Avondvierdaagse snoepketting maken

Toen we een paar jaar geleden verhuisden naar onze huidige woonplaats, kwam ik voor het eerst in aanraking met een fenomeen dat ik tot dan toe alleen van horen zeggen kende: de avondvierdaagse. Maar wat me verraste, was iets dat bijna een traditie te noemen is in onze...

Vruchtbare dagen en ovulatie berekenen

Als je probeert om zwanger te worden is het belangrijk om rekening te houden met je vruchtbare dagen en je ovulatie. Vrijen op vruchtbare dagen vraagt timing. Wanneer is je ovulatie en ben je vruchtbaar? Vlak voor je ovulatie ben je het meest vruchtbaar. Met onze...

4x Tips om beschadigd haar te herstellen

Je haar wordt dag in dag uit blootgesteld aan van alles en nog wat. Daarom verbaast het je misschien niet dat er relatief makkelijk schade kan ontstaan. Beschadigd haar ziet er droog en broos uit en voelt bovendien niet zacht aan. Reden genoeg om de kans op schade aan...

Op avontuur aan de waterkant tijdens de Slootjesdagen

Wat leeft er allemaal bij jou in de sloot? Je ontdekt het tijdens de Slootjesdagen van het IVN! Zoek de grote spinnende watertor, tel hoeveel verschillende dieren en insecten je ziet en probeer de snelste zwemmers van de sloot te vangen met je schepnet. Van 6 tot en...

De mental load van het ouderschap

Het ouderschap brengt een overvloed aan vreugde en vervulling, maar ook een scala aan verantwoordelijkheden en uitdagingen. Eén van de meest besproken, maar vaak onderschatte, aspecten van het ouderschap is de mental load. Deze onzichtbare last heeft een enorme impact...

Je schrikt wanneer je peuter plotseling begint te schreeuwen vanuit hun bed. De kans is groot dat je peuter een nachtmerrie heeft. Maar dat is niet altijd het geval. Een klein percentage van kinderen heeft last van nachtangst. Ze reageren in zo’n situatie niet op de ouders, schreeuwen veel, ze zijn erg overstuur en slaan of schoppen om zich heen. Dit is moeilijk om als ouder aan te zien. Lees verder om meer te leren over nachtangsten en wat je kunt doen om je peuter te helpen.

Wat is nachtangst?

Nachtangsten (Pavor Nocturnus) zijn aanvallen waarbij je peuter tijdens het slapen gaat schreeuwen, huilen, om zich heen slaan, en angst lijkt te ervaren. Nachtangsten komen voor in één tot zes op de honderd kinderen van drie tot twaalf jaar oud. En het heeft veel te maken met de overgang tussen de verschillende slaapstadia.

Er zijn verschillende soorten slaapstadia: de REM-slaap (rapid eye movement) en de non-REM-slaap. In de REM-slaap dromen wij en dan komen dus ook de nachtmerries voor. Dit slaapstadium komt in de tweede helft van de nacht en vroeg in de ochtend voor. Nachtangsten komen, in tegenstelling tot nachtmerries, in de non-REM-slaap voor. Dit is de diepere slaap aan het begin van de nacht. Tijdens de transactie van de lichte slaapstadia naar de diepere fase kunnen nachtangsten ontstaan.

Ervaart mijn peuter nachtangsten?

Wanneer je kind nachtangsten ervaart is dat vaak naar om aan te zien als ouder. Je kind kan huilen, schreeuwen, druk bewegen en verward reageren op de omgeving. Doordat je kind de ogen open heeft kan het lijken dat hij of zij wakker is, maar dit is niet het geval. De belangrijkste symptomen en tekenen van nachtangsten zijn:

  • Verhoogde hartslag.
  • Snel ademen.
  • Zweten.
  • Pupillen zijn vergroot.

Je kind kan tijdens het ervaren van nachtangst:

  • Rechtop in bed gaan zitten.
  • Druk bewegen.
  • Rondlopen of rennen.
  • Verward lijken.
  • Niet doorhebben dat de ouders er zijn.
  • Geluid maken (schreeuwen), maar niet echt praten.
  • Niet reageren of slecht reageren wanneer een ouder ze geruststelt.

Deze nachtangsten duren enkele seconden of minuten, in zeldzame gevallen tot 30 minuten, voordat het kind weer rustig wordt en in slaap valt.

