Onderzoek voeding zwangerschap

Wat je wel en niet mag eten tijdens de zwangerschap is al het een en ander over geschreven. Over bepaalde voedingsstoffen zijn de onderzoekers het eens, over andere blijft de onenigheid bestaan. Overzichtelijk? Dat is het op die manier natuurlijk al lang niet meer. Daarom zetten wij de voornaamste onderzoeken en onderzoeksresultaten even op een rij en geven we aan wat je al dan niet eten mag terwijl je zwanger bent.

Onderzoek voeding tijdens zwangerschap: effect op de baby

Laten we van start gaan met een onderzoek dat uitgevoerd werd door het Monell Chemical Senses Center. Dat onderzoek constateerde dat wat jij eet, meteen ook een effect heeft op het later eetgedrag van jouw kind. De voedingsstoffen die jij eet komen voornamelijk vanaf de zestiende week via het vruchtwater terecht bij de ongeboren baby. De baby neemt de ‘smaak’ op en leert zo wat hij of zij al dan niet mag eten. Het is een natuurlijk fenomeen dat ook bij andere zoogdieren werd aangetroffen: nog voor de geboorte leert de baby al welke voedingsstoffen hij nodig heeft om te overleven. Wie tijdens de zwangerschap veel ongezonde dingen eet (hoge hoeveelheid vetstoffen en suikers), zal er ook voor zorgen dat de baby later een hoger verzadigingsniveau heeft ten aanzien van junkfood. Eet je daarentegen tijdens de zwangerschap veel groenten en fruit? Dan zal jouw kind later ook minder weigerachtig staan tegenover de smaak van gezonde voeding. Voldoende afwisselen en gezond eten, is met andere woorden de boodschap.

Chocolade kan positief zijn, maar …

De universiteit van Helsinki kwam dan weer met een bijzonder resultaat op de proppen. Zo stelden zij vast dat wanneer een moeder meer chocolade eet tijdens de zwangerschap, haar baby later gelukkiger zal zijn. De verklaring? In chocolade zitten er stoffen die de aanmaak van geluksdeeltjes in de hersenen bevorderen. Wanneer een baby al vroeg met deze deeltjes in aanraking komt, zal het ook beter in staat zijn om deze stoffen zelfstandig aan te maken. Het gevolg: de baby’s lijken meer te lachen, actiever te zijn en minder angstige eigenschappen te vertonen. Moeten alle zwangere mama’s nu massaal aan de chocolade slaan? Dat durven we niet zeggen. Chocolade is immers ook een bron van cafeïne. Net zoals we voorzichtig moeten zijn met koffie tijdens de zwangerschap, is dat ook het geval voor chocolade. Een te hoge hoeveelheid cafeïne kan immers de kans op miskramen en een lager geboortegewicht veroorzaken. Hoe hoog die grens is? Daar zijn de verschillende onderzoekers het nog niet over eens. Wel wordt steevast een grens van 200 tot 300 ml cafeïne per dag aangeraden. Maar een enkele keer een stukje chocolade verorberen? Dat is natuurlijk niet zo erg.

Supplementen kunnen een meerwaarde zijn

Ook over het innemen van voedingssupplementen is reeds een en ander geschreven. Het Voedingscentrum maakte in zijn factsheet komaf met heel wat misverstanden door de verschillende onderzoeken tegenover elkaar af te wegen. In de praktijk wordt aangeraden om reeds vroeg in de zwangerschap supplementen met foliumzuur in te nemen. Foliumzuur helpt immers de kans op een gespleten gehemelte drastisch te verminderen. Aangezien foliumzuur niet in voldoende mate te vinden is in ons dagdagelijks voedsel, raadt de Gezondheidsraad aan om tot acht weken na de conceptie dagelijks 400 microgram foliumzuur te slikken. Weet wel dat andere onderzoeken de termijn optrekken tot 10 weken na de zwangerschap en liefst ook vanaf het ontstaan van de kinderwens.

