Borstvoeding bewaren

Het is van groot belang dat je afgekolfde melk op de juiste manier bewaard. Doe je dit dan kun je de moedermelk zonder zorgen aan je baby geven.

Afgekolfde melk; wat doe je ermee?

Het lijkt wel of je in een rollercoaster bent beland: zwangerschap, bevalling, het aanleggen van je baby, borstvoeding houdingen leren, problemen bij borstvoeding, regeldagen, kolven; soms zie je door de bomen het bos niet meer. Vele gedachten, twijfels en vragen gaan er door je hoofd. Alles is ook zo nieuw; je moet het allemaal nog gaan ontdekken en uitvinden wat voor jou het beste werkt. Nu weet je hoe kolven werkt en moet je er nog achter zien te komen hoe je borstvoeding moet bewaren. Heel leuk, dat je straks afgekolfde melk hebt om aan je baby te geven op momenten dat je niet bij hem kunt zijn, maar wat doe je in de tussentijd met deze afgekolfde melk? Je bewaart het in een koeltas, koelkast of vriezer. Hoe precies? Dat lees je hieronder.

Borstvoeding bewaren tijdens het kolven

Het bewaren van borstvoeding moet je op precies de goede manier doen; de melk moet perfect zijn, omdat je baby nog jong is en nog maar weinig weerstand heeft opgebouwd. Kortom; het bewaren van borstvoeding is een zorgvuldige klus; veiligheid en hygiëne zijn van groot belang. Dit begint al als je aan het kolven bent. Al in dit stadium moet je ervoor zorgen dat je de borstvoeding zo schoon en veilig mogelijk houdt. Dat doe je als volgt.

• Was voordat je gaat kolven je handen met warm water en zeep. Zo voorkom je dat er bacteriën van je handen in de melk terecht kunnen komen en houd je het eiwitgehalte van de borstvoeding zo hoog mogelijk.
• Zorg ervoor dat je kolfapparaat schoon is. Dat doe je door de verschillende onderdelen van je kolfapparaat volgens de gebruiksaanwijzing tussen elke kolfbeurt uit te koken, ook de flesjes, waarin je de melk opvangt.
• Schenk de moedermelk na het kolven in schone kolfflesjes of bekers. Je kunt het ook in moedermelk bewaarzakken schenken. Je hoeft de kolfflesjes of bekers niet uit te koken; goed schoonmaken met heet water en zeep of in de afwasmachine kan ook. Uitkoken mag natuurlijk wel; het kan zeker geen kwaad.
• Let er goed op dat je de moedermelk niet bewaard in flesjes met bisfenol A. Dit is een chemische stof die schadelijk is voor je baby’s vruchtbaarheid en hormoonsysteem. Baby’s zijn nog volop in ontwikkeling, waardoor ze er extra gevoelig voor zijn. Check dit dus goed.
• Label de moedermelk bewaarzakken, kolfflesjes en/of bekers en zet de afkolfdatum erop. Het beste kun je het bewaren in de grootte van een portie die je voor de voeding nodig hebt, bijvoorbeeld 180 milliliter.
• Gooi nooit de melk van twee verschillende kolfbeurten in dezelfde moedermelk bewaarzak, hetzelfde kolfflesje of dezelfde beker. Zo klopt de datum niet meer en dit doet de moedermelk ook geen goed.
• Als je moedermelk in gaat vriezen, zorg er dan voor dat het flesje of de beker niet tot de rand toe gevuld is. Houd ongeveer een kwart tot aan de rand leeg. Zo is er nog voldoende plek over voor de melk om uit te zetten.

Waar bewaar je na het kolven de borstvoeding?

Het kolven is klaar. Je hebt het zo precies mogelijk volgens de aanwijzingen gedaan; op een hygiënische, veilige wijze. Nu moet je de in bewaarzakken, kolfflesjes of bekers geschonken moedermelk gaan bewaren. Waar doe je dat? Hier zijn vijf opties voor.

