Achternaam van je kind bepalen

Zoals je ongetwijfeld wel weet heeft iedereen in Nederland een achternaam. Een veelgehoord probleem is echter dat sommige mensen geen mooie achternaam hebben. Als de vader van je kind geen mooie achternaam heeft, dan wil je die misschien veranderen. Je wilt immers behoeden dat je kind gepest wordt vanwege zijn achternaam. Omwille van die reden is het dan ook belangrijk om de regels hieromtrent te weten. In welke gevallen kun je een achternaam van een kind wijzigen? Wat is de vanzelfsprekende achternaam? Hoe werkt dit als de ouders al uit elkaar zijn? In dit artikel krijg je antwoord op deze verschillende vragen. Op die manier weet je waar je aan toe bent bij de geboorte van je kind, of tijdens een andere situatie.

De keuze ligt bij jou

Als je naar de burgerlijke stand gaat om je kind in te schrijven, dan kun je in principe altijd kiezen welke achternaam je kind krijgt. Om je kind in te schrijven moet je echter wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Zo moet je samen met je partner naar de burgerlijke stand gaan om je kind in te schrijven. Je kunt dit dus niet schriftelijk doen, of bijvoorbeeld via de mail. Je zou denken dat dat in dit huidige technologische tijdperk wel kan, maar wat dat betreft is de gemeente zeer ouderwets. Je moet echt heengaan en jullie moeten je dan ook identificeren. Deze controles zijn belangrijk om misbruik en fraude te voorkomen. Bovendien is het ook belangrijk om het systeem goed overzichtelijk te houden.

Wanneer je naar de burgerlijke stand gaat om je kind in te schrijven, kun je ook gelijk de achternaam van het kind kiezen. Je kunt kiezen voor de achternaam van de moeder, of de vader. In het geval van twee vrouwelijke partners: de achternaam van de duo-moeder of de achternaam van de eigenlijke moeder. Tegenwoordig is het wettelijk vastgelegd dat ook de duo-moeder recht heeft op juridisch ouderschap in plaats van enkel een vader. Je kunt het aangeven bij de geboorteaangifte, maar het is ook al mogelijk om de keuze van de achternaam voor de geboorte aan te geven.

Andere situaties

Als je niet zelf kiest voor een wettelijke achternaam, dan kan deze keuze ook automatisch tot stand komen. Wat de automatische achternaam van je kind wordt als je geen keuze maakt, is afhankelijk van verschillende situaties. Om daar een duidelijk overzicht van te krijgen zullen nu een aantal verschillende situaties worden behandeld. Dit is ook het geval wanneer je bijvoorbeeld te laat bent met het overdragen van je keuze. Wil je dus per se een achternaam naar keuze en niet één die automatisch tot stand komt? Zorg er dan ook altijd voor dat je op tijd geboorteaangifte doet en je keuze duidelijk maakt.

Getrouwde ouders

Ben jij gewoon getrouwd met je partner. Dan is het in principe simpel. Je kind krijgt dan de automatisch de naam van de vader. Dit is wettelijk zo vastgelegd en dit is overigens ook de achternaam die de meeste kinderen hebben.

Geregistreerd partnerschap

We leven tegenwoordig in andere tijden dan vroeger. Mensen trouwen minder snel, waardoor er juridisch dus ook meer verschillen ontstaan. Vroeger was het gebruikelijk dat ouders van kinderen al trouwden voor de geboorte. Tegenwoordig gebeurt dat minder, maar daarvoor is het geregistreerde partnerschap in het leven geroepen. Je hebt in principe dezelfde wettelijke grondslagen als bij getrouwde ouders, maar je bent niet officieel getrouwd. Mocht je de keuze van de achternaam niet duidelijk aangeven, dan krijgt je kind ook bij geregistreerd partnerschap de achternaam van de vader. Tussen trouwen en geregistreerd partnerschap is er dus weinig verschil.

Wanneer wel verschil?

Er zijn situaties waarin het kan zijn dat je kind wel automatisch een andere achternaam krijgt. Dit zijn bijzondere gevallen en kunnen ook wel uitzonderingen op de regel worden genoemd. Toch komen deze uitzonderingen tegenwoordig vaker voor en daarom is het wel van belang om deze situaties ook te behandelen. Je weet dan wat je te wachten staat in deze bijzondere situaties.