Kinderen die last hebben van nachtangsten hebben weinig geruststelling nodig, ze vallen namelijk direct in een diepe slaap en herinneren er zich de volgende ochtend niets van. Bij nachtmerries wordt je peuter daarentegen wel wakker en herinneren ze zich nog wat er tijdens de nachtmerrie is gebeurd. Dat is de makkelijkste manier om nachtmerries en nachtangsten van elkaar te onderscheiden.

Waardoor ontstaan nachtangsten?

Nachtangsten zijn over het algemeen erfelijk en komen vaker binnen families voor wanneer een van de ouders hier vroeger ook last van heeft gehad. Meestal hebben ze geen specifieke oorzaak. Waarschijnlijk wordt dit veroorzaakt doordat de hersenen van je peuter nog moeten rijpen en leren om een goed slaappatroon te ontwikkelen. Dan zal, tijdens de overgang naar de diepe slaap, een deel van de ontwikkelende hersenen van je peuter slapen, terwijl het andere deel in de waakstand zit. Op zulke momenten ontstaan nachtangsten.

Er zijn andere factoren die invloed kunnen hebben op het ontstaan van nachtangst:

  • Stress
  • Depressie of angst
  • Koorts
  • Te veel cafeïne
  • Op een vreemde plek slapen
  • Een slaapgebrek hebben
  • Medicatie die het zenuwstelsel beïnvloeden
  • Restless Leg Syndome

Meestal verdwijnen de nachtangsten naarmate je kind ouder wordt, en de hersenen zich verder ontwikkelen. Maar het is altijd goed om na te gaan of een van deze andere factoren een rol spelen in het leven van je kind. Zeker wanneer je kind er plotseling last van krijgt, is het goed om even te praten om erachter te komen of er iets anders aan de hand is.

Wat kun je doen om je peuter te helpen?

Er is niet veel wat je als ouder kunt doen terwijl je peuter nachtangst ervaart. Iedere ouder is geneigd om hun kind meteen te troosten of wakker te maken, maar in het geval van nachtangsten maakt dat de situatie alleen maar erger. Je peuter wil op dat moment niet aangeraakt worden. Hierdoor reageren ze nog heftiger en duurt de nachtangstaanval langer. Wanneer je je peuter echter met rust laat, zal de nachtangst na enkele minuten tot een half uur stoppen en valt je kind weer in slaap. Als je je er prettiger bij voelt om toch bij je kind te blijven kun je ze beter niet aanraken en zo stil mogelijk blijven.

Je kunt in het dagelijks leven wel acties ondernemen om de aanvallen zo veel mogelijk te voorkomen en de omgeving veiliger te maken voor je kind:

  • De kamer van je kind veilig maken, zodat ze zich niet verwonden tijdens een aanval.
  • Zorg dat er geen apparatuur etc. aanwezig is dat hun slaaprust kan verstoren.
  • Verlaag het stressniveau van je kind.
  • Zorg dat je kind voldoende slaap en rust krijgt.
  • Maak een dagelijkse routine voordat ze gaan slapen.
  • Zorg dat ze altijd om dezelfde tijd opstaan.

Vooraf wakker maken

Je moet je kind niet tijdens een aanval wakker maken, maar als je weet wanneer de nachtangsten plaats gaan vinden kun je ze wel van tevoren (gedeeltelijk) wakker maken om een aanval te voorkomen. Hiervoor noteer je hoe lang het duurt voordat de nachtangsten beginnen nadat je peuter in slaap is gevallen. Maak je peuter vervolgens 15 minuten vóór de verwachte nachtangst wakker en zorg dat ze 5 minuten wakker blijven. Je kunt ze bijvoorbeeld naar het toilet laten gaan. Volg deze routine een week lang.

Het stopt vanzelf

Je peuter heeft niet door dat ze last hebben van nachtangst. Het is dan ook het beste om er niet te veel aandacht aan te besteden door er over te praten. Daardoor zal het alleen maar een groter probleem lijken voor je kind dan het daadwerkelijk is. Je kind hoeft niet te weten dat het nachtaanvallen heeft. Je kunt er wel over praten als ze wat ouder zijn of hun omgeving hier opmerkingen over maakt. Naarmate je kind ouder wordt zullen de aanvallen minder worden en uiteindelijk verdwijnen.