Hoe je hersenen veranderen tijdens de zwangerschap

De veranderingen die je doormaakt als je zwanger bent, zijn er veel meer dan alleen die dikke buik. Het is bekend dat er veel verandert in je lichaam. Je hormoonhuishouding verandert, je gevoelens en emoties zijn sterker, en je kunt nerveus raken van dingen waar je normaal totaal niet nerveus van zou raken. Hoe komen al deze vreemde veranderingen tot stand? Veel is te danken aan je hersenen die zich aanpassen, zodat jij een goede moeder zult zijn en je kindje op de beste manier zult beschermen. Dus de volgende keer als je wat onhandig bent of weer eens iets vergeet, weet dan dat de nadelige bijzaken van de veranderingen in je hersenen uiteindelijk alleen maar goeds zullen brengen!

Welke veranderingen maken de hersenen door tijdens een zwangerschap?

Mannen kunnen soms nogal laconiek kijken als een vrouw aangeeft dat ze last heeft van haar “zwangerschapsbrein”. Maar uit onderzoek is gebleken dat de hersenen wel degelijk veranderingen doormaken als een vrouw zwanger wordt. De veranderingen waren zelfs zo abstract dat een patronen-analyserend computerprogramma kon aanwijzen welke vrouwen zwanger waren en welke niet. Maar wat verandert er dan precies in de hersenen? Daar gaan we dieper op in!

Je hersenen krimpen!

Een van de grote veranderingen die er plaats vinden in de hersenen is dat de grijze stof in de buitenste laag van de hersenen dunner wordt op verschillende plekken. Dit wil niet zeggen dat je hersenen daardoor minder goed zullen werken, integendeel. Onderzoekers geven aan dat deze veranderingen hoogstwaarschijnlijk plaats vinden als voorbereiding op het moederschap. Het is namelijk zo dat er in de puberteit een soortgelijk proces plaats vindt in de hersenen. De grijze stof wordt kleiner, maar ook hier zorgt het er voor dat het puberbrein zich verfijnt en daardoor beter en sneller werkt. Dus zo bereidt het lichaam de hersenen van een zwangere vrouw voor, zodat ze op de beste manier voor haar kindje zal kunnen zorgen.

Je hersenen verwerken sociale informatie beter

Uit het onderzoek van Elena Hoekzema is naar voren gekomen dat het krimpen van de grijze stof ervoor zorgt dat een vrouw een betere sociale gevolgtrekking ontwikkeld. Hierdoor kan ze zich beter inleven in wat haar baby nodig heeft, en zal ze gevoeliger zijn voor de emoties van haar kindje. Deze veranderingen zorgen ervoor dat je ook voor anderen meer empathie op kunt brengen dan normaal. Dus als je in tranen uitbarst om iets waar je normaal geen traantje om zou laten, dan weet je waar het aan ligt.

Kalmer en beter in staat stress situaties te ondergaan

Nog een groot voordeel van het krimpen van de grijze stof in de hersenen, is dat je als moeder zijnde in staat bent om kalmer te zijn, en makkelijker met stress situaties omgaat. Het is zelfs zo dat hoe meer de moeder gehecht is aan haar baby, hoe meer de grijze stof krimpt. En dit zorgt dus voor nog sterkere effecten van de genoemde voordelige eigenschappen. Wat ook zeer opvallend aan het onderzoek was, is dat de grijze stof die verandert was tijdens de zwangerschap, sterk reageerde als de moeders foto’s zagen van hun eigen baby, maar niet reageerde als de moeder een foto zag van een onbekende baby. Interessant, hè?

