Brandwonden verzorgen direct na een ongeval

Wist je dat meer dan de helft van de ouders een brandwondenongeluk van hun kind ziet gebeuren? Dit verschrikkelijke nieuws blijkt uit een nieuw onderzoek van de Nederlandse Brandwonden Stichting en de drie brandwondencentra. Het onderzoek geeft nieuwe inzichten om ernstig brandwondenletsel bij kinderen te voorkomen. Uit de cijfers van het onderzoek wordt maar weer eens bevestigd hoe belangrijk het is om te weten hoe je brandwonden moet verzorgen direct na een ongeval. Een EHBO cursus is dus geen overbodige luxe. In 84% van de ongevallen is de ouder of verzorger in de ruimte van het ongeval aanwezig.

“Ik zie de kindjes binnenkomen in ons centrum. De pijn en het verdriet zijn groot. We moeten het aantal ongevallen verminderen,” aldus Annebeth de Vries, hoofd van het kinderbrandwondencentrum Rode Kruis Ziekenhuis Beverwijk.

Wat zijn brandwonden?

Een brandwond is een gedeeltelijke of een volledige beschadiging van de huid die wordt veroorzaakt door inwerking van warmte, een chemische stof of elektriciteit gedurende een bepaalde tijd, boven een bepaalde temperatuur, aldus de website van de Nederlandse Brandwonden Stichting.

Ieder jaar maken gemiddeld 900 personen een ernstig ongeval mee waarna zij opgenomen worden in één van de drie Nederlandse brandwondencentra in Beverwijk, Rotterdam of Groningen. Rond de 9.000 personen worden jaarlijks op de Spoedeisende Eerste Hulp behandeld na brandwondenletsel. En 92.000 personen worden door een huisarts behandeld na het oplopen van een brandwond.

Goed opletten is belangrijk

Mensen zijn door de coronamaatregelen meer thuis met hun kinderen. Het is dan ook belangrijk om bewust te zijn van de risico’s die kinderen lopen op brandwonden in huis. Ouders denken vaak dat kinderen geen risico lopen en dat de veiligheid van kinderen gewaarborgd is zolang ze in de buurt van hun kind zijn of hen goed in het oog houden. De inzichten uit het onderzoek laten zien dat dit zeker niet het geval is.

Met name jongens van 18 maanden oud zijn oververtegenwoordigd in de drie (kinder)brandwondencentra in Rotterdam (Maasstad Ziekenhuis), Beverwijk (Rode Kruis Ziekenhuis) en Groningen (Martini Ziekenhuis). Dat zijn kinderen die zich net kunnen optrekken en kunnen grijpen. Zo trekken ze bijvoorbeeld als ze gaan staan een kop hete thee over zich heen. Het is dan ook heel belangrijk om kopjes thee buiten het bereik van je kind te zetten. Maar ook een scheutje koud water bij je thee te doen kan al enorm helpen. Als de thee dan over het kind gaat, is de kans op ernstige brandwonden in ieder geval een stuk kleiner.

Zo kun je brandwonden verzorgen

Wat moet je doen als er een ongeval plaatsvindt? Hoe kun je een brandwond direct na het ongeval het beste verzorgen?

Allereerst is het belangrijk om bij twijfel over het verzorgen van brandwonden altijd contact op te nemen met je huisarts of om 112 te bellen. Stel het slachtoffer gerust en handel dan volgens de volgende EHBO regels:

1. Koel direct. Koel de brandwond 10 minuten met lauw zacht stromend leidingwater en verwijder zo snel mogelijk kleding, sieraden en een luier. Het is goed om zelfs tot 1 uur na de verbranding te koelen. Koelen vermindert pijn en haalt de hitte uit de wond. Zo wordt een brandwond niet erger. Verwijder alle kleding zodat je ziet waar de wond zit en zodat je goed kunt koelen.

Als een kind een luier aan heeft, moet je die altijd uittrekken. Luiers houden alle vloeistoffen vast, dus ook hete vloeistoffen. Doe de luier uit om verdere verbranding te voorkomen.

2. Voorkom dat het lichaam teveel afkoelt. Koel alleen de wond. Koel alleen de wond met lauw, zachtstromend leidingwater. Zo voorkom je onderkoeling. Pas de temperatuur van het water aan aan wat het slachtoffer als prettig ervaart.

3. Bedek de wond met plastic huishoudfolie, steriel verband of een schone doek. Bedek de wond zodat deze schoon blijft. Het afdekken van de wond vermindert ook de pijn.

4. Smeer niets op de brandwond. Smeersels, zalfjes, balsems, tandpasta of andere middelen maken de wond erger. Gebruik ook geen betadine of jodium. Door smeersels op de wond kan de dokter de wond niet goed zien en dus minder goed behandelen.

5. Houd het slachtoffer warm met een deken. Een slachtoffer kan zichzelf moeilijk warm houden. Wikkel het slachtoffer in een deken zodat het niet onderkoeld raakt.

6. Waarschuw een arts bij blaren, een open wond en bij elektrisch of chemisch letsel. Brandwonden kunnen erger zijn dan ze lijken. Bel bij twijfel dus altijd een dokter. Als je het nummer van de dokter niet direct weet of in je telefoon hebt staan, kun je altijd 112 bellen.

7. Vervoer het slachtoffer, indien mogelijk, zittend. Brandwonden kunnen zwellingen in de keel veroorzaken. Voor de veiligheid is het beter om het slachtoffer zittend te vervoeren. Laat iemand naast het slachtoffer plaatsnemen tijdens het vervoer.

Dit artikel over onderzoek naar brandwonden bij kinderen is tot stand gekomen op basis van informatie van De Nederlandse Brandwonden Stichting. Deze stichting wil brandwonden voorkomen en het leed ten gevolge hiervan tot een minimum beperken. Ze werken nauw samen met de Nederlandse Brandwondencentra, de overheid, het bedrijfsleven, de brandweerorganisaties en de patiëntenverenigingen. Door deze samenwerking wordt Nederland steeds veiliger, ontdekt de zorg steeds betere behandelmethodes en kunnen mensen die een ernstig ongeval overleven en die kampen met littekens steeds beter worden ondersteund.