Ondergewicht bij je kleuter: oorzaken & oplossingen

Als je kleuter slecht eet of gewoon een kleine eter is, is het mogelijk dat je je zorgen maakt. Vooral als je ziet dat het bij zijn of haar leeftijdsgenoten anders loopt. Nou, niet elk kind is gelijk! In dit artikel leggen we uit wat de oorzaak kan zijn en hoe je het probleem kunt oplossen.

Wat veroorzaakt ondergewicht bij kleuters?

Er zijn drie redenen voor een slechte gewichtstoename: te weinig calorieën binnenkrijgen, het niet goed absorberen van voldoende calorieën of het gebruiken van te veel calorieën. De eenvoudigste oplossing is te weinig calorieën binnenkrijgen. Het niet goed absorberen van voldoende calorieën kan een gastro-intestinaal probleem zijn, zoals inflammatoire darmaandoeningen of coeliakie. Chronische ziekten zoals astma, een hartaandoening, problemen met de schildklier of een infectie kunnen ervoor zorgen dat een kind te veel calorieën verbrandt.

De oorzaken verschillen vaak afhankelijk van de leeftijd van het kind, bijvoorbeeld in de kindertijd, de oorzaak is meer kans op ondervoeding of voedingsproblemen, terwijl een tiener een eetstoornis of depressie kan hebben. Kinderen met een eetstoornis kunnen tijdens de maaltijden angstig zijn of liever alleen eten. Een andere psychologische oorzaak van ondergewicht kan overmatige stress zijn, die een gebrek aan eetlust kan veroorzaken. Ten slotte worden het gewicht en de lichaamsvorm van je slanke kind ook beïnvloed door hun “magere genen”, die een hoger dan gemiddelde stofwisseling veroorzaken.

Coeliakie

Elk kind met onverklaarbare diarree en gewichtsverlies, waarvan eerstegraads familieleden auto-immuunziekten of coeliakie hebben, moet worden gecontroleerd op coeliakie. Om te bepalen of coeliakie aanwezig is, ondergaat een kind een screening op anti-gluten antilichamen. Kinderen met verhoogde antilichamen moeten worden gezien door een pediatrische gastro-enteroloog en waarschijnlijk is een bovenste gastro-intestinale endoscopie nodig. Deze procedure stelt de arts in staat om een ontsteking of schade aan de dunne darm te identificeren en de diagnose van coeliakie te bevestigen.

Als je kind wordt gediagnosticeerd met coeliakie is er slechts één behandeling, namelijk de volledige eliminatie van glutenbevattend voedsel. Hoewel dit zeer beperkend lijkt, zijn er vandaag heel wat heerlijke voedselopties te vinden die tegemoetkomen aan kinderen en volwassenen met een glutenintolerantie.

Andere medische problemen

Kinderen die te vroeg geboren worden, hebben vaak een te laag gewicht omdat hun groei de leeftijdscategorie moet inhalen. Maar een veel voorkomende reden dat oudere kinderen ondergewicht hebben, is onvoldoende voedselinname. Dit kan al dan niet het gevolg zijn van kieskeurigheid. Er zijn ook verschillende medische problemen die de eetlust kunnen onderdrukken of de opname van voedingsstoffen kunnen blokkeren, zoals:

Kauw en slikproblemen

Het proces van eten is eigenlijk vrij ingewikkeld en er zijn veel dingen die fout kunnen gaan. Als je een kind hebt dat de voorkeur geeft aan de ene soort textuur boven de andere, problemen lijkt te hebben met het kauwen van voedsel, of op een andere manier aangeeft dat er een probleem is, betekent dit dat je een evaluatie moet laten uitvoeren.

Als blijkt dat je kind een fysiek probleem heeft met eten, zal therapie het probleem opzoeken en oplossen. En als je een positieve evaluatie krijgt waaruit blijkt dat je kind de werking van het eten prima onder controle heeft, kun je altijd terugkeren naar de gedragstechnieken. Hoe dan ook, je zult veel meer informatie hebben om het ondergewicht bij je kleuter aan te pakken.

Ondergewicht kleuter oplossen

Zorg er eerst voor dat je je kind laat controleren op een mogelijk medisch probleem. Als dit niet het geval is, bekijk dan of je kleuter geen mondelinge motorische problemen. Als je kind moeite heeft met kauwen en slikken tijdens het eten, is het goed om een logopedist te raadplegen die ook voedingsspecialist is. Als er geen medisch probleem is, doe dan het ondenkbare: serveer minder voedsel.

Waarom minder voedsel serveren?

Als je een kind hebt dat helemaal niet wil eten, wat je ook serveert (behalve snoep en lekkernijen natuurlijk!), dan is een mogelijke oplossing volledig contra-intuïtief: geef je kind minder voedsel. Dit suggereert niet dat je je kind moet uithongeren. Maar onderzoek heeft aangetoond dat sommige kinderen meer eten wanneer hen minder voedsel wordt gepresenteerd. Ook de manier waarop het eten is geserveerd, speelt een belangrijke rol in het eetpatroon van je kleuter. Zoek bijvoorbeeld naar recepten die aantrekkelijk zijn en presenteer het in verleidelijke vormen. Verander de manier waarop je met je kind omgaat tijdens etenstijd en je zult veranderen hoeveel je kind eet. Waarom werkt minder eten voor moeilijk eters? Nou, sommige kinderen zien eten als een overweldigde taak. Andere kinderen zijn meer verwikkeld in een controlestrijd. En nog anderen hebben gewoon niet zo veel honger.

