Ovulatie Inductie (OI): Eisprong opwekken

Ovulatie inductie is een vruchtbaarheidsbehandeling waar je voor kunt kiezen wanneer het niet lukt om zwanger te worden. Ovulatie-inductie is een relatief eenvoudige methode om een zwangerschap te stimuleren. Door middel van een hormoonbehandeling wordt de rijping van de eicel gestimuleerd en de eisprong opgewekt waardoor de kans op een zwangerschap toeneemt. In dit artikel leggen we uit hoe ovulatie-inductie in zijn werk gaat en voor wie dit een zinvolle vruchtbaarheidsbehandeling kan zijn.

Wat is ovulatie inductie?

Er kunnen diverse redenen zijn waarom het niet wil lukken om zwanger te raken. Een van de meest voorkomende oorzaken is het hebben van een onregelmatige menstruatiecyclus of een cyclus van meer dan vier weken. Vaak vindt er ook geen of zeer onregelmatig een eisprong plaats. Met ovulatie-inductie worden met behulp van hormoontabletten, eventueel in combinatie met hormooninjecties de rijping van de eicellen en een daadwerkelijke eisprong gestimuleerd. Door deze hormoonbehandeling neemt de kans op een zwangerschap toe.

Wanneer heb je baat bij je eisprong opwekken?

Ovulatie-inductie kan de juiste vruchtbaarheidsbehandeling voor jou zijn wanneer je last hebt van een afwijkende menstruatiecyclus. Een normale menstruatiecyclus duurt 28 dagen, er vindt dan gemiddeld dertien keer per jaar een eisprong plaats. Wanneer je minder dan 10 keer per jaar menstrueert, wijkt jouw menstruatiecyclus af van de norm en heb je een kleinere kans om zwanger te raken. Sommige vrouwen hebben een langere cyclus, er zijn ook vrouwen bij wie de eisprong helemaal uitblijft. Ovulatie-inductie kan in beide gevallen een goede methode zijn om een zwangerschap te stimuleren.

De frequentie van de eisprong bepalen

Om te bepalen of jij last hebt van een onregelmatige eisprong, kun je om te beginnen je menstruatiecyclus in kaart brengen. En door dagelijks je temperatuur op te nemen, kan je bepalen wanneer de eisprong plaatsvindt. Op dat moment gaat je temperatuur namelijk 0,2 tot 0,5 graden omhoog. Je kunt door middel van thuistesten ook in kaart brengen wanneer er een eisprong plaatsvindt. Een ovulatie-test stelt vast hoe hoog het LH-gehalte in de urine is, vlak voor de eisprong gaat dit gehalte omhoog. De huisarts kan je ook verder helpen door middel van bloedtesten of een echo. Hij kan je informeren of ovulatie-inductie tot de mogelijkheden behoort en je doorverwijzen naar een specialist.

Wat is de oorzaak van een onregelmatige eisprong?

Je menstruatiecyclus is een samenspel tussen de hypothalamus, de hypofyse, de eierstokken en de baarmoeder. Er zijn drie veel voorkomende oorzaken van een onregelmatige eisprong. Ten eerste kan er iets mis zijn met de productie van de hormonen die van invloed zijn op de eisprong. Door een te hoog LH- of testosterongehalte kan een eisprong niet plaatsvinden. Ten tweede kunnen zich problemen voordoen door een verstoorde werking van de hypofyse waardoor er te weinig LH of FSH wordt getransporteerd. Tot slot heeft het lichaamsgewicht van de vrouw grote invloed op de hormoonhuishouding. Overgewicht en ondergewicht kunnen leiden tot een onregelmatige of een wegblijvende eisprong. Wanneer je een normaal lichaamsgewicht hebt, kan ovulatie-inductie een zinvolle keuze zijn.

Wie komt in aanmerking voor ovulatie-inductie?

Ovulatie-inductie is geschikt voor vrouwen met een onregelmatige of wegblijvende eisprong en vrouwen met een lange menstruatiecyclus waardoor er minder dan 10 keer per jaar een eisprong plaatsvindt. Over het algemeen wordt er een leeftijdsgrens gehanteerd van 43 jaar. De meeste ziekenhuizen hanteren ook een BMI-grens. Vrouwen met overgewicht moeten eerst afvallen voordat zij met een vruchtbaarheidsbehandeling kunnen starten. Door gewicht te verliezen kunnen problemen met een afwijkende eisprong zich ook vanzelf oplossen waardoor een dergelijke vruchtbaarheidsbehandeling niet meer nodig is.

