Nachtmerries bij kinderen

Een goede nachtrust is gezond en vooral bij kinderen heel belangrijk omdat zij nog volop groeien. Ze zijn overdag heel actief en, naargelang hun leeftijd, hebben zij minstens 10 uur slaap nodig. Wanneer die nachtrust verstoord wordt door nachtmerries bestaat de kans dat hun cellen niet genoeg kunnen aangroeien.

Ook voor jou als ouder zijn onderbroken nachten nefast voor de feestvreugde. Niet alleen krijg jij niet genoeg slaap maar een kind in angst weten ontwaken is vaak heftig. Vooral als je zelf nog niet goed wakker bent en als een levende zombie aan het bed van je kleintje staat.

Nachtmerries bij kinderen kunnen heel heftig zijn en voor een ouder, vooral als je het nog nooit eerder meemaakte, erg schrikwekkend. Als moeder of vader ben je pas echt gerust als je kinderen goed gevoed en netjes gewassen in hun bedje liggen. Heb je kinderen die regelmatig wakker schrikken door een enge droom, dan ben je eigenlijk nooit op je gemak.

Lees vooral verder als je wil weten waar nachtmerries vandaan komen, hoe je hier het beste op reageert en hoe je ze kunt voorkomen.

Wat zijn nachtmerries en waar komen ze vandaan?

Ieder levend wezen droomt en ook al kun je vaak je dromen niet meer herinneren, toch stopt jouw onderbewuste niet als je slaapt. Wanneer je je ogen open hebt krijgen jouw hersenen de prikkels en beelden door die waargenomen worden. Die beelden worden opgeslagen in het onderbewuste en dat is maar goed ook. Wanneer dat niet gebeurde zou je, telkens je naar een object kijkt, iets zien wat je je niet kunt herinneren. 's Nachts zijn je ogen gesloten en worden er geen beelden of prikkels doorgegeven. Maar omdat jouw onderbewuste nog steeds aan het werk is gaat het eigen beelden creëren waardoor een droom ogenschijnlijk vaak nergens op slaat.

Meer helderheid over de betekenis krijg je wanneer je dromen gaat analyseren maar we focussen nu vooral op enge dromen.

Het is niet zo dat drukke kinderen vaker akelige dromen hebben dan rustige kindjes. Nachtmerries komen zowel voor bij jongens als meisjes, meestal tussen de leeftijd van 3 tot zes jaar. Onderzoek heeft wel uitgewezen dat meisjes er vaker last hebben van jongens. Wat daar de reden voor is heeft het onderzoek niet uitgewezen.

Als je weet dat dromen vaak gecreëerd worden door een onderdrukte of niet uitgesproken gevoelens of gedachten, zou het logisch kunnen zijn dat introverte kinderen er meer vatbaar voor zijn dan introverte. Niet verwerkte indrukken kunnen 's nachts terug opduiken in dromen en omdat de hersenen geen beelden doorgeven maar enkel emoties, kunnen deze ontaarden in een echte angstdroom.

Stress, een tekort aan slaap en bijvoorbeeld koorts, liggen ook vaak aan de oorzaak van onrustig slapen en nachtmerries bij kinderen.

Hoe reageer je het best wanneer jouw kind een nachtmerrie heeft?

Twee dingen die helemaal not done zijn wanneer jouw kleine hummeltje gillend of huilend wakker wordt zijn boos worden of in paniek slaan. Het allerbelangrijkste wat jouw kleintje op dat moment nodig heeft is een gevoel van veiligheid. Zoals iedereen weet lijken dromen heel echt en kan het even duren vooraleer je je realiseert dat je droomde. Een droom, en dan vooral een enge droom, kan als het ware een tijdje aan je blijven 'plakken'.

