Longontsteking (ook wel borstinfectie) is een infectie in een of beide longen. Het kan worden veroorzaakt door virussen of bacteriën. Vanwege een infectie in de longen worden de kleine luchtwegen gezwollen en maken ze meer slijm (plakkerig vocht) aan. Het slijm blokkeert de luchtwegen en kan de hoeveelheid zuurstof die in het lichaam kan komen verminderen.

Voorkom luchtweginfecties en leer je kind om eten, drinken en eetgerei niet met andere kinderen te delen. Een goede hygiëne is daarnaast belangrijk om de verspreiding van longontsteking te voorkomen, dus leer je kind altijd zijn handen te wassen na hoesten of niezen om de verspreiding van virussen of bacteriën te voorkomen.

Wat zijn de meest voorkomende symptomen?

Een longontsteking is een infectie van de longen. De luchtzakken in de longen (ook wel alveoli genoemd) vullen zich met slijm, pus en andere vloeistof, wat het moeilijk maakt voor zuurstof om de bloedbaan te bereiken. Iemand met longontsteking kan koorts en ademhalingsproblemen hebben en zal daarnaast veel hoesten. Andere belangrijke symptomen zijn onder andere:

  • Zeer snelle ademhaling;
  • Ademen met grommende of piepende geluiden;
  • Verstopte neus;
  • Rillingen;
  • Vermoeidheid;
  • Verlies van eetlust, slecht drinken en minder activiteit;
  • Hard moeten werken om te ademen;
  • Braken;
  • Pijn op de borst;
  • Buikpijn (omdat een kind hoest en hard moet werkt om te ademen)
  • In extreme gevallen, blauwachtige of grijze kleur van de lippen en vingernagels

De symptomen variëren echter sterk per kind en zijn afhankelijk van de leeftijd van het kind en wat de longontsteking heeft veroorzaakt.

peuter-met-kidd-syndroom

Oorzaak van een longontsteking

Een longontsteking bij kinderen wordt veroorzaakt door verschillende ziektekiemen (virussen, bacteriën, schimmels en parasieten). In de meeste gevallen wordt een longontsteking echter veroorzaakt door virussen. Deze omvatten adenovirussen, rhinovirus, influenzavirus (griep), respiratoir syncytieel virus (RSV) en parainfluenzavirus. Vaak begint longontsteking na een infectie van de bovenste luchtwegen (de neus en keel), met symptomen die beginnen na een verkoudheid of keelpijn. Vloeistof, witte bloedcellen en afval verzamelt zich vervolgens in de luchtruimten van de longen en blokkeert een vlotte doorgang van lucht, waardoor het moeilijker wordt voor de longen om goed te werken. Kinderen met longontsteking veroorzaakt door bacteriën worden vaak vrij snel ziek, beginnend met een plotselinge hoge koorts en ongewoon snelle ademhaling. Wanneer een longontsteking veroorzaakt wordt door virussen zullen symptomen waarschijnlijk geleidelijker verschijnen en minder ernstig zijn.

Verschillende oorzaken per type longontsteking

Bij oudere kinderen en tieners komt longontsteking door Mycoplasma (ook wel looppneumonie genoemd) vaak voor. Naast de gebruikelijke symptomen van een longontsteking kan deze vorm ook keelpijn, hoofdpijn en uitslag veroorzaken. Bij baby's kan longontsteking het gevolg zijn van chlamydia conjunctivitis (ook wel pinkeye genoemd in het Engels) met alleen milde ziekte en geen koorts tot gevolg. Wanneer longontsteking het gevolg is van kinkhoest (pertussis), kan een kind lange hoestbuien hebben, blauw worden door gebrek aan lucht of het klassieke “kink” -geluid maken wanneer het probeert om adem te halen. Gelukkig kan het kinkhoestvaccin kinderen helpen beschermen tegen kinkhoest. De tijdsduur tussen blootstelling aan de oorzaak en wanneer een kind zich ziek begint te voelen varieert, afhankelijk van de oorzaak van de longontsteking (bijvoorbeeld 4 tot 6 dagen voor een virus besmetting, en slechts 18 tot 72 uur voor de griep).

De behandeling van een longontsteking

Bij de eerste tekenen van een longontsteking is het van belang om op tijd naar de huisarts te gaan. Wanneer het een bacteriële infectie betreft schrijft de huisarts in de meeste gevallen een antibioticakuur voor. Wanneer de longontsteking echter erger wordt zal je kind moeten worden opgenomen in het ziekenhuis. In het ziekenhuis krijgt je kind een hogere dosis antibiotica toegediend, via pillen of met een infuus waardoor het beter aanslaat. Daarnaast wordt er uitvoerig gemeten hoeveel zuurstof aanwezig is in het bloed. Wanneer dit te laag is, krijgt je kind extra zuurstof toegediend. Vaak duurt het herstel van een longontsteking rond de twee tot drie weken. Kinderen houden er doorgaans geen longschade aan over. Echter kan het hoesten nog wel enkele weken aanhouden. Soms kan het wel zes tot acht weken duren voordat je kind weer helemaal op conditie is.

Belangrijke punten om te onthouden

  • Een longontsteking is meestal niet erg besmettelijk. Als de oorzaak een virus is, zorg er dan voor dat je kind goed wordt verzorgd en regelmatig zijn handen goed wast om verspreiding te voorkomen.
  • Neem je kind mee naar de huisarts wanneer je denkt dat je kind een longontsteking heeft. Zorg ervoor dat je bovenstaande symptomen in acht neemt en voortijdig aan de bel trekt bij serieuze klachten.
  • Zorg ervoor dat je kind voldoende vloeistof drinkt wanneer je kind een longontsteking heeft, om uitdroging daarmee te voorkomen. Veel kinderen kunnen de drang tot drinken verliezen waardoor ze kunnen uitdrogen. Wijs je kind er daarom regel op om voldoende te drinken.
  • Het is erg belangrijk dat je kind een volledige antibioticakuur doorgaat en voltooid wanneer deze is voorgeschreven. Wanneer je eerder stopt met de kuur zal het geen goede effecten hebben op de behandeling. Let er daarom goed op dat je kind keurig de hele behandeling afrond.
  • Wanneer je kind last heeft van een longontsteking, zorg dan dat er absoluut niet gerookt wordt in de omgeving van je kind.
  • Hoestmiddelen helpen niet met longontsteking. Hoesten is slechts een symptoom en het verminderen van de hoest zal niet tot genezing zorgen.