• Op kamertemperatuur; dit is een temperatuur tussen de 16 en 26 graden. In dit geval ga je de moedermelk bewaren in je leefruimte, bijvoorbeeld op het aanrecht. Dit mag je alleen doen als je de melk binnen 6 uur aan je baby geeft. Weet je niet zeker of je dit doet, stop het dan liever in de koelkast. Ook kun je het beste de melk die je op de koelkast plaatst met iets afdekken om het zo koel mogelijk te houden, bijvoorbeeld een theedoek.
• In een geïsoleerde koeltas op een temperatuur tot 4 graden. Deze koeltas ga je vooral gebruiken als je op pad of op reis bent. Het bewaren van borstvoeding in de koelkast of vriezer kan in dit geval niet. Zodra je wel een koelkast of vriezer voorhanden hebt, verplaats je de melk, je gaat het dan bewaren in de koelkast of vriezer. In een goed geïsoleerde koeltas, waarin de moedermelk goed tegen de koelelementen aanzit, mag je de voeding maximaal 24 uur bewaren. Zorg er wel voor dat je tussendoor de koeltas niet te vaak opent. Zo blijven de tas en de melk goed koud.
• In de koelkast op een temperatuur tot 4 graden. Als er een koelkast voorhanden is, dan plaats je de melk meestal hierin, mits je de melk binnen 5 dagen aan je baby gaat geven. Dat is namelijk de maximale termijn waarin het bewaren van borstvoeding mag in de koelkast. Moedermelk in de koelkast bewaren is beter dan in de vriezer of het vriesvak. Dat komt doordat de voedingsstoffen van de melk beter bewaard blijven. Weet je zeker dat je baby de melk binnen 5 dagen gaat drinken? Kies dan altijd voor de koelkast. Plaats moedermelk altijd in het hoofdvak van de koelkast, zo ver mogelijk achterin. Daar blijft de melk het koelst.
• In het vriesvak van je koelkast op -15 graden. Heb je geen vriezer, maar wel een vriesvak in je koelkast? Dan is het bewaren van borstvoeding hierin mogelijk. Denk er wel aan dat moedermelk in een vriesvak minder lang goed blijft dan in een vriezer. De moedermelk blijft 2 weken goed.
• In de vriezer op -18 tot -20 graden. Dit is de plek waar het bewaren van borstvoeding het langste mogelijk is. Je kunt moedermelk in een vriezer bewaren tot 6 maanden. Ook tussen de 6 en 12 maanden mag je baby melk uit de vriezer nog drinken, het is dan nog veilig en voedzaam. Nadeel is echter dat de kwaliteit van de melk minder is geworden na 6 maanden.

Waar je precies je moedermelk bewaard, hangt af van wanneer je hem aan je baby gaat geven. Geef je hem direct, dan plaats je hem op het aanrecht. Geef je hem nog dezelfde dag of binnen 5 dagen, dan voldoet de koelkast. Ga je hem pas veel later geven, plaats hem dan in het vriesvak of nog beter in de vriezer.

Let erop dat je baby de oudste melk het eerste drinkt

Als je bovenstaande leest, dan lijkt het vrij simpel. Toch is het allemaal nog wat ingewikkelder. Het is namelijk zeer waarschijnlijk dat je na vele keren kolven een flinke hoeveelheid borstvoeding opslaat. In dat geval moet je ervoor zorgen dat je altijd de oudste melk het eerste door je kindje laat drinken. Deze is immers het minst lang houdbaar. Eigenlijk is het precies hetzelfde als met producten uit een supermarkt waar een datum op staat. Waarschijnlijk zorg je ervoor dat producten die als eerste op moeten vooraan of bovenop liggen, zodat je je niet kunt vergissen. Dat kun je het beste ook met borstvoeding doen. Heb je een grote hoeveelheid borstvoeding of word je hoeveelheid opgeslagen moedermelk snel groter? Plaats dan steeds de vers gekolfde melk in de vriezer en haal als je het nodig hebt de oudste melk uit de vriezer.

Hoe ontdooi je moedermelk?

Bevroren melk uit de vriezer kun je natuurlijk niet rechtstreeks aan je baby geven. Het moet eerst worden ontdooid. Dat kan op verschillende manieren.

• Het beste is om de bevroren moedermelk in de koelkast te ontdooien. Je haalt in dit geval de moedermelk de avond voordat je de melk aan je baby gaat geven uit de vriezer. Let erop dat je altijd de oudste voeding eerst pakt. De bevroren moedermelk plaats je vervolgens in de koelkast. De vanuit de vriezer in de koelkast verplaatste melk moet binnen 24 uur aan je baby worden gegeven.
• Als je de melk meteen nodig hebt, dan kun je de moedermelk ook ontdooien door het onder lauw stromend water te houden. Is de melk na het ontdooien op kamertemperatuur, dan moet je hem binnen 4 uur gebruiken.

Ontdooien van moedermelk mag je niet in een pan met kokend water of in de magnetron doen. Je baby kan zich dan flink gaan verbranden aan de hotspots die er kunnen ontstaan. Ook gaan belangrijke voedingsstoffen verloren als je op deze manier de melk ontdooid.

Ontdooide moedermelk ziet er gek uit, maar dat is ok

Het kan zijn dat je vindt dat ontdooide moedermelk er vreemd uitziet; in elk geval anders dan wanneer het niet bevroren is geweest. Bij bevroren borstvoeding kan het zijn dat de room- en melklaag zich van elkaar gaan scheiden. Ook kunnen zich vetvlokjes gaan vormen in bevroren melk. Het ziet er allemaal wat vreemd uit, maar de melk kun je zonder zorgen aan je baby geven. Schud het flesje voordat je het aan je baby geeft en je zult zien dat de lagen zich weer met elkaar gaan mengen en dat de melk er weer normaal uitziet.