasie, al dan niet aangereikt door filmpjes op tv, gaan naast de werkelijkheid die ze om zich heen zien, rond deze tijd ook monsters of andere fictieve figuurtjes tekenen.

Indien je je kind regelmatig ziet tekenen doe je er goed aan om te kijken of ze het potlood wel op de juiste manier vasthouden. Wanneer de greep op de pen niet correct is, kun je in deze leeftijdsfase nog makkelijk bijsturen vooraleer ze zich deze greep eigen gemaakt hebben. Vraag desnoods aan de kleuterjuf of zij er op let indien je niet zeker bent.

Tekenen is fun

Ouders die zelf graag tekenen zullen hun kinderen stimuleren om vaak bezig te zijn met kleurpotloden en papier. Let er echter wel op dat een kind het doet op eigen initiatief. Uiteraard kun je het positief aansporen maar dring het vooral niet op als jouw kleintje het niet wilt. Het is niet de bedoeling dat ze een afkeer krijgen maar wél dat tekenen ontspannend en creatief blijft. Heb je meer een buitenkind dat moeilijk binnen te houden is, dan kan stoepkrijt een prima alternatief zijn voor een kleurpotlood en papier.