Diabetes bij mijn kind: wat is het en wat kan ik doen?

Diabetes is een chronische aandoening waarbij een hoog glucosegehalte (suiker) aanwezig is in de bloedbaan. Een hormoon genaamd insuline zorgt ervoor dat glucose van het bloed naar de lichaamscellen kan gaan, die de glucose vervolgens voor energie gebruiken. Insuline wordt in de alvleesklier aangemaakt en diabetes treedt op wanneer er onvoldoende insuline is of het lichaam niet correct op insuline reageert. Er zijn twee hoofdtypen diabetes:

Type 1 diabetes

Dit is het meest voorkomende type diabetes bij kinderen en tieners. Type 1 diabetes wordt veroorzaakt doordat het lichaam onvoldoende insuline heeft. Zonder insuline hoopt suiker zich op in het bloed. Type 1 diabetes wordt behandeld door de insuline te vervangen en de bloedsuikerspiegel te beheersen.

Type 2 diabetes

Dit type diabetes komt zelden voor tijdens de kindertijd en adolescentie. Type 2 diabetes wordt veroorzaakt doordat het lichaam resistent is geworden tegen insuline. Type 2 diabetes wordt in de meeste gevallen behandeld met een dieet, gewichtsverlies en orale medicijnen.

Tekenen en symptomen van diabetes type 1

Je kind kan diabetes type 2 hebben zonder symptomen. Als er symptomen zijn dan worden deze geleidelijk opgebouwd met extreme dorst en heel veel plassen als gevolg van een hoge bloedsuikerspiegel. Als je kind mogelijk diabetes type 1 heeft, zullen de volgende symptomen verschijnen:

• extreme dorst
• constante honger
• plots gewichtsverlies
• veelvuldig plassen
• wazig zien
• misselijkheid en overgeven
• zich erg moe voelen
• vatbaarder voor infecties
• fruitige adem
• prikkelbaar, rusteloos of humeurig zijn

Het kan moeilijk zijn om de symptomen van diabetes bij jonge kinderen te herkennen. Symptomen ontwikkelen zich normaal gesproken snel. Als je kind meerdere van deze symptomen heeft, raadpleeg dan je arts. Het is heel belangrijk om diabetes te behandelen, omdat het na verloop van tijd tot ernstige problemen kan leiden, zoals hartaandoeningen of schade aan de nieren, zenuwen, ogen en huid.

Diagnosticeren van diabetes bij je kind

Je kind kan worden doorverwezen naar een endocrinoloog (een arts gespecialiseerd in diabetes). Vervolgens zal je kind een aantal tests moeten ondergaan om te bepalen of hij of zij diabetes heeft. Bij deze tests worden bloedmonsters uit een ader genomen.

Wat als je kind diabetes type 1 heeft?

Wanneer bij je kind de diagnose diabetes type 1 wordt gesteld, zal de eerste focus liggen op de behandeling van uitdroging en zuur bloed. Insuline zal worden toegediend om de ontbrekende insuline uit het lichaam te vervangen. Je kind zal mogelijk voor een korte periode in het ziekenhuis moeten blijven. Type 1 diabetes is een chronische (levenslange) ziekte die niet kan worden genezen. De behandeling van type 1 diabetes omvat de vervanging van insuline. Insuline kan in het lichaam worden vervangen via insuline-injecties of met insulinepomptherapie. Het testen van bloedglucosewaarden is een cruciaal onderdeel van het beheer van diabetes. Het geeft informatie over hoeveel glucose er momenteel in de bloedbaan is en is de enige manier om te weten of het lichaam de juiste hoeveelheid insuline krijgt die het nodig heeft. De meest gebruikelijke methode voor het controleren van bloedglucosewaarden is met een kleine naald waarmee je arts in de vinger van je kind prikt. Een druppel bloed wordt vervolgens snel geanalyseerd op een kleine machine (glucometer) om een direct __resultaat te geven.

Leren omgaan met diabetes type 1 bij je kind

Behandeling van diabetes omvat het in evenwicht brengen van insuline, voedsel (met name glucosehoudend voedsel) en lichaamsbeweging. Terwijl je kind in het ziekenhuis ligt, begint het al te leren hoe hij of zij moet omgaan met de aandoening. Deze opleidingssessies zullen plaatsvinden met een diabetesverpleegkundige, een diëtist en een maatschappelijk werker. Het doel van dit soort onderwijs is om de informatie en ondersteuning te bieden die jij en je kind nodig hebben om comfortabel en zelfverzekerd te zijn in het omgaan met diabetes in het dagelijks leven. Zowel je kind en jijzelf als ouder zal worden aangeleerd:

• hoe insuline te geven
• hoe je een bloedglucosetest uitvoert
• hoe je een bloedglucose agenda bijhoudt
• wat er moet gedaan worden bij een lage bloedglucosewaarde
• wat ketonen zijn
• wat gezond eten voor mensen met diabetes betekent

Diabetes actieplan

Je krijgt een diabetes actieplan (voor wat te doen in een noodgeval) en een diabetes management plan (voor het dagelijks beheer en wat je moet doen als er zich een probleem voordoet) voor je kind. De school, het kinderdagverblijf of de kleuterschool van je kind moet beschikken over de meest recente versies van deze plannen om ervoor te zorgen dat zij weten hoe ze op de juiste manier voor je kind moeten zorgen.

