Je bent zwanger. Ineens wordt je buik zo hard als een voetbal. Een minuut later voelt je buik weer normaal. Herkenbaar? Dan had je last van een harde buik.

Van een harde buik kan je behoorlijk schrikken. Misschien maakt het je onzeker. Een harde buik kan ook vragen oproepen. Wat is een harde buik? Waarom krijg je een harde buik? Moet je je zorgen maken? Hoe houd je het aantal harde buiken beperkt? In dit artikel krijg je een antwoord op deze vragen.

Wat is een harde buik?

Een harde buik is een spiersamentrekking van je baarmoeder tijdens je zwangerschap. Andere benamingen voor harde buiken zijn oefenweeën en Braxton Hicks-contracties.

Een harde buik voelt als een gespannen, krampende samentrekking in je buik. Je buik voelt letterlijk hard. Een harde buik kan onprettig voelen, maar hoort geen pijn te doen. Een harde buik duurt ongeveer een halve tot één minuut. Daarna trekt je harde buik vanzelf weer weg.

Harde buiken kunnen tijdens je hele zwangerschap voorkomen. Meestal voel je voor het eerst een harde buik in het tweede trimester van je zwangerschap. Ben je eerder zwanger geweest? Dan kan je eerder en vaker te maken krijgen met harde buiken. Het kan ook dat je geen harde buiken hebt of dat je het niet opmerkt als je een harde buik hebt. Naarmate je zwangerschap vordert, kan je steeds vaker een harde buik krijgen.

Waarom krijg je een harde buik?

Je baarmoeder is een grote spier. Met banden zit je baarmoeder vast aan je bekkenbot. Tijdens je zwangerschap kan er spanning op je banden komen te staan. Deze spanning kan leiden tot een geprikkelde baarmoeder. Je baarmoeder reageert op deze prikkeling door samen te trekken. Oftewel, een harde buik.

De spanning op je banden die voor een harde buik kan zorgen, komt vaak door stress of drukte. Spanning op je banden kan ook veroorzaakt worden door inspanning, bukken, plotseling opstaan, een volle blaas, seks of een orgasme, bewegingen van je baby of een groeispurt van je baarmoeder of je baby.

Wanneer je gaat bevallen, zal je baarmoeder zich steeds samentrekken en ontspannen: de weeën. Door weeën ontsluit de baarmoedermond zich. Om goed voorbereid en geoefend aan je bevalling te beginnen, trekt je baarmoeder zich samen tijdens een harde buik. Het grote verschil met echte weeën is dat weeën voor ontsluiting zorgen en harde buiken niet.

Moet je je zorgen maken?

Een harde buik is meestal onschuldig. Als je vaak een harde buik hebt, kan dit een signaal zijn dat je te veel druk of stress hebt. Het is dan belangrijk om meer rust te nemen.

In de laatste weken van je zwangerschap zal je steeds vaker een harde buik hebben. Op een gegeven moment zullen de harde buiken plaatsmaken voor weeën en zal je bevalling beginnen. Twijfel je of je een harde buik hebt of een wee? Beantwoord dan deze vragen:

  • Heb je pijn? Een harde buik is niet pijnlijk. Een wee doorgaans wel.
  • Zit er regelmaat in je harde buiken? Harde buiken komen onregelmatig. Weeën komen regelmatig.
  • Heb je ontsluiting? Een harde buik geeft geen ontsluiting. Een wee zorgt wel voor ontsluiting.
  • Verlies je bloed of vocht? Bij een harde buik hoort geen bloedverlies of vochtverlies. Tijdens je bevalling verlies je wel vocht en bloed.
  • Wat gebeurt er als je rust neemt? Harde buiken nemen bij rust af. Weeën nemen alleen maar toe.

Ben je ongerust? Dan mag je altijd je verloskundige bellen. Bel daarnaast direct je verloskundige als je last hebt van bloedverlies, vochtverlies, pijn bij het plassen, pijnlijke harde buiken, menstruatieachtige pijn, lage rugpijn, druk in je bekken of als je meer dan zes harde buiken per uur hebt die met rust niet afnemen. Je verloskundige kan je vertellen of je weeën hebt en aangeven wat er verder moet gebeuren.

Hoe houd je het aantal harde buiken beperkt?

  • Zorg voor voldoende rust en ontspanning.
  • Zorg voor passende werktijden. Als je zwanger bent, ben je niet verplicht om nachtdiensten en ploegendiensten te draaien.
  • Neem tijdens je werk voldoende rust. Tijdens je zwangerschap heb je recht op meer pauzes (tot een achtste van je werktijd) en een geschikte, afsluitbare ruimte om in te rusten. Je mag een pauze nemen wanneer jij daar behoefte aan hebt.
  • Vraag je omgeving om hulp en laat ze taken van je overnemen.
  • Maak een gewoonte van een dagelijks dutje.
  • Ga wat vaker liggen. Als je ligt, worden je banden minder belast dan als je zit of staat.
  • Draag een buikband of zwangerschapsondergoed. Dit vermindert de spanning op je banden en ondersteunt je buik en rug.
  • Ademhalingsoefeningen kunnen je helpen om te ontspannen. Oefeningen waar je weeën mee op kunt vangen, zijn ook effectief bij harde buiken. Je kunt deze oefeningen leren tijdens een zwangerschapscursus.
  • Neem een warme douche of een warm bad. Een warme kruik tegen je buik houden, werkt ook goed.

Indalingsweeën en voorweeën

Naast harde buiken en weeën, kan je ook last krijgen van indalingsweeën en voorweeën.

Als je tussen de 30 en 36 weken zwanger bent, kan je indalingsweeën krijgen. Indalingsweeën zijn een normaal zwangerschapsverschijnsel. Door indalingsweeën daalt je baby in je bekken en komt daar vast te liggen. Normaal gesproken daalt je baby met zijn hoofd in je bekken. Bij een baby die in stuit ligt, dalen de billen in. Als je baby is ingedaald, ligt hij klaar voor de bevalling. Indalingsweeën voelen als pijnlijke steken of als een trekkerig gevoel in je onderbuik. Je kan hierbij een golvende beweging van je spieren voelen. In tegenstelling tot echte weeën komen indalingsweeën onregelmatig, nemen ze niet toe in sterkte en houden ze binnen een paar uur vanzelf weer op.

In de laatste weken voor je bevalling kunnen je harde buiken overgaan in voorweeën. Een voorwee lijkt op een harde buik, maar dat is het niet. Bij een voorwee kunnen de samentrekkingen van je baarmoeder zorgen voor het verstrijken van je baarmoedermond. Je baarmoedermond wordt dan korter en weker, ter voorbereiding op je bevalling. Ook kunnen voorweeën zorgen voor enkele centimeters ontsluiting van de baarmoedermond. De slijmprop in je baarmoedermond kan hierdoor loslaten. Een voorwee kan pijnlijk zijn. De verschillen met echte weeën zijn dat voorweeën niet langer dan een minuut duren en niet in hevigheid of hoeveelheid toenemen. Voorweeën kunnen enkele uren regelmatig komen en dan weer afnemen. Ze kunnen ook onregelmatig komen. Twijfel je of je voorweeën of weeën hebt? Dan doe je er goed aan om contact op te nemen met je verloskundige. Zij kan onderzoeken wat de oorzaak van je pijn is en je vertellen wat er verder moet gebeuren.