Het ene moment ben je een onbezorgde tiener, het andere moment zit je midden in de poepluiers en flesjes. Tienermoeder zijn is dan ook niet altijd makkelijk. Naast dat je van de ene op de andere dag volwassen moet worden krijg je ook nog eens te maken met veel geregel én allerlei vooroordelen. Om nog maar te zwijgen over de moeilijke momenten en onzekerheden waar kersverse moeders van alle leeftijden mee te maken krijgen. In dit artikel besteden we daarom aandacht aan de tienerzwangerschap en wat te doen als je jong zwanger bent. Want naast dat tienermoeders wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken, willen wij ook benadrukken dat je als jonge moeder ook een goede moeder kunt zijn die haar eigen boontjes kan doppen.

Terwijl de meeste jonge meiden bezig zijn met make-up, uitgaan en hun studie af maken ziet het leven voor een tienermoeder er heel anders uit. Als tienermoeder zit je namelijk ineens midden in de poepluiers, flesjes en gebroken nachten. Het is dan ook niet altijd makkelijk om jong zwanger te raken en een kind te krijgen. In dit artikel besteden we daarom aandacht aan de jonge moeder en tienerzwangerschap. Want wat te doen als je jong zwanger bent?

Jong en zwanger: gaat dat samen?

Volgens het CBS daalt het aantal tienermoeders in Nederland elk jaar. En ondanks dat veel mensen dit als een positieve ontwikkeling zullen zien, maakt dit het voor jonge moeders niet altijd makkelijker. Je zult namelijk extra hard moeten strijden tegen de vooroordelen, en misschien moeite hebben met aansluiting vinden bij leeftijdsgenootjes. Want terwijl het leven van andere tieners draait om school en leuke dingen doen, draait het leven van een jonge moeder maar om één ding: haar baby. Een baby zorgt er voor dat je leven ineens een compleet andere wending krijgt, en dat je vooral veel dingen moet laten. Van uitgaan tot uitslapen, een baby wil nog wel eens roet in het eten gooien! Dit is niet altijd makkelijk, maar met de juiste instelling en wat hulp kan jong en zwanger zijn zeker samen gaan. Als tienermoeder zul je wat sneller volwassen moeten worden, maar je zult zien dat je kindje dat waard is.

Tienermoederhuis

Naast dat je leven ineens op de kop staat, moet een tienermoeder vooral ook veel regelen én leren. Geen enkele vrouw die net moeder is geworden weet immers meteen hoe alles werkt met een baby, en voor een tienermoeder is dat niet anders. Het is dan ook belangrijk dat je als jonge moeder een goed vangnet hebt of hulp van buitenaf krijgt. Zo kan het bijvoorbeeld een oplossing zijn om tijdelijk in een tienermoederhuis te gaan wonen. Hier krijg je als tienermoeder begeleiding, leer je alles over een baby en wordt er gewerkt aan jullie zelfstandigheid. Een extra voordeel is dat je meteen in contact komt met andere jonge moeders, en veel steun en begrip vanuit deze kant zult ontvangen. Mocht een tienermoederhuis geen optie zijn dan is het belangrijk dat je als tienermoeder steun ontvangt vanuit je omgeving. Probeer hier van te voren duidelijke afspraken over te maken, zodat duidelijk is waarmee je omgeving je kan helpen en wat je zelf nog moet regelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het oppassen op je kind, maar ook aan zaken als het wel of niet ’s nachts bij kunnen springen als de baby veel huilt of ziek is. Het is verstandig om hier van te voren goed over te praten, zo voorkom je onduidelijkheden en ruzies en weet je precies waar je aan toe bent. Als de vader van de baby in beeld is is het ook belangrijk om te praten over wat je van hem verwacht en welke rol hij in het leven van de baby gaat spelen.

Gezag aanvragen

Na de geboorte van een kind moeten er altijd een aantal zaken geregeld worden. Zo moet het kind aangegeven worden bij de gemeente en moet de zorgverzekering ingelicht worden. Als de vader in beeld is is het nodig dat hij het kind gaat erkennen. Dit kan overigens ook al tijdens de tienerzwangerschap. Daarnaast is het belangrijk om je te realiseren dat je als je jonger dan 18 jaar bent, je niet automatisch het gezag over je kind krijgt. Sterker nog, als je een kind krijgt terwijl je jonger dan 16 jaar bent krijgt je kind altijd een voogd. Dit kan iemand uit je familie of vriendenkring zijn, maar ook bijvoorbeeld iemand van jeugdzorg. Zodra je 16 of ouder bent kun je je meerderjarig laten verklaren en het gezag over je kind krijgen. Dit is verstandig om te regelen, omdat degene met het gezag degene is die belangrijke beslissingen over het kind neemt en het kind vertegenwoordigt. Daarnaast is degene met gezag wettelijk verantwoordelijk voor de verzorging en opvoeding van het kind. Door gezag over je kind te krijgen ben je dus in alle opzichten officieel de moeder van je kleintje! Het meerderjarig laten verklaren gebeurt bij de rechtbank met behulp van een advocaat.

