Is jouw kleuter anders dan andere leeftijdsgenootjes? Ieder kind is natuurlijk uniek, maar soms kan afwijkend gedrag extra opvallen. Wanneer jij meerdere kinderen hebt, heb je natuurlijk sneller door dat jouw kleuter wat anders is dan anderen. Dit hoeft helemaal geen probleem te zijn, maar het is voor ieders belang dat je zo snel mogelijk weet waar je mee te maken hebt. In dit artikel lees je alles over PDD NOS bij kleuters. Wat zijn de symptomen, hoe stel je PDD NOS vast en wat doe je na zo'n diagnose als ouders? Lees gauw verder en zie of jij overeenkomsten ontdekt bij jouw kleuter.

Wat is PDD NOS?

PDD NOS staat voor Pervasieve ontwikkelingsstoornis. Dit houdt in dat op verschillende ontwikkelingsgebieden beperkingen kunnen voordoen. PDD NOS valt onder de zogenaamde 'restcategorie' van het autisme spectrum. Het is een mildere vorm van autisme dat zich op meerdere ontwikkelingsgebieden kan uitten.

PDD NOS heeft drie ontwikkelingsgebieden waar beperkingen zich voordoen. Dit zijn is het sociale ontwikkelingsvlak, spreekvaardigheid en afwijkend gedrag. Iemand met PDD NOS hoeft niet op alle vlakken beperkingen te ervaren. Dit maakt het een unieke diagnose voor iedereen. Dit kan ook een reden zijn waarom het lang duurt voordat iemand de diagnose PDD NOS vastgesteld krijgt. Wat PDD-NOS is, kun je lezen in ons dossier over autisme.

De symptomen

De meest herkenbare symptomen van PDD NOS hebben wij hieronder op een rijtje gezet:

  • Reacties inschatten. Kinderen met PDD NOS hebben moeite met het inschatten van de reacties van anderen. Hierdoor kan het lastig zijn om grapjes te begrijpen of contact maken met anderen.
  • Lager begrip van empathie. Niet alleen is het lastig om reacties te begrijpen, ook emoties herkennen en begrijpen is lastig voor kinderen met PDD NOS. Zij een lager begrip van empathie en kunnen emotionele situaties moeilijker inschatten en begrijpen.
  • Problemen met spreekvaardigheid. Kinderen met PDD NOS hebben een slechtere taalontwikkeling. Ze leren veelal laat praten en kunnen moeilijk communiceren. Dit bemoeilijkt de sociale ontwikkeling al vanaf een jonge leeftijd.
  • Herhaling. Regelmaat en routine is cruciaal bij PDD NOS. Afwijkingen van de routine zorgen voor emotionele stress en hier kan moeilijk mee worden omgegaan. Gedrag wordt herhaald en hier kan moeilijk van afgeweken worden.
  • Obsessieve fascinatie. Kinderen met PDD NOS kunnen obsessief gefascineerd zijn door een enkel onderwerp. Zij weten hier vrijwel alles over en hier word obsessief mee omgegaan.

Uitingen op jonge leeftijd

Bovenstaande symptomen lijken wellicht lastig om op jonge kleuterleeftijd te herkennen. Maar vormen van deze symptomen zijn wel degelijk zichtbaar op jonge leeftijd. Een voorbeeld wat enorm opvalt, is de taalontwikkeling. Ieder kind begint om zijn eigen tijd met praten, maar kleuters met PDD NOS kunnen vaak nog weinig woorden en zinnen maken. Zij hebben vanaf jonge leeftijd vaak al en behoorlijke achterstand op de spreekvaardigheid.

Doordat ze nog niet goed kunnen spreken, kan het moeilijker zijn om in contact te komen met leeftijdsgenootjes. Jouw kleuter speelt liever alleen en kan ook weinig behoefte hebben om met anderen te spelen. Dit zorgt niet alleen voor een beperking op de sociale ontwikkeling, doordat er geen sociale interacties op leeftijdsniveau plaatsvinden, kan de taalontwikkeling ook niet verder ontwikkelen. De sociale ontwikkeling en taalontwikkeling gaan hand in hand.

