Vlokkentest

Als je zwanger bent, hoop je natuurlijk dat je een gezond kindje krijgt. Toch kan ieder kindje te maken krijgen met bepaalde afwijkingen. Enkele van deze afwijkingen kun je aantonen met de vlokkentest. De medische term voor dit prenatale onderzoek is chorionbiopsie.

Wij vertellen je graag meer over de test. Dit doen we door de meest gestelde vragen over dit prenatale onderzoek te beantwoorden in onderstaande alinea’s.

Wat is de vlokkentest?

De vlokkentest is een prenataal onderzoek, ofwel een medisch onderzoek dat nog voor de geboorte uit wordt gevoerd. De test kan aantonen of jouw ongeboren kindje bepaalde afwijkingen heeft.

Bij de test wordt er weefsel uit de placenta gehaald. Dit kan de dokter via de vagina doen, maar ook via de buik met een naald. De cellen die uit de moederkoek worden gehaald, worden vervolgens in het laboratorium onderzocht. Dit doen de laboranten door de chromosomen in de cellen te bekijken. Aan de hand van dit onderzoek kunnen bepaalde afwijkingen worden aangetoond. De test kan al vroeg in de zwangerschap worden uitgevoerd, namelijk bij een zwangerschapsduur van 11 of 12 weken.

Je krijgt de uitslag van de test ongeveer na een week. Hoe lang het precies duurt voor je de uitslag krijgt, verschilt per ziekenhuis.

Waarom wordt de test gedaan?

Niet iedere zwangere vrouw ondergaat de vlokkentest. De test wordt doorgaans uitgevoerd bij vrouwen die een verhoogde kans hebben op het krijgen van een kindje met een afwijking aan de chromosomen. Door de test uit te voeren, kunnen eventuele afwijkingen worden aangetoond.

Toch is het niet zo dat een test met een positieve uitslag garandeert dat je een kindje zonder aangeboren afwijkingen krijgt. De test kan namelijk niet alle soorten afwijkingen aantonen. Is de test positief, dan loop je nog altijd het risico dat jouw kindje andere aangeboren afwijkingen heeft. Wel weet je zeker dat je kindje bepaalde afwijkingen, die meegenomen worden in dit prenatale onderzoek, niet heeft.

Kom jij in aanmerking voor de test?

Zoals al eerder vermeld, ondergaat niet iedere vrouw de vlokkentest. Alleen als je een verhoogd risico hebt op een kind met een afwijking aan de chromosomen, kom je in aanraking voor dit prenatale onderzoek. Dit is het geval als:

• Je 36 jaar of ouder bent als je 18 weken zwanger bent.
• Jijzelf of jouw partner eerder een kind met een afwijking aan de chromosomen heeft gehad.
• Jijzelf of jouw partner drager is van een afwijking aan de chromosomen of een andere erfelijke aandoening. Wel moet het gaan om een aandoening die met de test aangetoond kan worden.
• Er bij een eerder echo-onderzoek aanwijzingen zijn gevonden dat jouw kindje mogelijk een afwijking heeft.
• Er bij een eerder echo-onderzoek een verdikte nekplooi bij je kindje is gezien.

Alleen in bovenstaande gevallen zal de verloskundige voorstellen een test te ondergaan. Je kunt vervolgens zelf kiezen of je dit onderzoek inderdaad wil ondergaan. Dit is niet verplicht, maar een keuze die je zelf mag maken.

Welke informatie geeft de test wel en niet?

Met de vlokkentest kunnen bepaalde afwijkingen aan de chromosomen van jouw ongeboren kindje worden aangetoond. Door deze test uit te laten voeren, kun je er bijvoorbeeld achter komen of jouw kindje het syndroom van Down heeft. Ook worden bepaalde stofwisselingsziektes en DNA-afwijkingen met de test aangetoond.

Andere aangeboren aandoeningen kunnen niet aangetoond worden met de vlokkentest. Omdat alleen afwijkingen aan de chromosomen onderzocht worden, vallen bepaalde aandoeningen af bij het uitvoeren van de vlokkentest. Krijg je een positieve uitslag, dan betekent dit helaas niet dat jouw kindje absoluut geen aangeboren afwijkingen kan hebben. Je kindje heeft in dit geval geen syndroom van Down of een andere aandoening die je met de test aan kunt tonen, maar kan wel een andere afwijking hebben. Een positieve uitslag geeft dus niet de garantie op een honderd procent gezond kind.

Hoe wordt de test uitgevoerd?