Werk aan de toekomst

Als tienermoeder is het misschien nog wel extra belangrijk om te werken aan je toekomst. Je bent nu namelijk niet alleen meer verantwoordelijk voor jezelf en je eigen leven, maar ook voor die van je kindje. Veel opleidingen bieden de mogelijkheid om deeltijd te studeren, of hebben speciale regelingen voor jonge moeders. Ga dus eens in gesprek met een begeleider op school, en kijk wat jullie kunnen regelen. Denk daarbij ook goed na welke opleiding en baan aansluit bij je eigen wensen en kwaliteiten én bij je toekomst. Sommige opleidingen en banen zijn nu eenmaal iets makkelijker te combineren met een klein kind dan bijvoorbeeld een opleiding waarbij je een half jaar in het buitenland moet studeren of stage lopen. Laat je overigens niet meteen uit het veld slaan en blijf je dromen volgen. Een kind krijgen betekend dat je een aantal dingen moet aanpassen, maar niet dat je je leven compleet opzij moet zetten en je dromen moet vergeten. Ook met een kind kun je werken, studeren en leuke dingen blijven doen mits je een goede planning hebt. Verdiep je bijvoorbeeld eens in opvang voor je kind, of kijk of iemand uit je familie of kennissenkring misschien zou kunnen oppassen terwijl jij naar school gaat.

Wat als je ongewenst zwanger bent?

Niet alle zwangerschappen op jonge leeftijd zijn gewenst. Het kan daarom ook een lastige beslissing zijn om wel of niet voor het kindje te kunnen en te willen zorgen. Als je twijfelt is het belangrijk om in gesprek te gaan met je familie en vrienden. Ook het FIOM kan je adviseren over de verschillende mogelijkheden zoals abortus of adoptie. Bij twijfel is het dan ook fijn om je hier in te verdiepen en over te laten adviseren. Onthoud wel dat je altijd een beslissing moet maken vanuit je hart. Jong moeder worden is pittig, en wel iets waar je voor de volle 100 % voor moet gaan. Probeer ook de vader van het kindje bij de beslissing te betrekken. Het kind is namelijk ook zijn verantwoordelijkheid en het is belangrijk dat hij meebeslist.

Tips voor tienerzwangerschap

Tot slot hebben we nog een paar tips voor alle jonge meiden die zwanger zijn of moeder zijn geworden:

  • Zoek contact met lotgenoten. Lotgenoten snappen je vaak een stuk beter dan je vriendinnen zonder kinderen. Wie weet maak je wel een vriendin voor het leven en kunnen jullie kleintjes samen spelen. Daarnaast kunnen jullie tips uitwisselen en elkaar steunen als het even lastig is.
  • Wees niet bang om hulp te vragen. Iedere moeder (ongeacht haar leeftijd) heeft vragen, twijfels en onzekerheden. Vraag daarom tijdig hulp als je het even niet ziet zitten of als je niet weet wat je met je baby aan moet. Hulp vragen is volkomen normaal, en niks om je voor te schamen. Durf je gevoelens en twijfels te uiten. Hoe opener jij bent, hoe makkelijker het voor anderen is om jou te helpen.
  • Trek je niks aan van vooroordelen. Mensen hebben al snel vooroordelen over tienermoeders. Trek je er niet te veel van aan, en onthoud dat de enige aan wie jij iets moet bewijzen je kindje is!
  • Geniet! Door alle stress rond het misschien wel ongepland en ongewenst zwanger worden zou je haast vergeten te genieten. Waak hier dus voor, en realiseer je hoe bijzonder en mooi zwanger zijn en een baby krijgen is.
  • En als laatste, zorg goed voor jezelf. Jij bent de belangrijkste persoon in het leven van je kindje. Zorg dus goed voor je lichaam en geest. Probeer ook af en toe een oppas te regelen zodat jij weer even onbezorgd jong kunt zijn en leuke dingen kunt ondernemen met vriendinnen. Door even te ontspannen zul je tenslotte alleen maar een leukere moeder zijn!