Pasgeboren baby: het eerste uurtje met je kindje

Na de bevalling is er ineens een extra mensje in de kamer. Een bijzondere gebeurtenis die door veel mensen even verwerkt moet worden. Het eerste uur na de geboorte is een belangrijk moment om even aan elkaar te wennen. Voor zowel ouders als de pasgeboren baby is dit een geheel nieuwe ervaring. Er is geen goed of fout in dit eerste uurtje, iedereen doet het op zijn eigen manier. Hieronder laten wij zien hoe het eerste uurtje met je kindje eruit ziet.

Het belang van het eerste uur met jouw baby

Je hebt de baby negen maanden in je buik gedragen en ontmoet nu eindelijk je nieuwe kindje. Voor zowel de baby als voor jou is dit een grote verandering. Het eerste uur met je baby is een magisch moment, je moet elkaar echt even leren kennen. Onderzoek toont aan dat dit uur belangrijk is voor de band tussen moeder en baby. Ook de medische wereld begint in te zien dat huid-op-huidcontact belangrijker is dan het wegen en meten van het kindje. Als het kan komen ook de medische ingrepen nadat de baby op de borst is gelegd. Zo krijg je na een keizersnede de hechtingen tijdens het huid-op-huidcontact. Als de omstandigheden het toelaten laat je de baby het beste het eerste uur ongestoord op de borst liggen.

Het is niet alleen belangrijk voor de band, er zijn nog een groot aantal andere voordelen. Zo is er grotere kans op succesvolle borstvoeding, omdat de baby automatisch naar de tepel ‘kruipt'. Door zo snel borstvoeding te krijgen zal de placenta er sneller uitkomen en zal de baarmoeder minder bloeden. Daarnaast kunnen baby's die meteen huid-op-huidcontact kregen beter en sneller hun temperatuur reguleren.

Als het niet gaat zoals gehoopt

Niet iedereen heeft de kans om direct te kunnen knuffelen met de baby, bijvoorbeeld door medische complicaties. Dit betekent natuurlijk niet dat er nooit een goede band ontstaat en het borstvoeden sowieso lastig is. Je kunt dit later inhalen, door even ongestoord met je baby te zijn. Als je er zelf niet bij kunt zijn door medische complicaties, kan de baby even op de naakte borst van de andere ouder liggen. Ook dit is heel goed voor de baby en de band tussen hen.

Wat gebeurt er met de pasgeboren baby in het eerste uur?

Niet alleen de moeder maakt allerlei veranderingen door dankzij nieuwe hormonen die in razend tempo worden aangemaakt, voor de baby is dit een veel grotere verandering. Het kindje heeft maandenlang in een heerlijk warme en bijna steriele omgeving gezeten, en ineens is het in de koude, luide buitenwereld. Even flink wennen, en ook lichamelijk gebeurt er tijdens dat eerste uur van alles.

Er zijn diverse fases waar de meeste pasgeboren baby's in het eerste uur doorheen gaan. Ten eerste heb je de geboorteschreeuw, een luid en hartverscheurend geluid dat ervoor zorgt dat de longen ‘wakker’ worden. Zodra het op de borst wordt gelegd begint de baby te ontspannen en luistert naar het hart van de moeder. Daarna zal de baby zijn of haar ogen openen en meer beginnen te bewegen. Even later worden ze nog actiever en zullen ze interesse tonen in eten door hongerige geluidjes te maken en hun hand naar de mond te bewegen. Dit is blijkbaar zó vermoeiend dat ze nog even rust nemen. Na dit korte rustmomentje bewegen ze naar de tepel van de moeder en zullen ze de borstvoeding (bijna uit zichzelf!) beginnen. Hierbij krijgen ze colostrum binnen, een waardevolle eerste borstvoeding waar allerlei belangrijke voedingsstoffen in zitten. Ook als je geen borstvoeding wilt geven wordt het geven van deze voeding aangeraden. Als de voeding lukt, wat natuurlijk niet altijd het geval is, zullen ze voor het eerst diep in slaap vallen. 