De juiste porties

Ouders van kinderen met ondergewicht “bombarderen” hun kinderen vaak met voedsel. En met bombarderen bedoelen we simpelweg meer voedsel, meer eetmogelijkheden of vaker vullend voedsel. Echter, dit “doodt” de eetlust van kinderen met ondergewicht. Grote porties zorgt er alleen voor dat kinderen nog minder gaan eten. De vraag is dus wat een grote portie voor je kind is? Deze vraag kan alleen door je kind beantwoord worden.

De meeste kinderen hebben het moeilijk om te verwoorden dat je hen te veel eten geeft of hen te vaak eten serveert. Vaak hebben ze nog steeds een vol gevoel wanneer je al opnieuw met eten komt aandraven. Ze hebben gewoon geen honger.

Veel kinderen met ondergewicht zijn gewoon slechte of kleine eters die gemakkelijk overweldigd worden door te veel voedsel of te veel druk om te eten. Deze kinderen hebben tijd en ruimte nodig om hun hongersignalen te voelen. Het serveren van kleinere porties, soms zelfs belachelijk kleine porties, elimineert de druk. Dit laat kinderen toe om op hun beurt te voelen hoe hongerig ze kunnen zijn. Het eindresultaat? Ze eten meer!

Ondergewicht bij je kleuter

Het is vaak moeilijk om te weten of een kind met ondergewicht eenvoudigweg te klein is of dat zijn of haar lage gewicht een probleem is. De dingen om naar te zoeken zijn:

• Het gewichtspercentage van je kind op de groeimeter daalt.
• Je kind lijkt zijn of haar kleren niet zo vaak te ontgroeien als haar leeftijdsgenoten.
• Je kunt de ribben van je kind zien.

Geen van bovenstaande zijn een definitief signaal dat er iets mis is. Het zijn slechts aanwijzingen.

Je kleuter gewicht laten aankomen

Als je kleuter ondergewicht heeft, geloof het of niet, dan is jouw belangrijkste doel om meer vetten in het dieet van je kind te verwerken. Niet alleen vetten zoals verzadigde vetten van vlees, maar gezonde vetten zoals die van olie en notenboters. Hier zijn enkele suggesties:

• Voeg pindakaas toe. Als je kind van rauwe groenten houdt, moedig hem of haar dan aan om bijvoorbeeld de stengels van selderij of appelschijfjes met pindakaas te eten.
• Voeg gezonde oliën toe. Het kan ook nuttig zijn om olijfolie of andere gezonde oliën toe te voegen aan voedingsmiddelen, wat zelfs de kieskeurigste eters kan helpen.
• Probeer voedingssupplementen. Vraag aan een __geregistreerde diëtist welk supplement goed is voor je kleuter.
• Zorg ervoor dat je kind drie maaltijden en ten minste twee snacks per dag eet.
• Beperk calorierijk maar ongezond voedsel tot een minimum, zoals rijke desserts of friet.
• Voeg avocado toe aan salades en sandwiches of verander het in guacamole.
• Geef een handvol noten of een stukje natuurlijke kaas als snack.
• Besmeer brood met gekruide avocado- of notenboter of dompel het in olijfolie.
• Maak shakes en smoothies met fruit, geef 100% pure vruchtensap, yoghurt of melk.
• Voeg melkpoeder toe aan voedingsmiddelen zoals aardappelpuree, roomsoep en shakes om meer calorieën, eiwitten en calcium te verkrijgen.
• Gebruik melk in plaats van water in havermout en soepen.
• Stimuleer je kind om actief buiten te spelen zodat zijn of haar eetlust gestimuleerd wordt. Met name zwemmen maakt kinderen extra hongerig.

Het algemene doel is om je kleuter duurzame en gezonde eetgewoonten bij te brengen. Daarom is het belangrijk om een __diëtist(e) te raadplegen die ook de voortuitgang van je kind zal volgen en je tips en recepten zal aanbieden. Diëtisten werken nauw samen met ouders om hen te helpen begrijpen waarom de voedselinname voor hun kind ontoereikend is.

Diëtisten richten zich op het helpen van kinderen om aan te komen. Ze doen dit op een manier die consistent is met de voedingsvoorkeuren van het gezin. Ze kunnen werken met allerlei voorkeuren en variëteiten van voedsel, waaronder biologische voedingsmiddelen, veganistische diëten of diëten beïnvloed door religieuze of culturele overtuigingen.

• De geneesmiddelen die gebruikt worden bij een aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD). De medicijnen kunnen de eetlust onderdrukken.
• Voedselallergieën, waardoor het innemen van voldoende calorieën een uitdaging kan worden. En hoe meer voedselallergieën, hoe groter de uitdaging!
• Hormonale of spijsverteringsproblemen of andere problemen met een onvoldoende absorptie van voedingsstoffen, waardoor kinderen soms minder groot worden dan hun leeftijdsgenoten.