Opvolging

Je kind heeft een paar weken na de diagnose een afspraak met een endocrinoloog, diabetesverpleegkundige en diabetes-diëtist. Na deze afspraak omvat de diabeteszorg van je kind een afspraak om de drie tot vier maanden bij de endocrinoloog. De verpleegkundigen, diëtisten en maatschappelijk werkers staan __klaar om gecontacteerd te worden tussen de afspraken met de endocrinoloog van je kind voor ondersteuning en vragen.

Type 2 diabetes bij kinderen en jonge volwassenen

Type 2 diabetes wordt meestal vaker gezien op middelbare leeftijd of oudere volwassenen. Maar met de opkomst van obesitas bij kinderen, wordt het nu ook gediagnosticeerd bij jonge kinderen. Type 2 diabetes kan leiden tot langdurige complicaties zoals hart- en nierziekten. Naarmate meer jonge mensen diabetes type 2 ontwikkelen, treden er waarschijnlijk op jongere leeftijd complicaties op. Een goede behandeling is daarom essentieel om gezondheidsproblemen op de lange termijn te voorkomen.

Waarin verschilt diabetes type 2 van diabetes type 1?

Soms kan een jond kind met type 2 diabetes aanvankelijk worden aangezien voor type 1 diabetes totdat een volledige beoordeling is uitgevoerd. In vergelijking met diabetes type 1 is er een sterkere erfelijke neiging om diabetes type 2 te ontwikkelen, maar bij jongeren is dit grotendeels het gevolg van levensstijlgewoonten.

Welke kinderen lopen het meeste risico op het ontwikkelen van diabetes type 2?

Kinderen en jonge volwassenen die het meeste risico lopen diabetes type 2 te ontwikkelen, zijn diegenen die:

• overgewicht of obesitas en bloedverwanten met diabetes type 2 hebben
• tekenen van insulineresistentie vertonen

Hoe ontwikkelt type 2 diabetes?

Men denkt dat diabetes type 2 bij kinderen het gevolg is van insulineresistentie, wat betekent dat de insuline niet goed werkt. Het hormoon insuline wordt in ons lichaam aangemaakt door een orgaan dat de pancreas wordt genoemd en speelt een belangrijke rol bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Kinderen met insulineresistentie moeten meer insuline maken dan 'normaal' nodig is om hun bloedsuikerspiegel te reguleren. Als je kind overgewicht en obesitas heeft, maakt het meer kans op insulineresistentie. Insulineresistentie kan zich ontwikkelen tot diabetes type 2 als de pancreas van je kind niet genoeg insuline kan blijven maken om zijn insulineresistentie te overwinnen. Bloedglucosespiegels beginnen dan te stijgen naar hogere niveaus dan normaal. Type 2 diabetes wordt vaker gediagnosticeerd tijdens de puberteit, omdat hormonale veranderingen kunnen leiden tot verhoogde insulineresistentie, maar komt ook voor onder kinderen jonger dan 5.

Veelgestelde vragen

Wat heeft de diabetes van mijn kind veroorzaakt?

Type 1 diabetes is een auto-immuunziekte, waarbij het immuunsysteem van het lichaam per ongeluk een deel van de alvleesklier aanvalt en de cellen vernietigt die insuline produceren. Het wordt niet veroorzaakt door iets dat het kind heeft gegeten, medicijnen of blootstelling aan het milieu. Hoewel mensen een sterke genetische aanleg voor type 2 diabetes kunnen hebben, is het risico hoger als kinderen een aantal veranderlijke levensstijlfactoren vertonen, waaronder hoge bloeddruk, overgewicht of obesitas, onvoldoende lichamelijke activiteit en slechte voeding.

Wat zijn de gezondheidsvooruitzichten op lange termijn voor mijn kind?

Type 1 diabetes is een levenslange diagnose. Het vereist een constant en zorgvuldig beheer om een __goede controle te garanderen. Slechte controle kan leiden tot problemen met alle delen van het lichaam, vooral de ogen, nieren, zenuwen, hart en hersenen. Met zorgvuldig beheer kunnen kinderen een gezond en lang leven leiden, met minimale verstoringen en complicaties. De behandeling van diabetes type 2 hangt af van hoe ziek je kind zich voelt wanneer de diagnose wordt gesteld. Bij sommige jonge kinderen die geen symptomen hebben, kunnen veranderingen in levensstijl – zoals gezond eten en voldoende beweging – de enige behandeling zijn die ze nodig hebben. Als het niet voldoende is om een __gezonde levensstijl aan te nemen om de diabetes type 2 van je kind te beheersen, zijn er medicijnen die de insulineresistentie kunnen helpen verminderen. Deze medicijnen kan de behandelende arts voorschrijven.

Wanneer je kind door je arts laten onderzoeken?

Als je kind ongewoon dorst heeft en al meer dan een week meer moet plassen dan gewoonlijk, raadpleeg dan je huisarts. Als je kind ook andere symptomen vertoont, neem je kind dan mee naar je huisarts, zodat de oorzaak kan worden onderzocht. Door diabetes kan je kind uitdrogen, wat een medisch noodgeval is. Breng je kind zo snel mogelijk naar de dichtstbijzijnde afdeling spoedeisende hulp van het ziekenhuis als je kind uitgedroogd is en moet overgeven. Tekenen dat je kind ernstig is uitgedroogd, zijn onder andere: donker gekleurde urine, bleke handen, koude handen of voeten, snelle ademhaling, verzonken of donkere ogen. Als je kind het bewustzijn verliest, bel dan onmiddellijk een ziekenwagen.