Het Keto dieet voor, tijdens en na de zwangerschap

Diëten is van alle tijden en alle generaties. Elke boekenwinkel en kookshop staat wel vol met allerlei geschreven werken over manieren om het beste een paar vervelende kilootjes kwijt te raken. Het verschilt per persoon welk dieet het beste past bij jouw levensstijl, maar een belangrijk onderdeel van het slagingsproces is doorzettingsvermogen en het in balans krijgen van je lichaam. Ter ondersteuning worden allerlei schema’s en routines voorgelegd van 16 uur per dag vasten tot het volgen van strak geplande diëten en dit een aantal weken volhouden. Één voorbeeld van zo een dieet is het ketogeen dieet.

Wat is een ketogeen dieet?

Bij het keto dieet is er geen sprake van een nieuwe dieethype, maar het is eigenlijk een hele oude methode wat in een nieuw jasje is gestoken. Het dieet is al 95 jaar geleden ontwikkeld voor de behandeling van epilepsie bij kinderen. Ook het Atkins dieet uit de jaren 70 maakte gebruik van ketose. Op blogs en in dieetboeken in Amerika verschijnt het dieet vooral, omdat het naast de vermindering van epileptische aanvallen ook helpt bij het verliezen van wat kilo’s. Het keto dieet is namelijk een koolhydraat-arm dieet waarbij 60 tot 80 procent van je totale calorie-inname uit vetten bestaat. Het dieet wordt gebruikt voor meerdere medische doeleinden, waaronder voor diabetes type 2 patiënten. Je lichaam wordt in ketose gebracht, omdat de grootste natuurlijke brandstofbron, koolhydraten, wordt weggenomen en je dus vet verbrandt om energie te kunnen verkrijgen. Dit maakt het mogelijk om dezelfde hoeveelheid te eten, terwijl je wel snel afvalt. Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn en dus zitten ook aan dit dieet wel voorwaarden, ketogeen is niet voor iedereen.

Doordat het dieet in de trend van het populaire koolhydraatarme dieet past, is dit in lijn met de theorie dat je lichaam de energie niet uit koolhydraten kan halen, omdat je deze dus in minimale mate inneemt, maar uit vet. Normaal gesproken kan energie worden gehaald uit de koolhydraten die zitten in bijvoorbeeld aardappelen, brood, pasta en rijst, maar door het schrappen van deze maaltijden en dit te vervangen door veel vetten schakelt het lichaam over op vetverbranding. Je lichaam breekt de vetten af tot zogenaamde ketonen en dit proces wordt ketose genoemd. Ketonen zijn dus ook de belangrijkste energiebron voor je lichaam bij het volgen van dit dieet.

Hoe gaat het dieet in zijn werk?

Je lichaam in ketose brengen, kan als je per dag minder dan 50 gram koolhydraten binnen krijgt. De meeste mensen raken pas in ketose na 48 uur. Minder koolhydraten eten betekent dat je het op een ander gebied moet compenseren. Dit gebeurt door het verhogen van de dagelijkse hoeveelheid eiwitten en vetten. Wanneer je besluit het dieet te gaan volgen en je er ook daadwerkelijk mee begint, raken eerst de glycogeen-voorraden in de lever en spieren op, dit zijn de energiereserves van het lichaam. Het lichaam gaat bij een gebrek aan koolhydraten op zoek naar een alternatief en komt uit bij het opgeslagen vet, wat afgebroken wordt. Deze vetverbranding wordt de ketose genoemd. De lever vormt dan de ketonlichamen, wat het lichaam kan gebruiken als brandstof voor de hersenen. Ketose kan in ongeveer 38 uur na het begin van het dieet optreden en de voordelen van het proces, zoals je fitter voelen, beginnen pas na ongeveer vier dagen, wanneer het lichaam zich helemaal heeft aangepast aan de veranderde leefstijl.

Het eten van minder dan 50 gram koolhydraten per dag betrekt meer etenswaren dan je zou denken. Je mag geen fruit meer eten, geen zoete groenten, zoals wortels, geen brood, pasta, rijst, wraps en ook geen afgebakken broodjes of een stukje stokbrood bij de soep. Uiteraard zijn koekjes en snoepjes ook uitgesloten, waarvoor je in de plaats wel taarten kan bakken op basis van amandelmeel, zoetstof en slagroom. De basis is vooral veel vette voeding. Dit houdt in dat je veel dierlijke vetten binnen moet krijgen, wat zit in biefstuk, karbonade, rookworst, salami, worstjes en zelfs hamburgers en frikandellen zijn gedoogd bij dit dieet. Eveneens kunnen de benodigde voedingsstoffen uit volle kwark of yoghurt gehaald worden en voeding op basis van mayonaise, zoals eiersalade. Zoek recepten op met veel slagroom, mascarpone of crème fraîche en recepten met veel kaas, brie en spekblokjes. Vet, vet, vet! Wat voor eten geldt, geldt natuurlijk ook voor drinken. Ook hierbij moet je letten op wat je inneemt.

Voor wie is het ketose dieet geschikt?