Ovulatie-inductie: de behandeling

Wanneer je in aanmerking komt voor ovulatie-inductie wordt er een traject gestart bij een specialist. Voordat er gestart wordt met een vruchtbaarheidsbehandeling, wordt er een echo gemaakt om te kijken of de baarmoeder en de eierstokken verder gezond zijn en er geen andere factoren zijn die een zwangerschap belemmeren. De behandeling bestaat uit tabletten Clomifeencitraat, eventueel gecombineerd met FSH-injecties en een HCG-injectie (Pregnyl). Ovulatie-inductie is een hormoonbehandeling.

Ovulatie-inductie met een Clomifeencitraat-kuur (tabletten)

Gedurende 5 dagen slik je de tabletten om een eisprong te stimuleren. De eerste dag van de cyclus is de eerste dag van je menstruatie. Je begint op de derde dag van je cyclus met de kuur. Op de 14e dag van de cyclus zal de eisprong plaatsvinden. Het wordt aangeraden om rond die dag seks te hebben zodat de eicel bevrucht kan worden. Rond de 21e dag van de cyclus kan door middel van een bloedtest bepaald worden of er inderdaad een eisprong heeft plaatsgevonden. Wanneer dit niet het geval is, kan de dosis voor de volgende behandeling worden verhoogd. Vanaf 16 dagen nadat je seks hebt gehad, kun je een zwangerschapstest doen.

FSH-injecties en een HCG-injectie (Pregnyl)

Je leert jezelf te injecteren met FSH, een hormoon dat de eicellen zal stimuleren te rijpen. Dit doe je dagelijks vanaf de derde dag van de cyclus. Door middel van een echo wordt bepaald wanneer de eicel rijp is en kan de eisprong opgewekt worden met een HCG-injectie. Tussen 24 en 48 uur na deze injectie volgt normaal gesproken de eisprong. Dit is het beste moment om bevruchting van de eicel plaats te laten vinden. Circa twee weken later kan je een zwangerschapstest doen.

Slagingskans van ovulatie-inductie

Wanneer je kiest voor ovulatie-inductie heb je bij een succesvolle eisprong 10% kans op een zwangerschap. Dit is vergelijkbaar met de kans op een zwangerschap voor een vrouw met een normale eisprong. Sommige vrouwen worden bij de eerste behandeling zwanger, het kan echter ook zijn dat je meerdere behandelingen nodig hebt. Er bestaat altijd een kans dat je ondanks de behandeling niet zwanger raakt.

Bijwerkingen van ovulatie-inductie

Ovulatie-inductie is een hormoonbehandeling en heeft daardoor hormoon-gerelateerde bijwerkingen zoals opvliegers. Je kunt ook last krijgen van misselijkheid, buikpijn en een verminderd zicht. Dit zijn relatief milde bijwerkingen die vanzelf verdwijnen. Ernstiger is het wanneer er overstimulatie van de eierstokken plaatsvindt en je last krijgt van hevige buikpijn of gewichtstoename. In dat geval moet je direct contact opnemen met je behandelend arts. Een bijwerking van andere aard is een vergrote kans op meerlingen door ovulatie-inductie.

Wordt ovulatie-inductie vergoed?

Ovulatie-inductie valt binnen de basisvergoeding van je zorgverzekering en wordt 100% vergoed. Het kan wel zijn dat je een eigen risico moet betalen. Er wordt door de verzekering geen maximum gesteld aan het aantal behandelingen per jaar. Er wordt wel een leeftijdsgrens gehanteerd van 43 jaar.

Is ovulatie-inductie iets voor mij?

Lukt het niet om zwanger te raken en vermoed je dat een onregelmatige eisprong daarvan de oorzaak is? Wil je weten of ovulatie-inductie bij jou past? De eerste stap naar een behandeling is een afspraak bij de huisarts. Hij kan je meer vertellen over vruchtbaarheidsmethodes, enkele testen afnemen en je doorverwijzen naar een specialist.