Het geheugen verbetert

Alhoewel sommige zwangere vrouwen klagen over een slechter geheugen omdat ze dingen vergeten, hebben de veranderingen in je hersenen ook een zeer positief effect op het geheugen. De hippocampus in je hersenen maken namelijk ook veranderingen door in de zwangerschap, en dit zorgt er voor dat je herinneringen beter kunt verwerken en op kunt slaan. Veel vrouwen merken dan ook dat ze in de zwangerschap makkelijker leren en beter onthouden. Als jij dit ook ervaart dan is het dus een goed idee om hiervan te profiteren, en je neus wat vaker in de boeken te steken. Dingen vergeten komt wel vaker voor, en is makkelijk op te lossen door hier een daar wat dingen aan te passen. Zo kun je gebruik maken van een agenda zodat je geen afspraken vergeet, dingen op de daarvoor uitgekozen plek neerleggen zodat je ze makkelijk terug vindt, en aantekeningen maken van belangrijke zaken zodat je ze niet vergeet. Ook extra slaap en beweging zorgen voor een beter geheugen, dus vergeet niet om hier wat extra van te verrichten tijdens je zwangerschap.

Angst en depressie kan vermeerderen

Door de veranderingen in je hormoonhuishouding kan er meer hersenactiviteit ontstaan in de gebieden die te maken hebben met angst, depressie, en empathie. Dit zorgt ervoor dat je je mogelijk meer zorgen maakt om je baby en de zwangerschap. Op zich is dit positief, want het zorgt voor de primitieve gevoelens die een moeder heeft voor haar kind. Doordat ze zich zorgen maakt om haar kindje zal hij beter beschermd blijven tegen gevaren. Het lastige is wel dat dit ook negatief effect kan hebben op haar gemoedsrust. Voel je je extra ongerust en angstig, zodanig dat je er last van hebt? Dan doe je er goed aan om dit te bespreken met je verloskundige zodat zij je kan voorzien van adviezen en, indien nodig, kan doorverwijzen naar een specialist.

Meer vertrouwen en een betere band tussen moeder en kind

Nog een hormoon wat zorgt voor veranderingen in de hersenen: Oxytocine. Dit hormoon is er één om blij van te worden want het zorgt voor een goede gemoedsrust, heeft een positief effect op sociale contacten, en speelt een belangrijke rol in de binding tussen moeder en kind. Daarom noemen ze het ook wel het knuffelhormoon. Het heeft niet alleen een positief effect op de band tussen jou en je baby, maar ook op de band die je hebt met andere geliefde personen in je omgeving. Oxytocine wordt geproduceerd in de hersenen, in de hypothalamus. Alhoewel het zorgt voor veel positieve gevoelens kan het ook zorgen voor agressie in bedreigende situaties. Dit zorgt ervoor dat je sneller je kindje zult beschermen tegen gevaren, dus ook in dat opzicht is het op zich best positief. Mama Beer moet nou eenmaal haar kindje beschermen!

Moeders zijn beter in multitasking

Moeders staan bekend om hun goede multitasking. De baby voeden, ondertussen met iemand in gesprek aan de telefoon, en misschien tegelijk ook andere kinderen via gebarentaal duidelijk maken wat er van hun verwacht wordt is een veel voorkomende scène bij moeders. Dit is één van de positieve bijkomende voordelen van zwanger worden en moeder zijn. Tijdens de zwangerschap zorgen hormonen namelijk voor een opvallende vergroting van de prefrontale cortex in de hersenen. Dit deel van de hersenen zorgt ervoor dat je meerdere taken tegelijk uitvoeren, en het zorgt voor meer geduld. Dat zijn dingen die je zeker nodig zult hebben als je moeder wordt, dus komt dat even goed uit!

Je hersenen doen goed hun werk!

Zo zie je dat je hersenen eigenlijk vooral bezig zijn om jou te helpen deze belangrijke fase in je leven door te komen. Het is niet niks om een nieuw wezen op de beste manier te verzorgen en op te voeden. Dus de volgende keer dat je stiekem klaagt van binnen dat je weer eens iets vergeten bent, of in tranen schiet om iets onbenulligs? Denk dan maar aan alle positieve veranderingen die je hersenen ondergaan, en dat je lichaam zodanig in elkaar zit zodat jij en je kindje er het meeste profijt uit zullen halen!