Vaginale afscheiding tijdens zwangerschap

De vaginale afscheiding die je krijgt net voor je menstrueert, ken je waarschijnlijk wel. Deze vaginale afscheiding heeft geen sterke geur en heeft een ietwat slijmerige doch vloeibare structuur. We kennen het als een doorzichtige vloeistof. Ook tijdens de zwangerschap heb je zo’n vaginale afscheiding. Wel ziet het er dan een klein beetje anders uit. Het is belangrijk om te weten hoe een normale afscheiding tijdens de zwangerschap eruitziet aangezien een afwijkende afscheiding soms dieperliggende oorzaken kan kennen. Wij geven de feiten kort en bondig weer.

Wat is de vaginale afscheiding eigenlijk?

Een vaginale afscheiding is eigenlijk het vocht en slijm dat door de baarmoederhals wordt geproduceerd. Die afscheiding moet je vagina beschermen tegen ziektekiemen en een en ander reinigen. De hoeveelheid van deze zogenaamde witte vloed verschilt van vrouw tot vrouw. Ook na de bevruchting blijft de vagina een vaginale afscheiding afgeven. Wel kan het soms een bruinige of roze kleur aannemen net aan het begin van de zwangerschap (en mogelijks zelfs nog voor  de eerste zwangerschapstest). Dit komt omdat er mogelijks een kleine hoeveelheid bloed vrijkomt dat afgegeven wordt in combinatie met het vaginaal vocht.

Hoe verschilt de vaginale afscheiding terwijl je zwanger bent?

Ook na de bevruchting zal de vaginale afscheiding er enigszins anders uitzien. In de eerste plaats zal de hoeveelheid duidelijk verschillen: er zal meer vaginaal vocht worden afgegeven. Bovendien is de vaginale afscheiding ook wateriger en dunner. Over het algemeen neemt de hoeveelheid vaginale afscheiding toe naarmate de zwangerschap vordert. Ook wordt het steeds dunner en wateriger. Ook dit is perfect normaal en hierover hoef je je geen zorgen te maken. Vanwaar die toename? Dat valt te verklaren door de toename van oestrogeen in het lichaam. Dat oestrogeen stimuleert immers de slijmvliezen om het geboortekanaal beter te beschermen tegen infecties. Heb je overdadig last van vaginale afscheiding? Dan betekent dat dat jouw lichaam jouw baby optimaal beschermt tegen allerhande infecties en indringers. Misschien niet helemaal prettig maar bovenal toch goed nieuws.

Vaginale afscheiding op het einde van de zwangerschap

Zoals gezegd neemt de hoeveelheid afscheiding toe naarmate de zwangerschap vordert. Bovendien wordt het ook steeds wateriger. Vooral bij een eerste zwangerschap wordt het soms in verwarring gebracht met vruchtwater. Niet geheel onlogisch maar vaak ligt de oorzaak eerder in de stress van die spannende periode. Vooraf weten hoe je vruchtwater en vaginale afscheiding kan onderscheiden, kan alvast helpen:

• Kleur: vaginale afscheiding is altijd een beetje wittig maar bovenal waterig op het einde van de zwangerschap, vruchtwater is dan weer bijna kleurloos maar kan wel witte blokken bevatten;
• Geur: afscheiding heeft een sterke geur die duidelijk niet zoet is, vruchtwater heeft een zoete geur;
• Structuur: de afscheiding is altijd slijmerig (alhoewel ze vrij waterig kan lijken op het einde van de zwangerschap), het vruchtwater is vloeibaar en niet plakkerig.

Wat doe je bij overdadige vaginale afscheiding?

Vele vrouwen ervaren de ruime hoeveelheid vaginale afscheiding als onprettig, zeker wanneer het einde van de zwangerschap nadert. Spijtig genoeg kunnen we weinig doen om het te verhinderen. Bovendien wordt aangeraden om zeker geen tampons te gebruiken. Indien echt nodig kan je maandverband of inlegkruisjes gebruiken maar ook dat wordt ten stelligste afgeraden: het gebruik ervan kan immers resulteren in een vaginale infectie. Om diezelfde reden kies je bij voorkeur ook voor ondergoed op basis van katoen. Voel je je onhygiënisch? Dat is nergens voor nodig maar je kan uiteraard wel je vagina regelmatiger wassen. Dagelijks is en blijft echter wel het minimum. Doe dat trouwens enkel met (lauw) water en gebruik geen zeep of speciale vaginale reinigingsproducten. Ook die producten kunnen immers de vaginale balans verstoren en het risico vergroten op allerhande infecties. Op die infecties komen we later uitbundig terug.

