Als je niet getrouwd bent of geregistreerd partners bent en in verwachting bent van een kind, dan is het nodig om het kind te erkennen. In het geval van een hetero koppel erkent de vader het kind en neemt hij officieel het vaderschap op zich als het kind is geboren. Bij het krijgen van een meerling hoeft er maar één erkenning te worden gedaan. De vader is dan automatisch officieel vader van alle kinderen die hij krijgt. Krijgt hij later nog een kind, dan moet de vader opnieuw zijn kind erkennen.

Ben je getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap, dan is een kind erkennen niet nodig, omdat je volgens de wet als echtgenoot van de moeder automatisch als vader wordt gezien. Dit is ook het geval als deze vader niet de biologische vader van het kind is. Dus als een moeder, terwijl ze getrouwd is, een kind krijgt van een ander dan haar echtgenoot, dan moet deze andere man zijn kind erkennen om officieel het vaderschap te verkrijgen.

kind erkennen - man legt hand op buik zwangere vrouw

Ook een niet-biologische vader kan erkenning aanvragen van kind(eren). Dat is bijvoorbeeld het geval je de nieuwe partner van een moeder, haar kind(eren) als je eigen kind(eren) beschouwt, de biologische vader uit beeld is en zijn kind(eren) niet heeft erkend. Vaak wordt gedacht dat het veel gedoe is om je kind te erkennen. Om deze reden trouwen sommige mensen of ze gaan een geregistreerd partnerschap aan. Het is echter helemaal niet nodig dat om deze reden te doen. Een kind erkennen is namelijk helemaal niet moeilijk; het kost maar weinig tijd en moeite.

Waarom moet een vader zijn kind erkennen?

Erkennen, waar is dat goed voor? Je weet toch zelf al dat je vader van je kind bent. Dat hoeft toch niet officieel te worden gemaakt? Dat moet dus wel. Je bent namelijk niet de juridische vader van je kind als je ongetrouwd bent en geen geregistreerd partnerschap hebt. Door je kind te erkennen, ontstaat er wel een juridische binding tussen vader en kind. Dit heet ook wel familierechtelijke betrekking. Deze juridische band heeft twee gevolgen:

  • De vader is verplicht het kind te onderhouden.
  • Bij overlijden van de vader, heeft het kind recht op de erfenis van de vader.

Erkenning is dus noodzakelijk om je kind te beschermen. Zo is je kind verzekerd van onderhoud en erfenis.

Wanneer moet een vader zijn kind erkennen?

Veel regelzaken rondom geboorte regel je pas na de komst van je kind, zoals het doen van geboorte aangifte, het aanvragen van kinderbijslag en het regelen van een ziektekosten verzekering. Dat komt natuurlijk doordat eerst het kind er moet zijn en de naam van het kind bekend moet zijn voordat er iets kan worden geregeld. Je kind erkennen kan op drie momenten.

  • Voor de geboorte van je kind. Net als bij het regelen van zwangerschapsverlof, kinderopvang en het inrichten van de babykamer kun je ook al voor de geboorte je ongeboren vrucht erkennen. Dat hoeft echter niet perse.
  • Tijdens de aangifte van de geboorte. Je mag ook het herkennen van je kind tijdens de aangifte van de geboorte doen. Dat is wel zo fijn, aangezien sommige kinderen te vroeg worden geboren. Je bent in dat geval niet te laat met de erkenning. Als je het kind pas erkent bij de geboorteaangifte, dan krijgt je kind tot de tijd van de aangifte, de achternaam van de moeder. Is je kind al eerder aangegeven, dan krijgt je kind direct de achternaam die je tijdens de erkenning of op een ander moment hebt opgegeven.
  • Als je kind al ouder is. Ook op een later moment kan een kind nog worden erkent, zelfs als het kind al meerderjarig is. Dit wordt bijvoorbeeld gedaan als pas later aan het licht komt dat je de biologische vader van een kind bent.

Waar kan een vader zijn kind erkennen?

Vóór de geboorte kan een vader zijn kind erkennen bij elk gemeentehuis in Nederland. De erkenning van je kind tijdens de aangifte geschiedt in de gemeente waar het kind is geboren. Een kind erkennen op een later moment mag juist weer in elke gemeente in Nederland. In alle gevallen maak je digitaal een afspraak en ga je naar het gemeentehuis.