Kind bij een nieuw partner

In Nederland zijn er tegenwoordig heel veel mensen die scheiden. Dit resulteert erin dat veel mensen ook weer een nieuwe relatie beginnen. En met een nieuwe relatie kun je dan ook weer een kind krijgen. Hoe zit het dan met de achternaam? Vraag je je misschien wel af. Allereerst moet je dus onderscheid maken tussen eerdere kinderen uit vorige relaties. In principe kunnen deze aan beide kanten gewoon hun eigen achternaam behouden. Het is wettelijk niet verplicht om dezelfde achternaam als een halfbroer of een halfzus te krijgen. Maar hoe zit het dan bij een nieuw kind in deze relatie? Welke achternaam krijgt die? In principe gelden daar dezelfde regels voor als bij een geregistreerd partnerschap of wanneer jullie gaan trouwen. Het kind uit deze nieuwe relatie krijgt dan de achternaam van de vader. Ook de andere kinderen die uit dit gezin voortkomen krijgen de achternaam van de vader.

Homoseksuele gezinnen

Bij homoseksuele gezinnen ligt het soms nog wat anders. Je hebt in principe twee situaties. Enerzijds de situatie van twee vrouwen en anderzijds de situatie van twee mannen. In beide gevallen gelden er andere regels. Allereerst zal de situatie van twee vrouwen worden behandeld. Dit kan namelijk aardig lastig in elkaar steken. Maar we proberen het zo duidelijk mogelijk uit te leggen.

Twee vrouwen: getrouwd of geregistreerd parternschap

Bij twee vrouwen is er altijd sprake van een echte moeder en een duo-moeder. Welke achternaam het kind krijgt, is afhankelijk van de bekendheid van de donor van de moeder. Is deze onbekend? Dan krijgt het kind de achternaam van de duo-moeder. Deze heeft namelijk in het gezin een beetje eenzelfde rol als de vader. Bij families met een vader en moeder, krijgt het kind automatisch de achternaam van de vader. Bij getrouwde vrouwen of een geregistreerd partnerschap krijgt het kind automatisch de achternaam van de duomoeder.

Het kan echter ook zo zijn dat de donor bekend is. Dit betekent dat er ook een achternaam bekend is. Hoe zit het dan? Je zou denken dat het kind dan ook gewoon de achternaam van de duo-moeder krijgt, maar dat is niet het geval. In deze situatie is het juist andersom. Het kind krijgt dan de achternaam van de eigenlijke moeder van het kind. Het kan zijn dat je dit graag wilt veranderen. Als dat zo is, is het van belang dat je daar op tijd een melding van maakt.

Niet getrouwd of geregistreerd partnerschap?

Het kan natuurlijk zijn dat je niet bent getrouwd of geen geregistreerd partnerschap hebt. In principe zijn de regels dan simpel: het kind krijgt dan automatisch de achternaam van de eigenlijke moeder. Hiervoor geldt wel een voorwaarde. Dat is namelijk dat de duo-moeder het kind officieel moet erkennen. Pas dan kan die achternaam officieel worden gebruikt.

Situatie bij twee mannen

Bij een situatie van twee mannen kan het proces nogal complex liggen. Er is namelijk altijd sprake van een moeder. Aangezien mannen natuurlijk geen kinderen kunnen krijgen. In principe is het zo dat een kind in die gevallen altijd de achternaam van de moeder krijgt, maar hier is wel een grote uitzondering op. Namelijk als er sprake is van adoptie. Bij adoptie kun je zelf kiezen welke achternaam het kind krijgt. Vaak moet dit wel met inmenging van de rechter, omdat het een lastigere situatie is.

Eindbeschouwing

De keuze van de achternaam van je kind is dus niet zo duidelijk als veel mensen denken. In dit artikel is hopelijk duidelijk uitgelegd in welke gevallen welke achternamen mogelijk zijn. Het kan ook nog zo zijn dat je kind uiteindelijk niet tevreden is met zijn achternaam. Deze kan in principe gewijzigd worden, maar daarvoor moet het kind wel reeds volwassen zijn. De minimum leeftijd daarvoor is namelijk 18 jaar. Hiervoor gelden over het algemeen wel strenge voorwaarden. Dit ligt heel complex, maar op internet is hier wel goede informatie over te vinden. Ook is het in hele bijzondere gevallen nog mogelijk dat de achternaam van een kind wordt veranderd onder de 18 jaar. Hiervoor gelden over het algemeen nog meer complexe voorwaarden. Voor meer informatie hieromtrent is het altijd verstandig om een specialist raad te plegen. Hopelijk heeft dit artikel wat inzicht op de situatie gegeven, zodat je meer duidelijkheid hebt.