Lichamelijke veranderingen voor de pasgeboren baby

Ook lichamelijk gebeurt er van alles in dat eerste uurtje, dingen die je niet meteen zult merken maar wel zeer belangrijk zijn voor de ontwikkeling van jouw kindje.

In de baarmoeder komt de zuurstof voor de foetus niet binnen via de longen, maar via de navelstreng. De longetjes zijn dus gevuld met vruchtwater. En dat is precies de reden dat een baby krijsend uit de baarmoeder komt: de longen moeten droog worden en wat meer openen voor ze goed gebruikt kunnen worden.

Een andere belangrijke verandering is de omgevingstemperatuur. In de baarmoeder wordt de baby lekker warm gehouden, maar in de buitenwereld moet de baby zelf zijn of haar temperatuur regelen. Pasgeboren baby'tjes hebben hier moeite mee. Langzaamaan worden ze hier beter in, maar de eerste tijd is het belangrijk dat de baby goed warm wordt gehouden met dekens en een mutsje.

Ook voor de zintuigen is de geboorte een schok. Ineens niet meer de geuren en geluiden uit de baarmoeder, maar die van de buitenwereld. Een baby heeft een sterk reukvermogen en herkent dan ook direct de geruststellende geur van de moeder. Ook de geluiden komen hard binnen, dus zorg ervoor dat er geen onverwachte harde geluiden in de geboorteruimte zijn. De baby ziet nog niet scherp, dat moet nog ontwikkeld worden. Wel kan de baby oogcontact maken zolang er weinig afstand is.

Je zult merken dat een baby’tje heel erg gespannen is direct na de geboorte. Deze spierspanning komt door de geboorte, die voor de baby een traumatische gebeurtenis is. Door huid-op-huidcontact zal de baby ontspannen.

Wat gebeurt er met de kersverse moeder in het eerste uur na de bevalling

Een bevalling is niet niks voor een lichaam, en het herstel zal lang duren. Negen maanden zwanger en negen maanden ontzwangeren, zoals ze zeggen. Maar ook in het eerste uur na de geboorte zul je al veel veranderingen opmerken.

Eerst moet de placenta er nog uit. In de meeste gevallen gaat dit op de natuurlijke manier, in sommige gevallen is hier een kleine ingreep voor nodig. Dit is ongeveer een half uur na de geboorte, na het doorknippen van de navelstreng. Dit gebeurt zodra de hartslag niet meer te voelen is in de navelstreng.

Naweeën kunnen vervelend en misschien wat overbodig aanvoelen, maar zijn toch echt heel erg nodig. De baarmoeder trekt bij elke wee samen en zal zo weer tot normaal formaat slinken. Deze naweeën duren ongeveer 48 uur. Bij dit proces is het hormoon oxytocine belangrijk, dit maak je ook aan bij het knuffelen en borstvoeden van je baby en is belangrijk voor het toeschietreflex..

Over borstvoeding gesproken: veel mensen denken dat de eerste borstvoeding ook al ‘normale’ moedermelk is. Echter is de borstvoeding in de eerste week heel anders van samenstelling. Het is geliger van kleur en veel minder in kwantiteit dan normale borstvoeding. Dit goedje heet colostrum en wordt ook wel vloeibaar goud genoemd, omdat het supergezond is voor de baby. Er zitten namelijk allerlei belangrijke vitamines en antistoffen in.

Het belangrijkste van het eerste uur na de geboorte

Het allerbelangrijkste voor jouw baby is dat je niet meteen stress hebt. Als je baby in het eerste uur na de geboorte niet exact alle fases doorgaat is dat niet erg. Als je niet toekomt aan huid-op-huidcontact om wat voor reden dan ook geeft dat niks, dit kun je later inhalen door je volledig te focussen op de baby voor een uurtje. Geen goed toeschietreflex? Probeer het nog eens rustig, of ga over op kunstvoeding, dat is helemaal niet erg. Een baby’tje heeft meer aan ontspannen ouders dan aan wat dan ook. Ook als het eerste uur niet precies volgens plan verloopt komt het helemaal goed met de band tussen jou en je kindje.