Vreetbuien tijdens je zwangerschap

Iedereen heeft er wel al over gehoord, die typische eet- of zelfs vreetbuien als je zwanger bent. Je hoort ook vaak verhalen over de vreemdste combinaties van etenswaren. Augurken met room? Frietjes in combinatie met ijs of chips samen met een ijsje? Als je zwanger bent is het niet zo raar dat je ineens trek hebt in de meest bizarre voedingscombinaties. In het jargon heet dit fenomeen “cravings”. Je snakt als het ware naar eten en drinken. De vraag is of dit allemaal wel gezond is en noodzakelijk is. Hoe spring je er het best mee om?

Ben je zwanger, dan is de behoefte om meer te eten heel normaal. Zeker in het begin van de zwangerschap voel je steevast een stevige trek. Maar dit in principe gezonde verschijnsel kan bij sommigen leiden tot serieuze vreetbuien. Iedereen die al zwanger geweest is, zal er zich toch zeker één herinneren.

De verklaring hiervoor ligt in de grote veranderingen die je lichaam ondergaat. Er groeit een kindje in je buik en jouw eigen voeding zorgt ervoor dat dit kindje zich ontwikkelt. In de volksmond zegt men daarom vaak dat je “voor twee moet eten”.

Het is echter aanbevolen om dat niet al te letterlijk te nemen. Akkoord, je moet ervoor zorgen dat je kindje niets te kort komt, maar onderzoek heeft aangetoond dat je tijdens een zwangerschap niet meer dan 200 à 300 extra calorieën per dag nodig hebt. Dit staat gelijk met bijvoorbeeld een kommetje muesli met wat fruit. Het komt er dus wat op aan om goed in te schatten wat je extra wil en moet eten. Geef je al te veel toe aan je cravings? Dan bestaat het risico dat je gewoon een minder gezonde levensstijl ontwikkelt en meer bijkomt dan nodig is.

Hoe kun je vreetbuien tijdens de zwangerschap verklaren?

Tijdens een zwangerschap, en al zeker in het begin, gebeurt er heel wat in je lichaam. Je hormonen slaan als het ware op hol en dit kan leiden tot hevige emoties en fysieke reacties. Bovendien staan je zintuigen in deze periode extra op scherp. Je smaak- en reukzin veranderen gevoelig en je ervaart de verschillende smaken en geuren anders dan voor je zwangerschap.

Maar vanwaar komt dan die voorkeur voor soms gekke combinaties? Het wetenschappelijk onderzoek heeft er geen pasklare verandering voor, maar deze voorkeuren kunnen te maken hebben een fysiologische behoefte aan vitamines en mineralen. Je lichaam snakt bijvoorbeeld naar ijzer, en dat kan de drang naar rood vlees verklaren. De zin in augurken of chips is dan weer uit te leggen door een behoefte aan zout. Dit zout houdt vocht in je lichaam vast. De nieuwe cellen die je lichaam aanmaakt, bestaan voor het grootste deel uit water. Daarom is het ook zeker een goed idee om veel water te drinken tijdens je zwangerschap. Je hebt sowieso meer dorst tijdens je negen maanden.

Bestaan die vreemde eetcombinaties wel echt?

Hoewel je vaak gekke verhalen hoort of open getuigenissen over vreetbuien en cravings, is het lang niet zo dat iedereen er evenveel last van heeft. Er bestaan ook heel wat fabels of urban legends hierover. Zoals we al zeiden staat het wetenschappelijk onderzoek hierover nog in de kinderschoenen. Dit kan verklaren waarom er soms fabeltjes of vreemde verhalen de kop opsteken. Als je zwanger bent heb je ook sowieso wel behoefte aan comfort. Comfort food gaat er dus tijdens je negen maanden zeker gemakkelijk in.

Heeft iedereen tijdens zijn zwangerschap zin in ijs met augurken? Het zal wel al eens voorkomen, maar lang niet iedereen heeft dezelfde smaak. Het is best mogelijk dat je veel zin hebt in augurken. Dit zou er dan op kunnen wijzen dat je wat zout of mineralen te kort komt, en ze op deze manier wil aanvullen.

Patat met ijs, iemand?

En wat dan te denken van de combinatie patat-milkshake. Ook hierover hoor je vaak verhalen. Ook dit kan te maken hebben met een verhoogde zin in zout. Patat is vaak heel zout, en als je dit mengt en combineert met een voedingsstof die helemaal niet zout is, kun je het gemakkelijker verteren. We haalden al aan dat nieuwe cellen in je lichaam bijna helemaal uit water bestaan. Zout houdt vocht en water beter vast in je lichaam. Tegelijk zorgt een verhoogd progesteronniveau ervoor dat je meer zout verliest in je urine tijdens de eerste fase van je zwangerschap. Ook zwangerschapsmisselijkheid kan het gehalte aan zout in je lichaam doen afnemen.