Verder wordt aangeraden om ook dagelijks 10 microgram vitamine D te slikken indien je een getinte of donkere huid hebt, weinig buiten komt of bedekkende kleding draagt. Een tekort aan vitamine D kan zowel nadelige gevolgen hebben voor de moeder als voor het kind. Kom je veel buiten en heb je lichte huid? Dan kan je jouw dagelijkse hoeveelheid halen uit het zonlicht en het eten van vette vis, eieren en/of vlees.

Welke supplementen worden dan weer afgeraden? Alle voedingssupplementen die vitamine A bevatten. Een te grote hoeveelheid vitamine A kan immers aangeboren afwijkingen veroorzaken. Ook het nuttigen van zogenaamde multivitamine drinkjes en leverproducten wordt om diezelfde reden afgeraden. Weet wel dat je als vrouw niet zomaar deze vitaminedeeltjes mag ontwijken. Je zal immers nog steeds de aangeraden hoeveelheid moeten binnenkrijgen door het eten van kaas, ei, groenten, fruit en bakproducten.

Eet voldoende ijzers

Ongeveer de helft van de vrouwen heeft op het einde van hun zwangerschap een structureel ijzertekort. Zo’n ijzertekort kan een oorzaak vormen voor vermoeidheidsproblemen bij de zwangere mama. Toch kan het ook voor de baby nefaste gevolgen met zich meebrengen. Onder andere de kans op vroeggeboorte en een lager geboortegewicht wordt door sommige onderzoeken geconstateerd, alhoewel anderen aangeven dat dat bewijs onvoldoende sluitend is. Aangezien er nog geen duidelijkheid is over de eventuele positieve gevolgen van ijzersupplementen, wordt het gebruik ervan niet aangeraden. Wel blijft het natuurlijk altijd belangrijk om voldoende ijzer op te nemen via het dagelijkse voeding. Het wordt aangeraden om vlees (of vleesvervangers), (vette) vis, kip en eieren voldoende vaak op het menu te plaatsen. Vis is trouwens sowieso belangrijk omwille van de aanwezigheid van visvetzuur. De meeste onderzoekers raden daarom aan om minimaal twee maal per week vis op het menu te plaatsen. Idealiter kies je hier voor vette vis, alhoewel andere vis één maal per week zeker geen kwaad kan.

Wat mag je niet eten tijdens de zwangerschap?

Ook hier zijn er al heel wat onderzoeken gepubliceerd. Een overdaad aan cafeïne wordt bijvoorbeeld altijd afgeraden. Ook alcohol is not done en kan de oorzaak vormen voor een miskraam, vroeggeboorte of foetale sterfte. Bij overdadig alcoholgebruik kan het zogenaamd foetaal alcoholsyndroom lichamelijke en psychische schade veroorzaken bij het kind. Omwille van de grote consequenties bij alcoholconsumptie wordt aangeraden om gedurende de zwangerschap geen alcohol meer te consumeren. Uiteraard hebben we een en ander ook overzichtelijk gecombineerd in ons uitgebreid overzicht:

wat niet eten tijdens de zwangerschap?

Ga niet (bewust) meer eten

Bovenstaande voedingstips moeten voornamelijk resulteren in een evenwichtiger en gezonder dieet. Het is zeker niet de bedoeling dat ze bovenop het klassiek eetpatroon worden geconsumeerd. Bewust extra eten tijdens de zwangerschap is nergens voor nodig, alhoewel we allemaal al eens vreetbuien hadden tijdens de zwangerschap. Toch hoef je echt niet meer te eten: een zwangerschap zou volgens het voedingscentrum slechts 360 kcal per dag extra verbruiken. In de praktijk compenseert zich dat automatisch door rekening te houden met bovenstaande voedingstips. Op zoek naar meer informatie over voeding? Bekijk dan de pagina ‘voeding tijdens de zwangerschap‘