Blijf rustig, ga onmiddellijk naar de kinderkamer waar de kreten vandaan komen en zorg ervoor dat jouw kleintje echt wakker wordt. Sommige kinderen vinden het fijn wanneer mama of papa op bed komt zitten en hen troostend in hun armen neemt. Andere kinderen voelen zich beter wanneer ze rustig worden toegesproken, even een slokje water kunnen drinken en hun lievelingsknuffel in hun armpjes kunnen nemen. Wanneer een kind echt in paniek is neem je het best op schoot en zeg je terwijl zachtjes zinnetjes zoals 'Het was maar een nare droom', 'Je bent veilig in je bedje', 'Er kan jou niets gebeuren' of 'Wat je net beleefde was niet echt, dat lijkt alleen maar zo'. Tijdens die zinnetjes geef je lichte tikjes met je wijs- en middenvinger tussen de wenkbrauwen. Daar zit één van de acupunctuurpunten waarmee je kinderen, en ook jezelf trouwens, tot rust kunt brengen.

Maak er vooral geen drama rond en indien jouw kleintje de nood voelt om te vertellen wat er gebeurde in zijn droom, luister dan aandachtig en probeer voor jezelf uit te vissen of je het verhaal kunt linken aan iets wat de afgelopen tijd gebeurde. Wanneer de kleine dromer weer rustig is maak dan niet de fout om het mee naar jouw bed te nemen. Kinderen zijn gerenommeerde manipulators en zullen het niet nalaten om, telkens ze zin hebben om tussen mama en papa in te slapen, hun nachtmerries te gebruiken.

Je kunt een verkorte versie van jullie slaapritueel gebruiken zodat het rustig kan beginnen aan de rest van de nacht.

Stop alles maar in een rugzak

Indien jouw kind introvert is en reeds enkele woordjes op papier kan zetten, doe je er goed aan om ergens in huis, een rugzakje te hangen met haar of zijn naam er op. Zorg voor een klein notablokje of ander schrijfpapier en een pen en leg dat in de buurt van het rugzakje. Je spreekt af dat het, telkens het één of andere emotie voelt die als niet fijn ervaren wordt, opschrijft of tekent wat het voelt en het stukje papier in het rugzakje mag laten verdwijnen. Op die manier voelt het kind aan dat het emoties van zich af kan schrijven of tekenen en letterlijk afstand kan nemen van deze nare gevoelens.

En ook al ben je razend benieuwd wat er in het rugzakje zit; Ga nooit – maar dan echt ook helemaal nooit – spieken terwijl iemand het ziet. Uiteraard ben je benieuwd en het is vanzelfsprekend dat je wil weten of je je zorgen moet maken of niet maar indien je kind merkt dat je leest wat het aan negatieve gevoelens op papier zet, ga je onzekerheid en terughoudendheid creëren en dat is net wat niemand van jullie nodig heeft.

Bemerk je, tijdens het snuffelen, dat er dingen op de briefjes staan waarover je je toch wel zorgen maakt, kun je een moment scheppen waarop je een gesprek op een subtiele manier naar het onderwerp brengt.

Angst voor de angst

Kinderen die vaker nachtmerries hebben kunnen een angst voor de angst ontwikkelen en ook voor hun bedje. Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt doen om dat probleem op te lossen. Een lampje laten branden bijvoorbeeld kan het kind een veiliger gevoel geven. Wat ook belangrijk is om bij het avondritueel lieflijke sprookjes of verhaaltjes te vertellen en minstens een uur voor het slapen gaan hen bezig te houden met een rustige activiteit.
TV kijken tot het naar bed gaat doe je met een kleintje beter niet. Een TV scherm flikkert en geeft impulsen aan de hersenen die onrustig maken. Laat hen kleuren, lees voor uit een mooi boek of ga samen iets doen wat het tot rust brengt. Bij het slapen gaan zelf kun je bijvoorbeeld vertellen hoe blij dat je bent dat jouw kindje veilig is in zijn bedje, dat het geluk heeft om een mama en papa te hebben die zo goed over hen waakt enz. Doe dit zonder geesten, spoken of monsters te benoemen want dan ga je net de focus vergroten.