Wat als jouw afscheiding er anders uitziet?

Eerder beschreven we al de normale vaginale afscheiding. Die normale afscheiding is vooral een beetje slijmerig, uitgesproken wit (na verloop van tijd steeds minder nadrukkelijk) en ruikt niet sterk. Wijkt jouw afscheiding af van dit normale plaatje? Dan is er mogelijks meer aan de hand. Wij geven alvast enkele van de vaakst voorkomende afwijkingen bij vaginale afscheidingen. Bij twijfel consulteer je altijd jouw huisarts.

• Brokkelige afscheiding in plaats van slijmerige textuur: waarschijnlijk heb je last van een vaginale schimmelinfectie. Zeker indien het slechter wordt, je pijn hebt, een branderig gevoel hebt, jeuk ervaart of pijn ervaart tijdens het plassen, ga je beter langs bij een arts. Ook indien het gepaard gaat met pijn tijdens de seks en overmatig last hebt van aanhorende zwangerschapskwaaltjes, neem je beter het zekere voor het onzekere;
• Bruine, roze of rode afscheiding: meestal moet je je geen zorgen maken en ligt bloedverlies aan de oorzaak. Verdwijnt de bruine afscheiding na verloop van enkele dagen niet of heb je ook last van andere (vaginale) klachten? Dan ga je toch beter langs bij jouw huisarts.
• Gele afscheiding met een zure geur: vaak is er weinig reden om je zorgen te maken. Wanneer de vaginale afscheiding opdroogt gaat deze automatisch zuur ruiken en een gele kleur krijgen. Pas wanneer die kleur langdurig aanhoudt of heel erg geel is, ga je beter langs bij jouw huisarts. Een gele afscheiding kan immers ook het gevolg zijn van een seksueel overdraagbare aandoening of een ontsteking.
• Groene afscheiding: raadpleeg meteen jouw huisarts. Een SOA of een ontsteking kan aan de oorzaak liggen;
• Stinkende afscheiding: een licht ruikende of zure afscheiding is nog geen reden tot paniek. Pas wanneer het echt gaat om een indringende geur ga je beter langs bij jouw huisarts. Ook hier ligt vaak een vaginale infectie aan de oorzaak.
• Dikkere afscheiding: tijdens jouw zwangerschap zou de afscheiding steeds dunner en wateriger moeten worden. Het zal echter altijd een beetje slijmerig blijven. Wordt de afscheiding echter dikker naarmate de zwangerschap vordert? Dan neem je best contact op met jouw huisarts.
• Bloed bij afscheiding: bloedverlies tijdens de zwangerschap hoeft geen reden tot paniek te vormen. Veel zwangere vrouwen hebben immers last van bloedverlies tijdens de zwangerschap. Meestal liggen trouwens andere oorzaken aan de basis. Echter laat dat bloedverlies zich meestal vertalen in een eerder rode, roze of bruine afscheiding. Is er echt sprake van grote hoeveelheden bloed bij de afscheiding? Dan neem je best meteen contact op met jouw huisarts.

De strijd tegen vaginale infecties

Alhoewel vaginale afscheiding volkomen normaal is, kan het soms toch de oorzaak vormen voor een vaginale infectie. Bovenstaand overzicht toont aan hoe we zo’n vaginale infectie in de afscheiding kunnen herkennen. Het voorkomen en behandelen van een vaginale infectie is belangrijk voor het eigen lichaam en voor jouw baby. Het kan immers spruw en een vroeggeboorte veroorzaken, net zoals een hele resem aan andere nadelige gevolgen. Om een vaginale infectie te voorkomen gelden enkele belangrijke tips:

• Gebruik wc-papier steeds van voor naar achter, zo voorkom je dat fecaliën in contact komen met de vaginale streek;
• Gebruik enkel PH-neutrale zeep om de vagina te wassen. Gewoon water verdient echter aanbeveling, tenzij de arts anders aanbeveelt;
• Gebruik geen synthetisch ondergoed, inlegkruisjes of tampons om de vaginale afscheiding op te vangen;
• Kies voor losse kleding en broeken;
• Was minstens dagelijks de vagina met lauw water. Dep nadien de vaginale streek droog.

Loop je onverhoopt toch een vaginale infectie op of wijkt de vaginale afscheiding af van het klassiek patroon? Neem dan contact op met jouw huisarts of gynaecoloog. Meestal volstaat een klassiek geneesmiddel ter behandeling.