Spataderen tijdens de zwangerschap

Zwangerschapshormonen maken de wand van je beenaderen slapper. Dit kan spataderen tijdens de zwangerschap veroorzaken. Bestaande spataderen kunnen ook verergeren.

Wat zijn spataderen?

Spataderen bevinden zich meestal op je benen. Het zijn opgezwollen bloedvaten, die je door je huid kunt zien. Ze zijn blauwpaars van kleur. Spataderen ontstaan doordat de klepjes van de aderen niet goed functioneren. Hierdoor kan het zuurstofarme bloed dat erin stroomt niet goed terugstromen naar het hart, waardoor er druk op de aderen komt te staan en ze gaan verwijdden. Na verloop van tijd kan dit zichtbaar worden door de huid in een blauwpaarse kleur en heb je dus spataderen. Meestal zijn ze niet kwalijk en heb je er weinig last van. Als je er wel hinder van ondervindt, kun je eraan worden behandeld.

Waarom ontstaan spataderen tijdens de zwangerschap?

Spataderen kunnen om verschillende redenen ontstaan. Ze komen vaker voor naarmate je ouder wordt, bij trombose, overwicht, langdurig staan en zijn soms erfelijk bepaald. Ook krijgen veel vrouwen last van spataderen tijdens de zwangerschap. Dat komt doordat de wand van de aderen in je benen slapper wordt onder invloed van zwangerschapshormonen. Het kan hierdoor zijn dat je spontaan spataderen tijdens de zwangerschap krijgt. Ook kan het zijn dat je al spataderen had en dat deze zich verergeren. Als spataderen veel voorkomen in je familie dan is de kans groter dat je ze zelf ook krijgt.

Wanneer ontstaan spataderen?

In de laatste fase van je zwangerschap krijg je helaas vaak te kampen met de meeste zwangerschapskwaaltjes, waaronder bekkeninstabiliteit, brandend maagzuur, harde buiken, het vasthouden van vocht, obstipatie, kramp in je kuit, slecht slapen, lekkende borsten en spataderen. Als je eenmaal spataderen tijdens de zwangerschap krijgt dan worden ze van kwaad tot erger, dat komt doordat de wand van de aderen in je benen steeds slapper wordt en daarmee de klepjes van de aderen steeds minder goed functioneren. Zie je dat je spataderen tijdens de zwangerschap krijgt, probeer dan te voorkomen dat ze verergeren met de volgende tips.

Het voorkomen van spataderen

Je hebt het helaas niet helemaal in de hand, maar je kunt proberen om te voorkomen dat je spataderen krijgt en dat ze verergeren. Dat doe je op de volgende manier:

• Loop veel of beweeg je voeten op en neer. Hiermee bevorder je de terugstroom van het bloed naar je hart.
• Sta niet te lang stil. Dan wordt namelijk de druk op het bloed hoog. Hierdoor kan het bloed minder goed terugstromen naar het hart.
• Ga niet met je benen over elkaar zitten. Dan worden je aderen afgekneld en de bloedsomloop beperkt.
• Leg je benen omhoog als je zit of gaat slapen. Dat doe je door een kussen onder je benen te leggen. Zo stimuleer je de bloedsomloop.
• Draag elastische kousen. Deze drukken op de aderen en dat bevordert de terugstroom van het bloed naar het hart.

Klachten die je kunt krijgen door spataderen

Hoewel je meestal geen last hebt van spataderen, kan het zijn dat je eczeem of huidafwijkingen krijgt. Dan krijg je bijvoorbeeld een rode en/of schilferige huid of een andere verkleuring van de huid, die jeuk veroorzaakt. Een ander gevolg van spataderen is het vasthouden van vocht, waardoor je last krijgt van vermoeide, zware of pijnlijke benen, met name in de avond. Dit herken je aan opgezwollen enkels, waarin een afdruk van je sokken blijft staan. Het kan ook zijn dat je geen fysieke last hebt van je spataderen, maar dat je er psychisch onder lijdt, doordat je je benen niet meer mooi vindt en je onzeker voelt in rokjes, jurkjes, korte broeken, badkleding en lingerie.

Kun je spataderen tijdens de zwangerschap laten behandelen?

Voorkomen is natuurlijk beter dan behandelen, maar als je eenmaal spataderen hebt en er last van ondervindt, dan is er gelukkig nog hoop. Er zijn vele soorten behandeling mogelijk voor spataderen en er komen ook steeds nieuwe varianten bij. Overweeg je een behandeling voor je spataderen, dan is het eerste dat je moet doen naar de huisarts gaan. Deze kan je verwijzen naar een specialist, die je kan adviseren over de behandeling die in jouw geval het beste is.