IJs met augurken, een milkshake met patat, het zijn maar enkele voorbeelden van cravings die kunnen leiden tot vreetbuien. Maar zoals iedereen uniek is, zo is ook de smaak van elke vrouw uniek. Wees dus niet verrast als je plots met een eigen vreemde eetcombinatie voor de dag komt. Als het maar bij enkele keren blijft, is er ook niet echt een probleem.

Wanneer wordt het problematisch?

Houden de cravings te lang aan, of begint het echt een gewoonte te worden om je vol te proppen? Meld dit dan even aan je huisarts. Je arts kan je advies geven om de verhoogde eetlust op een evenwichtige manier te doen stillen. Het risico bestaat altijd dat je ook na de eerste drie maanden van je zwangerschap lustig blijft eten. Dit kan in sommige gevallen leiden tot tijdelijk overgewicht. Als je na je zwangerschap ook een minder gezond eetpatroon blijft aanhouden, kan dit zelfs leiden tot permanente obesitas. Zo zijn er vrouwen die voor de zwangerschap een gezonde Body Mass Index hadden, maar na de geboorte maar blijven vechten tegen overgewicht.

De zwangerschap is ook een periode van hevige emoties. Hierin kan ook een plots streven naar een ultra-gezonde voeding passen. Je kan bijvoorbeeld tijdens het begin van je zwangerschap impulsief beslissen om vegetarisch te gaan eten of om heel veel superfoods aan te kopen. Op zich is dit ook een vorm van craving. Pas dus op met al te bruuske wijzigingen in je eetpatroon en laat je zeker adviseren door een arts of een diëtist als je dit wil doen. Hou steeds voor ogen dat er ook een leven is na de zwangerschap en dat je dan best kerngezond bent om voor je kindje te zorgen.

Een heel vreemd fenomeen is de zogenaamde “pica”. Dit is een verhoogde trek in niet-eetbare zaken zoals aarde, zand of ongekookte rijst. Dit kan wijzen op een bepaalde angststoornis of een ernstig ijzer- of calcium tekort. Neem zeker contact op met je huisarts als je dit bij jezelf vaststelt. De pica of de trek in niet-eetbare zaken kun je oplossen door bepaalde voedingssupplementen en vitamines te gebruiken. Dan gaat dit vanzelf weer over.

Hoe kun je best anticiperen op vreetbuien?

Het beste antwoord op dwangmatige vreetbuien bestaat erin om voordat je zwanger wordt over je voedingspatroon na te denken. Ontwikkel samen met je partner gezonde eetgewoontes en eet gevarieerd, lekker én gezond. Ben je dan zwanger, dan kunnen volgende zaken je helpen om je voedingsgewoonten gezond te houden.

• Beperk je niet tot enkele grote en overvloedige maaltijden op een dag, maar eet liever wat meer kleine porties en tussendoortjes. Gezonde tussendoortjes zijn bijvoorbeeld een appel of een stukje zwarte chocolade, heerlijk en gezond.
• Verveel je je, probeer dan een gezonde afleiding te zoeken in plaats van de reflex te maken om iets te eten. Je kunt bijvoorbeeld even bellen met een vriendin of een wandelingetje maken.
• Vermijd impulsieve bezoekjes aan de supermarkt. Plan je aankopen goed met boodschappenlijstjes. Ga boodschappen doen op een moment dat je je goed voelt en vermijd het om snoepen of andere dikmakers in je winkelkarretje te gooien.

Sommige voedingsstoffen moet je absoluut vermijden

We zeiden in dit artikel dat een paar vreetbuien terwijl je zwanger bent dikwijls onvermijdelijk zijn. Maar een aantal zaken zijn absoluut en totaal verboden tijdens je zwangerschap, ook al kun je er zin in hebben. We zetten ze hieronder even op een rij.

• Rauw vlees, rauwe vis, schaal- of schelpdieren
• Rauwmelkse kaas, gevaarlijk door de mogelijke listeriabacterie. Eet kazen op basis van gepasteuriseerde melk.
• Lever

Besluit

Heb je trek in bizarre voedselcombinaties? Zeker in het begin van je zwangerschap is dit mogelijk. Probeer evenwel een gezonde inschatting te maken van wat je allemaal naar binnen speelt. Laat je partner je hier ook zeker bij helpen. Vermijd om al te letterlijk “voor twee” te eten. Ontwikkel een gezond en vooral een lekker eetpatroon op basis van de tips in dit artikel. Mocht je nog niet weten wat je wel en niet mag eten en drinken? Kijk dan verder op de pagina ‘voeding tijdens de zwangerschap’. Dit komt zowel jezelf als je baby zeker ten goede!