Zelfzorg, selfcare, je wordt tegenwoordig om de oren geslagen met deze termen. Vaak gaat het dan over tijd nemen voor jezelf met thee (warm, het liefst), een boek lezen onder een dekentje of een bubbelbad met roze bubbels. Lekker even ‘me-time’. Lief zijn voor jezelf. Hou die momenten er vooral in, ze zijn zeker belangrijk. In mijn ogen is zelfzorg echter meer dan dat. Veel meer. Selfcare of zelfzorg zit in zo veel meer dan alleen dagelijks een kopje thee op de bank en iedere week een roze bubbelbad. En daarom schreef ik dit blog met zelfzorg tips, zodat ook jij veel beter voor jezelf kunt zorgen!

Wat is zelfzorg?

Zoals het woord al zegt, is de betekenis van zelfzorg letterlijk ‘voor jezelf zorgen’. Met een volle agenda, een drukke baan en een actief sociaal leven is dat vaak niet zo gemakkelijk. Sterker nog: voor jezelf zorgen gaat (meestal) niet vanzelf en is hard werken. Het zit wat mij betreft in – soms erg lastige – keuzes maken. Zelfzorg is voor iedereen anders. Voor de ene gaat het om langer en meer slapen, de ander probeert gezonder te eten of gaat aan de slag met een nieuwe hobby of cursus mindfulness. Hoe dan ook komt zelfzorg altijd op hetzelfde neer: goed voor jezelf zorgen, zodat je je zowel fysiek als mentaal goed voelt.

In dit blog schrijf ik over mijn zelfzorg tips, maar dan de tough love editie. Oftewel: deze tips voor zelfzorg wil je waarschijnlijk niet horen.

Geen ‘ja maar’

Ik snap het. Alle ballen in de lucht houden en dan nog proberen ook tijd vrij te maken voor rust in je hoofd, jezelf ontwikkelen, (mentaal en fysiek) gezond te leven. Pfff. En je bént al zo moe.

En toch wil je ook: er leuk uitzien iedere dag, energie hebben, af en toe een boek uitlezen, fitter zijn, een leuk(er) mens zijn, die gezellige moeder zijn die echt aanwezig is op de momenten dat je samen met je kind bent, niet meer zo uitgeblust de dag starten, lekker in je vel zitten en positieve gedachtes hebben over jezelf en jouw leven.

Okee, is goed. Dan moet eerst die ‘ja maar-knop’ uit. ‘Ja maar, daar heb ik echt geen tijd voor want…’ of ‘ ja maar, dat kan ik niet want…’. Weg met de excuses, kiezen voor jezelf gaat zonder ‘ja, maar’.

Tijd ‘over’? Plannen zul je!

Wil je echt graag weer eens een boek lezen, meer de natuur in, een oude of nieuwe hobby oppakken, fitter worden of wat je wensen dan ook zijn: dan móet je daar actief mee aan de slag. En net als het huishouden dat steeds weer terugkeert, is ook voor jezelf zorgen iets waar je aan moet blijven werken.

Wachten tot er ooit eens tijd vrij komt heeft geen zin, want die tijd komt er niet. Er is altijd wel iets anders dat ‘moet’. Die tijd moet je dus bewust vrij maken. Elke dag, elke week, tot het in je systeem zit. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan, want waar begin je?

Zelfzorg tips: Schrijf het op

zelfzorg of selfcare door vaker dingen op te schrijven

‘Schrijf het op’ is een belangrijke in het lijstje met zelfzorg tips! Alleen schrijven zelf zorgt er al voor dat je echt even in het moment bent. Schrijven in een dagboek of een journal is dan ook een heel fijne manier om te ontspannen en echt even met jezelf bezig te zijn. Schrijven kan helpen met het vormen van gedachten, uiten van gevoelens en dankbaarheid.

