Hoeveel beeldschermtijd is ok?

Je kind even een tablet geven omdat je nog iets moet afmaken voor je werk. In een restaurant je kind bezig houden met een telefoon. De Nintendo Switch mee als je op bezoek gaat bij een vriendin met je kids. Of even de televisie aan als je gaat koken. Schermpjes bieden regelmatig een uitkomst. We weten allemaal hoe handig ze soms kunnen zijn om je kinderen te vermaken, maar hoeveel beeldschermtijd is ok?.

Maar het aantal uren dat kinderen voor een beeldscherm doorbrengen is groot en loopt soms de spuigaten uit. Als ouder is het belangrijk om daar paal en perk aan te stellen voor het welzijn van je kinderen. Grenzen aangeven voor je kinderen is heel belangrijk, omdat ze het uit eigen beweging niet zullen doen. In deze blog ‘Hoeveel beeldschermtijd is oke’ een kleine handleiding hoe je dit het beste doet en waarom het belangrijk is om schermtijd te beperken.

De beeldschermtijd van Steve Jobs en zijn kinderen

Er is een hele goede reden waarom wijlen Steve Jobs, voormalige CEO van Apple, de beeldschermtijd van zijn eigen kinderen ernstig beperkte. Hij was er zich immers terdege van bewust van de slechte gevolgen van technologische gadgets op de gezondheid van kinderen. Vooral wat de persoonlijke ontwikkeling betreft.

Beeldschermen: meer kwaad dan goed voor kinderen

Maar wat weten nu technologische coryfeeën meer dan wat gewone ouders niet weten. Een onthutsende vaststelling is dat tablets, (game) computers of smartphones meestal meer kwaad doen dan goed. Dat is overigens ook de conclusie van een recent uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek dat The New York Times onlangs publiceerde. Enkele markante vaststellingen even op een rijtje:

1. Beeldschermen vervangen speelgoed

Schermen hebben de rol van speelgoed definitief ingenomen en vervangen. In die mate zelfs dat je met een tablet of touchscreen nu alle spelvormen voor kinderen zoals bordspellen, blokken, poppen en andere fantasierijk spel kunt spelen. Zelfs baby’s kijken gefascineerd naar een beeldscherm.

2. Beeldschermen kunnen de ontwikkeling van de taal beïnvloeden

Recente pedagogische studies bewijzen dat beeldschermen invloed hebben op de taalontwikkeling van kinderen. Voor elk half uur schermtijd werd er een verhoogd risico van 49% van spraakvertraging vastgesteld. Dat percentage ligt toch wel vrij hoog.

3. Online beelden en video’s kunnen kinderen van streek maken

Voor ouders is het niet altijd mogelijk het gedrag van kinderen op een beeldscherm voortdurend in de gaten te houden en te controleren. Eén op vijf kinderen zien soms bepaalde dingen op hun beeldscherm voorbijkomen die hun helemaal van streek maken en waarbij heel veel emoties bij gemoeid zijn. Veilig internetten is voor kinderen erg belangrijk, maar het continu controleren van het gedrag van kinderen online is voor een ouder haast een hopeloze opgave.

4. De vrees voor blootstellen aan overdreven geweld

Het spelen van computergames kunnen kleuters of peuters blootstellen aan overmatig geweld. Dit kan trouwens heel veel nare gevolgen veroorzaken in verband met de persoonlijke ontwikkeling van het kind. Zo blijkt dat kinderen die onderworpen werden door agressieve videogames, vaker ruzie maakten met hun leeftijdgenoten en zich opstandig gedroegen ten opzichte van hun ouders. Het is dus belangrijk om goed te kijken naar het soort games dat je je kinderen wilt laten spelen.

5. De hersenontwikkeling wordt negatief beïnvloed

Te veel schermtijd kan het empathisch denkvermogen van een kind sterk beïnvloeden. De kleuren en knipperende lichten op een beeldscherm verhogen het dopamine-niveau van de hersenen. Dopamine is de chemische stof die ervoor zorgt dat je een goed gevoel krijgt. Dit werkt heel verslavend bij kinderen.

