Wat voor invloed heeft YouTube op mijn kleuter?

De mate waarop kinderen verknocht zijn aan YouTube, is niet zo verwonderlijk – maar kan zorgwekkend zijn. Hier zijn enkele tips die je kunt gebruiken om ervoor te zorgen dat de juiste beveiligingen aanwezig zijn voor je kleuter.

Video's zijn vaak minder onschuldig

Stel je voor dat je 3-jarige kleuter op jouw tabblet naar Peppa Pig kijkt (zijn of haar favoriete tv-personage). Je kleuter ziet in de video een opknoping met strop – iemand dat het slachtoffer werd van een lynch-partij door een menigte. Terwijl de video verdergaat, ziet je kleuter Peppa expliciet vloeken en op een gewelddadig manier haar broer aanvallen met een mes; vervolgens speelt Peppa's familie een seksscène die is geïnspireerd op 50 Shades of Gray. Misschien denk je dat dit niet mogelijk is, maar parodie-video's zijn wel degelijk een probleem geworden. Als je je afvraagt wat voor invloed YouTube heeft op je kleuter, dan zijn het dit soort video's die je zorgen moeten baren. Deze video's laten immers zien dat ze op een dubieuze manier invloed hebben op de ontwikkeling van jonge kinderen – wat je beter helpt begrijpen waarom ze zoveel views krijgen. De ongepaste content dat aan kinderen wordt getoond, kan zorgwekkende gevolgen hebben. Door er bewust van te zijn en een paar belangrijke stappen te nemen, kan deze ervaring voor je kleuter geminimaliseerd worden.

De video's die jouw kleuter mogelijk bekijkt op YouTube

Kleuters zijn op korte tijd productieve gebruikers van internet geworden, inclusief het bekijken van video's op YouTube. Hoewel heel wat visuele content geschikt is, gebruiken heel wat makers van video's een gewetenloze manier om hun voordelen te halen uit een jong publiek.

Parodie-cartoonvideo's

Dit soort video's geven bekende karakters weer in gewelddadige of onzedelijke situaties. Er zijn bijvoorbeeld verhalen van Elsa (uit de Disney-film Frozen) die boos is en een machinegeweer gebruikt, en personages uit Paw Patrol die een bordeel bezoeken.

Storende beelden

Andere video's tonen verontrustende beelden, personages of verhaallijnen. Deze omvatten bijvoorbeeld “vader slaat kind in het gezicht”, wat uiteraard storende content is voor kleuters omdat een vader zijn ondeugende kind een klap in het gezicht geeft.

Stiekeme reclame

Al even verontrustend zijn andere video's die stiekeme advertentietactieken verbergen om kinderen te verleiden in het kopen van dingen. Dit is uiteraard geen content dat geweld toont of seksuele daden, maar als je kind dit soort video's bekijkt, is het net alsof hij of zij de hele dag naar reclameboodschappen zit te staren.

Wat trekt kinderen aan in onveilige video's op YouTube

De mate waarop je kleuter omgaat met de dubieuze online video's kan voor jullie als ouders verwarrend en zorgwekkend zijn. Wanneer we dit in de context plaatsen van wat we weten over belangrijke gedragskenmerken van jonge kinderen tijdens hun ontwikkeling, is het niet zo verwonderlijk. De video's bevatten vaak iets wat de aandacht van kinderen trekt, zoals leuke dingen die ze graag zouden willen. Omdat ze het speelgoed ook willen, wordt hun aandacht nog versterkt. Heel wat van die video's tonen vreemde gebeurtenissen. Vanuit het perspectief van de ontwikkeling van een kind zijn die dingen absoluut iets om je als ouder zorgen over te maken – zoals bijvoorbeeld iemand van 35 jaar oud die een luier draagt. Dit soort dingen zijn voor kinderen heel erg grappig, maar niet goed voor hun ontwikkeling. Daarnaast is de content ook vaak gericht op het uitpakken van nieuwe dingen, wat voor kinderen heel erg spannend is, maar hen tegelijkertijd aanzet om ook cadeau's te krijgen.

Geen filters

Heel wat kinderen kijken naar video-content die niet geproduceerd is door gerenommeerde producenten van content. In plaats daarvan zijn het dubieuze video's gemaakt door onbekende gebruikers met bijvoorbeeld bijnamen van favoriete personages. Deze bronnen gebruiken op internet zoekalgoritmen om hun video automatisch af te spelen zodra de video die je kleuter bekijkt, is afgelopen. Zelfs als je kind zich op een platform voor kinderen bevindt, betekent dit niet dat alle content dat niet is bedoeld voor kinderen er wordt uitgefilterd. Zoeken naar een video gebeurt meestal met zoekwoorden, maar het nadeel is dat alle video's met de ingegeven zoekwoorden zullen verschijnen. Op basis daarvan verschijnen er dus meer video's. Heel wat ouders geven aan dat juist in die voorgestelde video's de verontrustende content wordt weergegeven. Onderzoek heeft aangetoond dat het gemis aan voldoende filters ervoor zorgt dat kinderen vaak video's met reclame en verontrustende beelden te zien krijgen.

Verdwenen ethiek

De meeste video's die kinderen bekijken, gebeurt via YouTube Kids. Google heeft eerder te kennen gegeven dat het zijn algoritmen zal aanpassen. Door de nieuwe richtlijnen van Google zijn ondertussen al heel wat kanalen beëindigd en ook een groot aantal video's verwijderd. Daarnaast moet het automatisch afspelen van video's worden aangepakt.

Wat je als ouder kunt doen

Dagelijks wordt duizenden uren aan video-content geüpload naar YouTube, waardoor bovenstaande problemen moeilijk onder controle te houden zijn. Om alle geplande wijzigingen van Google toe te passen, is heel veel tijd nodig. Het is dan ook van groot belang dat je als ouders strategieën gebruikt om je kleuter te beschermen. Vijf stappen die je als ouders nu kunt nemen, zijn:

• Dingen die je ongepast lijken, kun je melden en blokkeren
• Je kunt een tool installeren die advertenties blokkeert (heel gemakkelijk om te doen en het kost je geen geld)
• Je kunt de online toegang beperken
• Stel een persoonlijke video-afspeellijst op voor je kleuter, net als een muziek-afspeellijst
• Kijk samen met je kleuter naar video's (niet noodzakelijkerwijs altijd maar wel genoeg om te weten wat hij of zij bekijkt)