Schrijf wat je graag wilt doen, bijvoorbeeld iedere dag een kwartiertje lezen in een boek. Of misschien wil je je oude sport of een nieuwe hobby oppakken? Schrijf de leukste uitspraken van je kind op. Schrijf wat je dwars zit. Schrijf je dromen op. Schrijf je wensen en je doelen op en lees ze elke dag opnieuw. Schrijf waar je tijd voor wilt vrijmaken.

En wat bewezen werkt als je niet lekker in je vel zit: schrijf dagelijks drie dingen op die goed gingen, dingen waar je blij van werd of waar je dankbaar voor bent.

Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een dagboekje waar je iedere avond drie dingen in opschrijft waar je dankbaar voor bent. Het is bewezen dat als je iedere dag bewust stil staat bij waar je dankbaar voor bent, dat je positiever door het leven gaat.

Maak een plan

En nu? Vind je het lastig om van je wensen naar actie te gaan? Als je hebt opgeschreven wat je graag wilt doen, dan is het tijd om een actieplan te maken. Is het haalbaar om iedere dag 15 minuten vrij te maken om te lezen? Zeker weten. Maar wanneer dan?

Plan het in, schrijf het op in je agenda, zet een wekkertje op je telefoon als reminder. Blijf dit doen tot het een gewoonte is geworden en je er niet meer aan herinnerd hoeft te worden. Ga je voor dat bad, die lange wandeling in de natuur of heb je een sport gekozen? Maak minimaal een ochtend, middag of avond in de week tijd voor jezelf. Block de tijd in je agenda, maak geen andere afspraken, laat klusjes liggen en meld je aan bij die sportclub. Maak die afspraak met jezelf en licht ook je partner in: deze avond is voortaan voor mij. Ga!

Ga de natuur in

zelfzorg door de natuur in te gaan

Het bos, het strand of het park om de hoek: feit is dat je gelukkiger bent als je vaker buiten bent in de natuur. Alleen of samen. Neem je kinderen vaker mee naar buiten, wandel elke dag een half uurtje, sta in het weekend vroeg op om een ochtendrondje te fietsen. Combineer het met iets wat je heel leuk vindt, zoals fotografie. Of geef jezelf een doel en neem een vuilniszak mee en ga zwerfvuil ruimen.

Zelfzorg tips: Zeg vaker nee

‘Kun je me helpen met X?’ ‘We zoeken nog ouders om te helpen op school bij activiteit Y!’ ‘Kun je even dit project oppakken?’ ‘Wil jij dit jaar de organisatie van de familiedag/vriendinnendag/bedrijfsuitje/watdanook organiseren?’

Als je graag iets doet voor een ander is dat natuurlijk fijn als je er genoeg tijd en energie voor hebt, maar er is een grens aan jouw kunnen. Het hoeft niet állemaal, je mag nee zeggen. Zeker als je moeite hebt met mensen teleurstellen, dan is nee zeggen erg moeilijk en vergt oefening. Maar elke ‘nee’ naar een ander is een ‘ja’ naar jezelf. Een ‘nee’ zonder uitleg is voldoende, je bent niemand argumenten verschuldigd.

Stop met vergelijken

Stop met scrollen door perfecte plaatjes, zowel online als offline. Realiseer je dat mensen doorgaans alleen de mooie dingen delen, zowel op social media als op het schoolplein. Focus op jezelf en je gezin. Ontvolg op social media de accounts die ervoor zorgen dat je je minder goed voelt. En daarna: volg een diverser palet van mensen en vergroot je blik op de wereld.

Iedere dag creatief

Uit onderzoek blijkt: mensen die iedere dag minimaal een kwartier creatief bezig zijn, zijn meer ontspannen en voelen zich fijner. Geen idee waar te beginnen of denk je ‘ik ben niet creatief!’? Bedenk: het gaat om het proces en niet om het resultaat. Begin met een kleurboek voor volwassenen, een moodboard maken van plaatjes uit tijdschriften, ga kleien met je kind, pruts in een bullet journal met stickers, plaatjes, letters, begin met schetsen in een tekenblok of maak het nog laagdrempeliger en begin met schilderen of stickeren op nummer. Elke dag 15 minuten met je handen bezig zijn en niet met je hoofd: het gaat vast wonderen doen.