Iedere kleuter heeft weleens een driftbui dat hoort simpelweg bij de leeftijd. Kleuters met PDD NOS daarentegen kunnen vaker driftig zijn of emotionele uitspattingen hebben. Dit komt doordat zij het gedrag van anderen niet begrijpen of niet goed hun eigen emoties bevatten. Het kan lastig zijn om hier als ouder mee om te gaan. Wanneer je extra streng bent, kan jouw kleuter dit als boosaardig opvatten en blijft de cirkel van driftbuien bestaan. De emotionele ontwikkeling piekt enorm op kleuterleeftijd. Wanneer jouw kleuter moeite heeft met het begrijpen van emoties of communicatie, kan dit voor veel spanning in huis zorgen.

De obsessieve fascinatie voor bepaalde onderwerpen begint ook op vroege leeftijd. Iedere kleuter heeft natuurlijk zijn favoriete speelgoed, maar kan hier ook weleens vanaf stappen. Kleuters met PDD NOS hebben een sterke eigen wil en weten precies wat en wanneer ze iets willen. Wanneer hier niet aan voldaan wordt, kan dit moeilijk te bevatten zijn voor een kleuter.

Herkenning, wat nu?

Knik jij ja en amen op het bovenstaande als het gaat om jouw kleuter? Dan is het slim om niet alleen dit gedrag beter in de gaten te houden, maar ook een kindpsycholoog te benaderen. Zij kunnen beter advies geven en ook het gedrag van jouw kind analyseren. Wanneer het een kleuter betreft, kan het nog lastig zijn om de diagnose PDD NOS vast te stellen. Veel gedragingen hebben namelijk te maken met de ontwikkeling en opvoeding van het kind. Dit betekent dat het gedrag van tijdelijke aard kan zijn en dat veel psychologen wat terughoudend zijn bij het diagnosticeren van kleuters.

Dit betekent niet dat je het bezoekje aan de psycholoog maar moet laten. In veel gevallen kan er op jonge leeftijd al de diagnose PDD NOS vastgesteld worden. Zeker wanneer autisme vaker in de familie voorkomt kan deze diagnose op jonge leeftijd worden vastgesteld.

PDD NOS op jonge leeftijd

Wanneer de diagnose PDD NOS op jonge leeftijd kan worden vastgesteld, kan ook van jongs af aan hieraan gewerkt worden. PDD NOS is niet een ziekte dat te genezen, maar een ontwikkelingsstoornis waar je hard aan kunt werken. Zeker wanneer je vanaf kleuterleeftijd al een diagnose hebt. Zo kun je extra tijd en energie steken aan de taalontwikkeling en hulp met de sociale en emotionele ontwikkeling dankzij een kinderpsycholoog. Hierdoor kan jouw kind van jongs af aan al beter meekomen met de leeftijdsgenootjes.

Wat doe je als ouders?

Een PDD NOS diagnose kan hard aankomen bij de ouders. Veel ouders steken hun kop in het zand, accepteren de diagnose en doen verder niets of je kunt juist je beste beentje voor zetten. Je doet er goed om aan je goed te laten informeren over deze diagnose en stoornis. Er zijn veel informatieve boeken te vinden over PDD NOS en interessante documentaties over kinderen en volwassenen met deze stoornis. Door er meer over te weten, kun je de stoornis beter begrijpen en kun je ook jouw kind beter begrijpen.

Het kan fijn zijn om herkenning te vinden bij anderen. Er bestaan forums en blogs online van ouders met kinderen met PDD NOS. Niet alleen vind je hier herkenning, ook kun je handige tips leren van deze forums en blogs.

Wees ook niet bang om zelf contact te zoeken met een psycholoog. Het accepteren van deze diagnose bij jouw kind kan voor veel ouders erg lastig zijn. Het is goed om dit gevoel naar boven te brengen en hierover te praten met een deskundigen. Niet alleen leer je de diagnose beter te accepteren, ook kan een psycholoog jou helpen om beter om te gaan met de stoornis van jouw kleuter.

PDD NOS kan op jonge leeftijd al herkend en gediagnosticeerd worden. Merk jij dat jouw kleuter anders reageert dan leeftijdsgenootjes of broertjes en zusjes? Het is belangrijk om het gedrag goed in de gaten te houden. Herken jij de bovenstaande symptomen? Dan is het slim om eens contact op te zoeken met een kindpsycholoog. Hoe eerder je de diagnose PDD NOS hebt, des te eerder kan er meer aan de sociale, emotionele en taalontwikkeling worden gedaan. Ieder kind is uniek en ook iedereen met PDD NOS is uniek. Zorg dat je niet zelf een label bij jouw kleuter opplakt, maar schakel hulp van een professional in.