Hoeveel beeldschermtijd is geschikt?

Een gulden regel bestaat er niet om de beeldschermtijd in te dammen. Elk kind is verschillend en het hangt ook af van de leeftijd van een kind. Hieronder enkele richtlijnen over de ideale hoeveelheid beeldschermtijd:

Van nul tot twee jaar

De meningen hierover zijn verdeeld. Voor de ene groep is een schermtijd van vijf minuten dagelijks het absolute maximum. Meer en meer stemmen gaan echter op dat beeldschermtijd voor kinderen tussen nul en twee jaar niet toe te juichen is. Ook de WHO adviseert geen schermtijd voor kinderen in deze leeftijd.

Een onderzoek zou uitwijzen dat kinderen nog steeds het meeste leren van live-interacties met andere kinderen en volwassenen. Een scherm wordt stellig afgeraden. Kinderen van twee jaar en jonger zijn enorm kwetsbaar voor beeldschermen. Als je als ouder te veel naar een scherm staart in plaats van interactie te hebben met je kind, zorgt dit ervoor dat jonge kinderen hun aandacht verliezen. Het verstoort de ouder-kindband wat later tot andere gedragsproblemen kan leiden.

Van twee tot vijf jaar

Voor kinderen in de leeftijd tussen twee en vijf jaar wordt geadviseerd niet langer dan een uur per dag naar een beeldscherm kijken. Daarnaast moet je als ouder toezien dat je kleuter of peuter naar programma’s kijkt die geschikt zijn voor zijn of haar leeftijd, zoals Sesamstraat, Samson & Gert of andere kinderprogramma’s op tv.

Vanaf vijf jaar en hogere leeftijd

Echte vuistregels over het aantal minuten beeldschermtijd bestaan er niet vanaf vijf jaar. Daarom kan je moeilijk limieten als ouder vastleggen. Het algemeen advies luidt dat ouders vooral het mediagebruik in de gaten moeten houden en dat de ouder bepaalde regels opstelt. Het is vooral belangrijk dat media niet de plaats gaan innemen van fysieke spelen, sporten of zich bezighouden met andere uitgekozen activiteiten die superbelangrijk zijn voor een goede gezondheid zoals voeding en slaap.

De positieve kanten van beeldschermtijd

Het is wel belangrijk om te benoemen dat het gebruik van computers ook een gunstige invloed hebben voor kinderen van twee jaar en ouder. Beeldschermen kunnen helpen om de reactietijd te verscherpen en de algemene coördinatie te verbeteren. Diverse games en apps kunnen oudere kinderen helpen om een bepaalde creativiteit te ontwikkelen. Hou echter in het achterhoofd dat teveel beeldschermtijd meer kwaad dan goed doet.

Hoe kun je de schermtijd van je kinderen verminderen?

Wanneer je vindt dat je kinderen teveel beeldschermtijd doorbrengen op een dag, kan je enkele huisregels invoeren om overdaad tegen te gaan. Enkele tips die je kan gebruiken:

• Volg de schermtijd: begin bij te houden hoeveel beeldschermtijd je kinderen dagelijks daadwerkelijk doorbrengen. Stel regels op zodat ze de limieten niet gaan overschrijden
• Geef het goede voorbeeld: het smartphonegebruik als ouder kan het gedrag van je kind negatief beïnvloeden. Om je eigen beeldschermtijd in te dammen, zet je de telefoon uit of laat je het toestel in een andere kamer liggen wanneer je met je kinderen speelt
• Ga aan de slag met fysieke activiteit: kinderen die teveel tijd voor een beeldscherm doorbrengen, hebben meestal onvoldoende fysieke activiteit. Kids met voldoende beweging hebben minder gedragsproblemen, kunnen zich beter concentreren en slapen beter. Schoolgaande kinderen zouden elke dag een uur fysiek actief moeten zijn.