Zelfzorg tips creatief

Werk aan je zelfbeeld

Zelfzorg is ook: werken aan jezelf. Je zelfbeeld, het eeuwige gepieker, het gevoel ‘niet genoeg’ te zijn of te doen, voelen dat er nog oud zeer zit waardoor je niet de persoon of de moeder kunt zijn die je wilt zijn. Waar het mee begint is jezelf de ruimte geven om te zijn wie je bent en te doen wat je wilt doen.

Veel vrouwen zijn kritisch op zichzelf, en niet alleen op hun uiterlijk. Doe ik het goed als moeder, partner, vriendin, dochter? Ik ben niet goed genoeg, ik doe het niet goed genoeg, ik moet harder werken, meer tijd besteden aan X. Ik moet die leuke moeder zijn die bakt, knutselt, leuke uitjes verzint… Leg eens onder de loep hoe je tegen jezelf praat als iets niet gaat zoals je in gedachten had. Wat zeg je tegen jezelf? Bedenk vervolgens of je ook zo tegen je beste vriendin zou praten? Nee toch? Wat nou als je net zo mild bent voor jezelf als voor je beste vriendin?

Begin de dag met iets liefs zeggen tegen je spiegelbeeld, ga in therapie, begin met mediteren, schrijf – naast die drie dingen waar je dankbaar voor bent – dagelijks in dat notitieboekje wat jou een mooi mens maakt. Maak jezelf prioriteit.

Zorg voor voldoende slaap als zelfzorg

Uitslapen is er niet meer bij met kinderen, dus is het de truc om ’s avonds op tijd naar bed te gaan. En dat is nu net wanneer je tijd voor jezelf hebt, ik snap het. Maar goed uitgerust zijn zorgt voor meer energie en dat wil je. Is het lastig om ineens een uur eerder in bed te liggen, oefen dan met steeds een kwartiertje eerder naar bed gaan.

Een nieuwe gewoonte aanleren gaat niet in een of twee dagen, daarvoor moet je jezelf echt een paar weken uitdagen. Wat kan helpen is om wekkertjes te zetten. Gaat je wekkertje af, sta dan ook daadwerkelijk op van de bank en maak je klaar om te gaan slapen. En hey, dan is er ineens ook tijd voor dagelijks een kwartiertje lezen. Beter dan dat scrollen door je telefoon ook.

Leren loslaten in het kader van zelfzorg

Als je tot hier bent gekomen met het lezen van mijn tips op het gebied van zelfzorg: go you! Zelfzorg is afspraken maken met jezelf. Niet te streng zijn, maar wel blijven volhouden. Als je van het idee al moe wordt – wat ik kan begrijpen! – dan is dat misschien een veeg teken. Ik las ooit de meest belangrijke woorden ooit, van een van mijn favoriete schrijvers Matt Haig:

“Just when you feel you have no time to relax, know that this is the moment you most need to make time to relax.”

Heb je het gevoel dat alles te veel is? Dan is het tijd om wat dingen los te laten. Moet die was per se vandaag gevouwen? Moet je werkelijk iedere week de wastafels schrobben? Is het nodig dat jíj altijd degene bent die taak X doet? Laat eens iets staan wat je van jezelf moet doen. Bespreek met je partner jullie gezinsorganisatie en verdeel opnieuw jullie taken.

En zorg voor externe hulp waar dat kan. Dan blijft er meer tijd over voor zelfzorg! Huur een schoonmaker in, laat de boekhouding doen door een boekhouder, laat de boodschappen bezorgen en laat je kind een keer extra overblijven. Zei ik dat laatste echt? Ja! Gun het jezelf. Zelfzorg voor jonge moeders is echt belangrijk!