Er komt een tijd dat jij, maar ook je kind, te maken krijgt met afscheid nemen van iemand die dichtbij staat. Opa, oma of misschien vader of moeder, maar ook huisdieren die overlijden. Door ziekte of een plotselinge dood een dierbare verliezen is al vreselijk verdrietig. Maar daarnaast ben je natuurlijk ook betrokken bij het verdriet van je kind. Hoe ga je daarmee om en hoe help je je kind in het proces?

Soms is praten over de dood niet makkelijk omdat het zo kwetsbaar is en voor een kind heel moeilijk is om woorden te geven aan zulke grote gevoelens. Toen wij onlangs te maken kregen met ernstige ziekte en het overlijden van een dierbare, vroeg ik tips voor boeken die gaan over ziekte, dood en rouw. Er zijn zulke mooie suggesties gegeven en ik deel ze graag. Dit zijn mooie kinderboeken over dood en afscheid nemen, er is vast een boek bij dat van toepassing kan zijn op jullie situatie:

1. Dag lieve oma – Melanie Walsh

Mama vertelt dat oma dood is. Wat is dood? En zie ik oma dan nooit meer? Waar gaan mensen heen als ze dood zijn? Dag lieve oma is een heel puur en eerlijk boek voor kleine kinderen waar simpele en toch moeilijke vragen heel begrijpelijk worden beantwoord door de mama in dit verhaal. Vriendelijk en creatief geïllustreerd met pagina’s die soms doorkijkjes hebben of anders gevormd zijn.  Vanaf ongeveer 4 jaar.

kinderboeken over de dood - moeder troost kind

2. Het eiland van opa – Benji Davis

Van de schrijver van het boek De Kleine Walvis, met herkenbare en mooie illustraties. Sem is dol op zijn opa. Op een dag kan hij opa niet vinden op de plek waar hij altijd is. Dan hoort hij opa vanaf zolder roepen. Samen gaan ze op een avontuur met een schip naar een prachtig eiland. Opa wil er graag blijven, dus Sem gaat alleen terug met dat grote schip. De volgende dag gaat Sem weer naar opa’s huis. ‘Alles leek precies hetzelfde als altijd. Behalve dat opa er niet meer was,’ Vanaf ongeveer 4 jaar.

vader leest kind voor in bed - kinderboeken over de dood

3. Een boom vol herinneringen – Britta Teckentrup

Het prentenboek Een boom vol herinneringen gaat over vos die een lang gelukkig leven heeft gehad, maar nu moe is en zijn ogen sluit. Voor altijd. Zijn vrienden missen hem. Dan beginnen ze om de beurt fijne herinneringen aan vos te vertellen aan elkaar. En terwijl ze praten, begint er een nieuw boompje te groeien precies op de plek waar vos lag. Het boompje groeit met elke herinnering die verteld wordt. Tot de boom zo groot is dat alle dieren uit het bos er hun plekje in en onder kunnen vinden. Een prachtig verhaal dat zo beeldend verwoord hoe mooi en helend het is om herinneringen te koesteren en te delen met elkaar.  Vanaf 4 jaar.

4. Voor altijd dichtbij – Elvis Peeters

Voor altijd dichtbij is een kinderboek over het verlies van een moeder, over gemis en verdriet. Elke avond zoeken Yule en haar mama naar elkaars sproeten op het gezicht en maken er figuren van door ze met elkaar te verbinden. Tot alles anders wordt, mama is er niet meer. Vanaf 5 jaar

5. Slapen Vissen? – Jens Raschke

Een boek over het verlies van een broertje: Slapen vissen? Jette is jarig geweest en is nu tien jaar. Haar broertje Emiel blijft voor altijd zes jaar. Hij is overleden, hij was zo ziek dat de dokters hem niet konden genezen. Jette is boos en verdrietig, maar je denkt ook aan fijne herinneringen met Emiel: de vakantie met hun ouders, de pizzahemel en hoe ze samen begrafenisje speelden. Jette vraagt zich af hoe het nu verder moet zonder Emiel. Wat gebeurt er eigenlijk met je als je dood gaat? En zo heeft Jet nog veel meer vragen, zoals: slapen vissen? Vanaf 7 jaar.

moeder en kind bij haardvuur - kinderboeken over de dood

6. Dag opa – Jelleke Rijken

Een gevoelig en eerlijk verhaal over verlies, verdriet en vriendschap. Voor kinderen vanaf 4 jaar. Beer en opa gaan vandaag samen vissen. Maar waarom ligt opa daar in het gras te slapen? Wat is er aan de hand? ‘Opa is dood,’ zegt Olifant zacht tegen zijn vriend Beer. Beer begint te huilen. Zal hij opa dan nooit meer zien? Kip en Olifant troosten hun vriend en leggen uit dat opa voor altijd bij hem zal zijn. Samen nemen ze op een mooie manier afscheid. Vanaf 4 jaar

7. Lieve oma pluis – Dick Bruna

Oma pluis is overleden en nijntje is heel verdrietig. Oma wordt begraven op een mooie plek in het bos. Nijntje brengt mooie bloemen naar het graf, want daar hield oma zo van. Een lief eenvoudig boekje zoals we kennen van Dick Bruna, op rijm geschreven. Vanaf ongeveer 2 jaar

8. Siens hemel – Bibi Dumon Tak

Het boek Siens hemel van Bibi Dumon Tak gaat over het verlies van een huisdier. Of zoals het omschreven wordt: een prijswinnend en wonderschoon boek. Prachtig geschreven en geïllustreerd verhaal over afscheid nemen van hondje Sien en alle rituelen die daarbij horen. Ze begraven hem en ruimen zijn spulletjes op. Het verhaal wordt daarnaast geïllustreerd als een donkere wolk, die langzaam overgaat in een witte wolk aan een blauwe heldere hemel. Een prachtige vertaling van het verloop van rouw door de fases heen. Een heftig onderwerp, maar heel beeldend en licht vertaald voor jonge kinderen. Bekroond met een Zilveren Griffel in 2017. Vanaf 5 jaar. 

9. Ik zal je nooit vergeten

Ik zal je nooit vergeten – mijn boek vol herinneringen is geen boek om voor te lezen, maar om te verwerken. In dit herinneringenboek – geschikt voor kinderen tot ongeveer 12 jaar – kunnen kinderen vastleggen wat er gebeurt als ze iemand verliezen die voor hen dierbaar is. Geschikt voor thuis, maar ook om in de klas te gebruiken.

Meer mooie kinderboeken over de dood

Dit lijstje met kinderboeken over de dood is verre van compleet. Regelmatig komen er nieuwe boeken uit die gaan over ziekte, afscheid nemen en (omgaan met) de dood. De redactie van Meer Voor Mama’s heeft nog meer tips achter de hand en zal dit blog regelmatig updaten met de mooiste boeken die gaan over dit onderwerp.