Wanneer een kind wordt geboren in het buitenland, dan kan de vader zijn kind ook daar erkennen. Dat doet hij bij de bevoegde autoriteit die behoort tot het betreffende land. Dit kan bijvoorbeeld de ambtenaar van de burgerlijke stand zijn. Met uitzondering van de landen Irak en Bagdad kan erkenning in het buitenland sinds 2012 niet meer plaatsvinden op de Nederlandse ambassade in het buitenland.

kind erkennen - vader en baby slapen

Hoe kan een vader zijn kind erkennen?

Bij de erkenning van het eerste kind moeten beide ouders aanwezig zijn. Bij de erkenning van een volgend kind van dezelfde vader mag ook alleen de vader naar het gemeentehuis gaan. In dat geval moet de moeder wel schriftelijke toestemming voor erkenning geven. Als je kind al twaalf jaar of ouder is, heb je ook schriftelijke toestemming van je kind nodig. Is je kind zestien jaar of ouder, dan vervalt de toestemming van de moeder en is alleen toestemming van het kind nog maar nodig.

Bij de erkenning van je eerste kind kun je ook de achternaam van je kind kiezen. Je kunt daarbij kiezen voor de achternaam van de moeder, duomoeder of vader van het kind. Bij deze erkenning van de achternaam moeten beide ouders aanwezig zijn. Als de achternaam niet vooraf aan de geboorte is aangegeven, dan bepaalt de wet de achternaam van je kind volgens de regels rond naamgeving.

Als moeder, vader of kind geen toestemming kan/wil geven, kan een rechter dit doen

Het kan zijn dat een moeder en/of het kind geen toestemming voor de erkenning wil geven. In dat geval kan de rechter op verzoek van de biologische vader een vervangende toestemming geven. Dit gebeurt uiteraard alleen in extreme gevallen en hiervoor worden de belangen van alle betrokkenen zorgvuldig tegen elkaar afgewogen. Het kan ook zijn dat de biologische vader het kind niet wil erkennen of dat hij is overleden, waardoor het kind niet meer kan worden erkent.

Ook dan kan het vaderschap worden vastgesteld door de rechtbank. Dit heet gerechtelijke vaststelling van het vaderschap, ook wel gvv. Dit verzoek van gerechtelijke vaststelling van het vaderschap kan moeder doen tot vijf jaar na de geboorte. Alleen als de persoon van de verwekker nog onbekend was, kan moeder tot vijf jaar na de bekendmaking het verzoek tot erkenning indienen. Kinderen mogen op elke leeftijd een verzoek voor gerechtelijke vaststelling van het vaderschap aanvragen.

Zijn er kosten verbonden aan een kind erkennen?

Een kind erkennen is gratis. Dit houdt in dat de ambtenaar van de burgerlijke stand kosteloos een akte maakt van erkenning. Wil je een afschrift van de akte, wat meestal het geval is, dan moet je hiervoor wel betalen. Hoeveel deze kosten zijn, kun je navragen bij je gemeente.

kind erkennen - vader met lachende baby op zijn buik

Vergeet de aanvraag van ouderlijk gezag niet

Door velen wordt gedacht dat met het regelen van de erkenning van je kind je alles omtrent vaderschap hebt geregeld. Dat is niet zo. De vader heeft met de erkenning een familierechtelijke betrekking, maar is hiermee nog niet de wettelijke vertegenwoordiger van het kind. De vader mag met enkel het kind erkennen officieel nog geen beslissingen nemen over de verzorging en opvoeding van het kind.

Ook mag de vader nog geen handtekeningen zetten namens het kind en ook nog niet het vermogen van zijn kind beheren. Dat mag de vader pas als hij ouderlijk gezag heeft aangevraagd. Daarom is het noodzakelijk dat naast de erkenning van je kind ook het ouderlijk gezag wordt aangevraagd. Meestal wordt hiervoor bij de erkenning of geboorteaangifte een aanvraagformulier aangereikt. Dit wordt echter niet altijd gedaan. Denk er in dat geval aan, dat je zelf een aanvraagformulier voor het ouderlijk gezag vraagt bij het gemeentehuis. Met dit formulier vraag je vervolgens ouderlijke gezag aan bij de rechtbank.

Heb jij nu alles al geregeld tijdens je zwangerschap? Controleer het op onze pagina ‘zaken regelen als je zwanger bent‘.