Door eerst naar de huisarts te gaan, zorg je er ook voor dat je eventuele behandeling wordt vergoed door je zorgverzekeraar. Deze vergoeding wordt gegeven in het geval dat je spataderenbehandeling als medisch noodzakelijk wordt gezien; de gradatie van je spataderen moet als het ware hoog genoeg zijn. Als je spataderen tijdens de zwangerschap zijn ontstaan, dan is het belangrijk dat je wacht met een behandeling tot na je zwangerschap. Het is namelijk zo dat de kans groot is dat de spataderen tijdens de zwangerschap terugkeren.

Ook is het uiteraard vlak na de geboorte van je kleintje belangrijk om er volop voor je kindje te zijn en wil je waarschijnlijk ook niks liever dan dat. Dan kan een behandeling van spataderen tijdens de zwangerschap vast en zeker wel even wachten.

Spataderen verwijderen zonder operatie

Met het dragen van steunkousen kun je niet je spataderen verwijderen. Je kunt er wel mee bereiken dat de klachten die door de spataderen worden veroorzaakt, verminderen. Tevens voorkom je ermee dat spataderen verergeren of zich uit gaan breiden. Een andere kleine ingreep zonder operatie bij spataderen is sclerose. Hierbij spuit een arts een vloeistof in de aderen, waardoor aan de binnenkant van de aderen een kleine ontstekingsreactie ontstaat en het bloed door de andere gezonde aderen gaat stromen. Deze behandeling doet maar weinig pijn en veroorzaakt geen littekens. Wel moet je nadien steunkousen dragen om de bloedvaten dicht te drukken.

Operatieve spataderbehandelingen

Er zijn vele operatieve methoden voor het verwijderen van spataderen. Helaas is vaak wel de kans aanwezig dat de spataderen na de behandeling na verloop van tijd terug komen. Toch hoeft dit niet het geval te zijn en is een operatieve behandeling zeker de moeite waard om te proberen. Hieronder staan zeven operatieve spataderbehandelingen. Je hoeft ze niet zelf uit te kiezen. De arts geeft aan welke methode voor jouw spataderen het meest effectief is.

• Laserbehandeling: Na een verdoving brengt de arts via een sneetje een katheter en laserdraad in de ader in. Hierna lasert de arts de spatader dicht. Littekens komen nauwelijks voor bij deze behandelvorm.
• Radiofrequentiebehandeling: Deze werkt hetzelfde als de laserbehandeling die hierboven staat omschreven. Het enige verschil is dat de arts nu geen laserstraling geeft, maar radiogolven om de spatader te dichten. Het resultaat van beide behandelingen is gelijk.
• Cryobehandeling: Ook deze behandeling lijkt op de laserbehandeling en de radiofrequentiebehandeling. Alleen worden de spataderen bij de cryobehandeling bevroren, waardoor de spatader zich afsluit en in enkele weken verdwijnt. Een ander verschil is dat je bij de cryobehandeling meestal door middel van een ruggenprik wordt verdoofd.
• De ader strippen: Bij deze meer ingrijpende behandeling wordt de spatader of een deel daarvan uit het been verwijderd via kleine sneetjes in de lies. De verdoving vindt bij deze behandeling plaats met een ruggenprik of onder narcose. Gedurende enkele weken na de behandeling moeten er steunkousen worden gedragen.
• Flebectomie: Dit lijkt op het strippen van de ader, maar in plaats van kleine sneetjes worden er bij flebectomie kleine gaatjes in de huid aangebracht. Hierdoor worden de spataderen verwijderd. Deze behandeling heeft als voordeel boven strippen dat hechten niet nodig is, waardoor je er geen littekens aan overhoudt.
• Crossectomie: Deze behandeling wordt toegepast als de klepjes in je knie of lies niet goed meer functioneren. Bij crossectomie wordt de verbinding afgebonden tussen de oppervlakkige en diepe aderen. Zo worden spataderen voorkomen. Deze behandeling vindt alleen plaats als er sprake is van een lekke aderklep in de knie of lies.
• Perforantectomie: Deze behandeling is bijna hetzelfde als de hierboven omschreven crossectomie met het verschil dat de lekkende verbinding bij perforantectomie direct uit het been wordt verwijderd.