In Nederland is de fiets onmisbaar in het huishouden. Zowel jong als oud maken er veel gebruik van en het is dan ook een populair vervoersmiddel. Maar voordat je snel op de fiets kunt springen om een boodschapje te doen, moet je het fietsen eerst onder de knie krijgen. De meeste kinderen leren al vroeg fietsen. Vroeg geleerd is immers oud gedaan. De loopfiets wordt op den duur vervangen door een fiets met zijwieltjes, waarna het tijd is voor de volgende mijlpaal: het fietsen zonder zijwielen. Maar wanneer is het tijd voor deze stap? En hoe pak je dit aan?

Wat is fietsen zonder zijwielen?

Wanneer je kunt fietsen zonder zijwielen, kun je zelfstandig fietsen. Dit houdt in dat je geen ondersteuning meer nodig hebt van de twee zijwielen om je balans te kunnen houden. Op het zadel gaan zitten, het stuur vasthouden en de pedalen ronddraaien, klinkt niet zo ingewikkeld. Toch vergt leren fietsen in het begin veel concentratie en oefening. Zelfstandig fietsen leer je letterlijk met vallen en opstaan.

Wanneer leer in mijn kind fietsen zonder zijwielen?

Hoewel het voor je kindje ook spannend is, is het voor jou als ouders ook spannend om de ondersteuning van de zijwieltjes los te laten. Misschien ben je bang voor een teleurstelling bij je kind of voor een akelige val. Toch leren we zelfstandig fietsen alleen door het te doen. Door vallen en opstaan en door ervaren wat de beste lichaamshouding is, kunnen we uiteindelijk afscheid nemen van de zijwielen. In Nederland leren kinderen over het algemeen fietsen in de kleuterleeftijd, rond de leeftijd van vier en vijf jaar. Maar aan het leren fietsen is geen vaste leeftijd verbonden. Het is vooral belangrijk dat je kindje leert fietsen op zijn eigen tempo, zodat er geen afkeer en angst voor ontstaat. Het heeft geen zin om je kind iets aan te leren waar het nog helemaal niet aan toe is. Luister en kijk goed naar je kind. Is het zelf klaar voor de volgende stap? Dan is het tijd om afscheid te nemen van de zijwielen en zelfstandig fietsen tegemoet te gaan.

Hoe leer ik mijn kind fietsen zonder zijwielen?

Voor het leren fietsen zonder zijwielen bestaat geen vaste handleiding. Er is geen kant-en-klare theorie beschikbaar die vervolgens in de praktijk toegepast kan worden. Er zijn wel een aantal tips die kunnen helpen het leerproces voor jou én voor je kind makkelijker te maken:

1. Vergroot het zelfvertrouwen van je kind

Het kan voorkomen dat je kindje door eventuele eerdere ervaringen onzeker is op de fiets of dat jij als beschermende ouder deze onzekerheid aanwakkert. Probeer daarom het zelfvertrouwen van jouw kindje te vergroten door het aan te moedigen. Praat tijdens het fietsen op een positieve manier tegen je kind. Beschermende woorden zoals ‘kijk uit’ of ‘pas op’, zullen alleen maar voor meer spanning en onzekerheid zorgen.

2. Koop niet te snel een fiets ‘op de groei’

Een fiets die nog een tijdje meegroeit, is uiteraard handig, maar koop de fiets het liefst nog niet tijdens het leren fietsen. Voor het zelfvertrouwen en voor het leerproces van je kind is het prettiger om makkelijk met zijn voeten bij de grond te kunnen. Gebruik daarom bij het leren fietsen een fiets met de juiste maat. Je kunt beter een iets kleinere dan een te grote fiets gebruiken. Daarnaast is het aan te raden om het zadel zo laag mogelijk te zetten en een fiets te gebruiken met een lage instap en een terugtraprem. Een veilig en gemakkelijk gevoel is belangrijk voor het kind.

3. Oefen op een rustige plek

Hoe je het ook wendt of keert, leren fietsen gebeurt met vallen en opstaan. Kies daarom voor het oefenen een plek uit met weinig verkeer zoals een leeg parkeerterrein of een rustige straat. Naast dat het een stuk veiliger is, geeft de rustige plek je kindje ook letterlijk en figuurlijk de ruimte die het nodig heeft.

4. Oefen ook met stoppen en afstappen

Veel kinderen vinden het eng om losgelaten te worden en zelfstandig te fietsen. Je kindje leren stoppen afstappen kan een groot deel van de angst wegnemen. Het geeft een gevoel van controle en veiligheid. Je kindje kan namelijk gewoon zelf stoppen als het te eng wordt. Schenk hier genoeg aandacht aan, vooral als je kindje wat angstig en onzeker is.

5. Laat los

Of je kindje, jij of beiden het nu eng vinden om los te laten, het is een belangrijk onderdeel van het leren fietsen. In het begin is het belangrijk om je kindje nog te ondersteunen tijdens het fietsen zonder zijwielen, maar er komt een tijd dat dit niet meer nodig is. Zie je dat het fietsen goed gaat? Laat een aantal keer los zonder dat je kindje het merkt. Op den duur zullen jullie allebei er vertrouwen in krijgen dat het lukt en is enige ondersteuning niet meer nodig.

Leren fietsen is nu eenmaal spannend, zowel voor de ouder als voor het kind. Laat je niet door je angsten leiden en geeft het een kans. Fietsen leer je het beste door letterlijk en figuurlijk te vallen en op te staan!