Zoals aangegeven wordt dit dieet vaak gebruikt voor medische doeleinden, waaronder diabetes. Echter, ketose is gevaarlijk als je diabeet bent en gaat starten zonder eerst te overleggen met jouw behandelend arts. De koolhydraatinname wordt verlaagd door het weglaten van tarweproducten die normaal veel worden gegeten. Je eet dus minder koolhydraten dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Bij diabetespatiënten worden standaard veel medicijnen gegeven zodat alle koolhydraten goed opgenomen kunnen worden door het lichaam. Door deze medicijnen kunnen diabetes patiënten veel koolhydraatproducten blijven eten, ondanks dat de alvleesklier niet goed meer werkt. Wanneer nog steeds medicijnen worden ingenomen, maar geen koolhydraten, kunnen de medicijnen niet het werk doen waar ze voor bedoeld zijn. Er kan dan keto-acidose ontstaan, door de verkeerde verhouding tussen de hoeveelheid insuline en glucose in het bloed. Dit kan ernstige gevolgen hebben. Keto-acidose is voornamelijk een risico voor mensen met diabetes, maar het kan ook voorkomen dat je deze aandoening hebt zonder dit zelf te weten. Wees dus altijd voorbereid om gevaren te voorkomen.

Omdat het ketose dieet een vrij heftig dieet is, wordt door specialisten aangeraden dit dieet alleen te volgen als er echt sprake is van obesitas. Bij een BMI (Body Mass Index) van 30 of hoger is er sprake van obesitas. Als dit het geval is, kan het dieet een snelle start geven in het proces van afvallen, waarbij jouw lichaam in ketose is. Overigens kan je het dieet streng en minder streng volgen.

Voor sporters is het goed om te weten dat hele intensieve trainingen, zoals HIIT (High Intensity Interval Training) beter vermeden kunnen worden tijdens het volgen van dit dieet. Verder kun je zonder de energie van koolhydraten gewoon lekker sporten, als je maar goed blijft luisteren naar je eigen lichaam.

Als je zwanger wil worden?

Voor de zwangerschap wordt de basis gelegd voor het leven van jouw kindje. Wie zwanger wil worden, wil ook het beste voor de baby. Dit betekent gezond leven en eten, waardoor veel vrouwen al voor de zwangerschap stoppen met ongezonde gewoonten, zoals roken en alcohol drinken. Echter, je hoort vaak weinig over zwangerschap en diëten. De meeste voedingsstoffen krijg je binnen als je echte en onbewerkte voeding eet. Koolhydraatarm en vetrijk eten kan helpen om zwanger te worden en de hormonen in balans te brengen, zoals bij vrouwen met PCOS. Dit is een ziekte die gerelateerd is aan insulineresistentie. In dit geval is het beter om de overgang van suikerverbranding (glucose) naar vetverbranding te maken voor je zwanger bent, omdat het een aantal dagen duurt voordat het lichaam is aangepast. Echter, in het geval van een zwangerschap is het beter om gezond te eten voor twee zonder ook nog te letten op je gewicht.

Als je al zwanger bent?

Tijdens de zwangerschap worden er regelmatig tijdens controles urinetesten afgenomen. Als er dan ketonen in je urine worden gevonden, gaan de alarmbellen af. Dit komt doordat je tijdens de zwangerschap keto-acidose kan ontwikkelen, wat voor een levensbedreigende situatie kan zorgen. Een langdurig tekort aan glucose bij een zwangere vrouw toont bovendien volgens onderzoeken aan dat de hersenontwikkeling van de baby hier uiteindelijk beschadigd door kan worden. Het keto dieet wordt dus zeker afgeraden voor vrouwen die zwanger zijn. Een zwangerschap is geen geschikt moment om te experimenteren en zeker als je nog nooit dit dieet hebt gevolgd, is het niet verstandig hiermee te beginnen tijdens de zwangerschap. Vanuit de wetenschap is er echter geen hard bewijs dat het dieet juist wel of niet geschikt is om te volgen ten tijde van zwangerschap.

Na de zwangerschap?

Na de zwangerschap is het ketose dieet een ideaal dieet om te volgen. Door het dieet kan weer balans worden gebracht in de inname van eiwitten, koolhydraten en vetten, wat tijdens jouw zwangerschap misschien wat verstoord is geraakt. Er zit ook een groot verschil in het verzadigingsgevoel, wat bijvoorbeeld bij eiwitten veel hoger ligt. Daarnaast is de aanmaak van insuline heel belangrijk, wat bij vetten veel minder wordt aangemaakt dan bij koolhydraten. Door het dieet zullen de pieken en dalen uit jouw eetpatroon verdwijnen om een constante voldoende energie te creëren en gedag te zeggen tegen futloze periodes. Ook zorgt het voor gewichtsverlies en vermindering van het overtollige buikvet wat na de bevalling achter is gebleven. In combinatie met sporten kan dit jouw lichaam weer strak trekken. Door bijvoorbeeld je buikspieren te trainen vindt er nog meer vetverbranding plaats, waardoor je extra snel weer op je streefgewicht zit.

Ketodiëten zorgen voor veel vetverbranding en geen futloze periodes meer, zonder dat je er de lekkere vette hap voor hoeft op te geven.