Er zijn twee manieren om de vlokkentest uit te voeren. In de meeste ziekenhuizen worden beide soorten tests aangeboden. Dit betekent dat je zelf kunt kiezen op welke manier je de vlokkentest uit wil laten voeren. Biedt jouw ziekenhuis slechts één testmethode aan, dan moet je deze vorm van de vlokkentest ondergaan.

De vlokkentest via de vagina

Ten eerste kan de vlokkentest via de vagina worden uitgevoerd, door jouw gynaecoloog in het ziekenhuis. Je neemt plaats op de onderzoeksbank en leg je benen in de beensteunen. Vervolgens wordt de eendenbek ingebracht, zodat de baarmoedermond goed zichtbaar is voor de gynaecoloog. Hierna wordt de baarmoedermond ontsmet. Dit wordt meestal gedaan met jodium, maar er kan ook chloorhexidine gebruikt worden.

Na het ontsmetten van de baarmoedermond wordt er een dun slangetje ingebracht. Hier zit een klein tangetje aan. Dit tangetje gebruikt de gynaecoloog om vlokken af te nemen uit de moederkoek. De gynaecoloog kijkt direct of er genoeg onderzoeksmateriaal afgenomen is voor een betrouwbaar onderzoek. Is dit niet het geval, dan wordt er direct een tweede biopsie uitgevoerd.

Het kan voorkomen dat je na de test te maken krijgt met bloedverlies. Dit is niet schadelijk, maar heel normaal. Je kunt een maandverbandje dragen om het bloed op te vangen. Verlies je inderdaad bloed, dan kun je beter een tijdje geen seksueel contact hebben. Enkele weken na de test moet het bloedverlies ophouden.

De vlokkentest via de buik

Je kunt er ook voor kiezen de vlokkentest via de buik te ondergaan, als dit in jouw ziekenhuis wordt aangeboden. Ook in dit geval wordt het onderzoek uitgevoerd door je gynaecoloog. Je neemt plaats op de onderzoekstafel en vervolgens wordt je buik ontsmet met alcohol, jodium of chloorhexidine. Na het ontsmetten voert de gynaecoloog een echo uit. Met deze echo wordt bepaald op welke plaats er geprikt wordt in de buik.

Vervolgens neemt de gynaecoloog een dunne naald, die door de buikwand heen in de moederkoek terecht komt. Via de naald wordt er een kleine hoeveelheid weefsel uit de moederkoek gehaald. Ook nu kijkt de gynaecoloog direct of er voldoende weefsel is afgenomen voor een betrouwbaar onderzoek. Is dit het geval, dan ben je klaar. Is er nog wat meer weefsel nodig, dan krijg je nog een prikje.

Tijdens en na het onderzoek kun je last hebben van een pijnlijke en/of gevoelige buik. Dit gaat vanzelf over. Bij een test via de buik heb je geen last van vaginaal bloedverlies.

Wat moet je doen bij een negatieve uitslag?

Krijg je een negatieve uitslag, dan zijn er afwijkingen aan de chromosomen van jouw ongeboren kindje aangetoond. Voor veel ouders is dit een grote schok. Wat je met de uitslag doet, is aan jou en je partner.

Je kunt ervoor kiezen de zwangerschap af te breken. Ben je tot 13 weken zwanger, dan wordt dit doorgaans gedaan door een zuigcurettage uit te voeren. Ben je al langer in verwachting, dan kan de zwangerschap afgebroken worden door de bevalling vroegtijdig op te wekken.

Je kunt er ook voor kiezen de zwangerschap door te zetten. In dit geval kun je je alvast voorbereiden op de komst van een kindje met een afwijking aan de chromosomen.

Zijn er risico’s aan een vlokkentest?

Er zijn bepaalde risico’s verbonden aan een vlokkentest. Het is goed hier rekening mee te houden als je besluit deze test uit te laten voeren. Na het uitvoeren van een test, bestaat er namelijk de kans dat de zwangerschap in een miskraam eindigt. Gelukkig gebeurt dit niet vaak. Slechts 1 op de 200 zwangerschappen eindigt door het uitvoeren van een test helaas in een miskraam.

Verlies je bloed na de vlokkentest, dan betekent dit niet direct dat je een miskraam hebt. Vaginaal bloedverlies bij het uitvoeren van de test via de vagina is normaal. Wordt het bloedverlies erger, dan is het verstandig contact op te nemen met je verloskundige. Ook als je bloedverlies hebt in combinatie met hevige buikkrampen, is dit verstandig. In dit geval kun je namelijk te maken hebben met een miskraam. Heb je jouw vlokkentest via de buik uit laten voeren, dan is vaginaal bloedverlies niet normaal. Verlies je toch bloed na het uitvoeren van de test, dan is het verstandig om contact op te nemen met je verloskundige.