Keelpijn bij kinderen

Keelpijn is, zoals de naam het al zegt, een pijnlijk gevoel in de keel. Dit kan gepaard gaan met pijn tijdens het slikken, een droge keel, en heesheid. De oorzaak van keelpijn is verschillend. Meestal heeft keelpijn een virus of een bacteriële infectie als oorzaak, maar ook allergieën, te droge lucht in huis, irriterende stoffen, of een verkeerd stemgebruik kunnen de boosdoener zijn. Als de keelpijn het gevolg is van een virus zoals de griep of een verkoudheid dan heeft dit tijd nodig, maar het zal vanzelf weer over gaan.

Symptomen

Welke symptomen zie je bij je kind als het last heeft van keelpijn? Vooral jongere kinderen kunnen vaak niet relativeren wat er precies aan de hand is, en zijn daardoor hangerig terwijl je niet weet wat er is. Daarom is het goed om je kind goed te obersveren om te kijken waar het precies last van heeft. Keelpijn herken je aan de volgende symptomen:

• Koorts
• Huilerig
• Slechte eetlust
• Onrustige slaap
• Mogelijk opgezette klieren in de hals
• Kwijlen of spugen
• Moeilijk slikken

Je kunt met je jongere kind bespreken om te vragen waar het precies pijn heeft. Het beste stel je geen vragen als: “Heb je hoofdpijn of buikpijn?”, want jonge kinderen begrijpen deze termen nog niet. Vraag in plaats daarvan: “Waar heb je pijn?”, zodat hij het zelf met zijn vinger aan kan wijzen. Als je kind aangeeft dat hij pijn in zijn keel heeft kun je kijken of de klieren in de hals opgezwollen zijn. Als dit het geval is kan het zijn dat de keelamandelen ontstoken zijn.

Hoe verloopt keelpijn?

Keelpijn wordt zoals gezegd meestal veroorzaakt door een virus of verkoudheid, en het is daarom vooral een kwestie van uitzieken. Keelpijn begint vaak met een schraal of pijnlijk gevoel in de keel, wat opgevolgd wordt met de tekenen van verkoudheid of een griep, zoals een verstopte neus, koorts, en lamlendigheid. Na een paar dagen kan je kind ook last krijgen van vastzittende hoest gepaard met slijmvorming. Ook kan de keel extra pijnlijk aanvoelen. Kriebelhoest is in de laatste fase van griep of verkoudheid niet ongekend.

Pas op voor besmetting

Aangezien een virus besmettelijk is, is het een goed moment om je kind aan te leren dat het op moet letten geen andere mensen te besmetten met de griep of verkoudheid waar hij mee rond loopt. Dit kan eenvoudig door elke keer als je kind hoest hem eraan te herinneren zijn hand voor de mond te doen. Alhoewel tot voor kort altijd werd gezegd dat je je hand voor de mond moet doen als je hoest of niest, schijnt het toch een betere methode te zijn om in de hoek van je elle boog te hoesten. Zo bespaar je de handen alle bacteriën die ermee uit komen als je hoest, en is er dus minder kans op besmetting. Want met de handen raken we natuurlijk veel meer aan dan met de elle boog. Je zou je kind bijvoorbeeld kunnen zeggen dat hij zijn hand voor de mond moet doen als hij hoest, en even later zal hij met die vieze hand misschien de speen van de baby oppakken waardoor alle bacillen op de speen terecht komen. Dus wellicht is het aanleren van het hoesten in de hoek van de elle boog of een zakdoek een betere optie. Verder is het regelmatig wassen van de handen, en het schoonhouden van neus en mond ook een goede manier om besmetting te voorkomen.

Complicaties

Het kan een enkele keer voorkomen dat een virus of verkoudheid toch anders loopt dan normaal. Je weet als moeder zijnde vaak zelf het beste wanneer het tijd wordt om naar de huisarts te gaan, maar als extra ondersteuning noemen we de situaties waarin je beter even langs de huisarts gaat:

• Als de keelklachten langer dan vijf tot zeven dagen aanhouden
• Als de keelpijn gepaard gaat met hoge koorts en lamlendigheid
• Als er gele of witte punten te zien zijn in de keel
• Bij benauwdheid
• Als je kind veel kwijlt
• Als eten en drinken niet meer gaat

Er zijn specifieke ziektes die gepaard gaan met keelpijn. Daarom zullen we hier een korte samenvatting van geven van veelvoorkomende situaties. Als het ziektebeeld bij je kind misschien meer is dan alleen een verkoudheid of, is het goed om in de gaten te houden of het overeen komt met één van deze ziektebeelden:

• Ontstoken keelamandelen: gaat gepaard met keelpijn, moeite met slikken, vermoeidheid, koorts, slechte adem, en geen eetlust. Het kan zijn dat de dokter ervoor kiest om de amandelen te verwijderen.
• Keelontsteking; erg zere keel doordat de keel ontstoken is door een bacterie, slikken gaat moeilijk. Door de ontsteking kan je kind ook last krijgen van oorpijn, en algemene verschijnselen zoals koorts en lamlendigheid.
• Kinkhoest; gaat gepaard met hevige hoestaanvallen.
• Mazelen; gaat gepaard met koorts, hoesten, loopneus, keelpijn, ontstoken ogen, vermoeidheid, hoofdpijn, en niet-jeukende uitslag.
• Waterpokken; gaat gepaard met verkoudheid, koorts, keelpijn, en na een paar dagen met vocht gevulde blaasjes
• Kroep; gaat gepaard met verkoudheidsverschijnselen, heesheid, hardnekkige hoest, moeilijke ademhaling, en zwelling van de slijmvliezen. Komt vooral voor bij kinderen tussen de 0,5 en drie jaar.
• Ziekte van Pfeiffer; gaat gepaard met keelpijn, koorts, gezwollen lymfeklieren, vermoeidheid, opgezette amandelen, hoofdpijn, verlies van eetlust, en een gevoelige buik.

Mocht het ziektebeeld overeen komen met een van deze ziektebeelden, dan doe je er goed aan om met je kind naar de huisarts te gaan. Als dat niet het geval is, dan mag je kind lekker thuis blijven om uit te zieken en mag mama hem ondertussen vertroetelen om het wat makkelijker te maken.

Wat kun je doen tegen keelpijn?

Behalve je kind vertroetelen en extra in de watten leggen zijn er ook andere dingen die je kunt doen om de pijn te verlichten voor je kind. Over het algemeen is het niet zo dat je kind per se de hele dag op bed moet blijven liggen. Kinderen voelen vanzelf aan of het niet meer gaat en hun lichaam echt rust nodig heeft. Maar soms heeft je kind wel last, maar is het niet zodanig erg dat hij bedrust nodig heeft. In dit geval is lekker laten spelen een betere optie, want het zorgt ervoor dat hij er niet teveel mee bezig is. Wel is het een goed idee om samen bijvoorbeeld een middagdutje te doen zodat hij extra rust krijgt, of op een leuke manier wat extra vroeg naar bed gaan. Dit kan door met je kind in bed wat te babbelen of hem een verhaaltje voor te lezen. Andere dingen die je kunt doen om de pijn te verzachten zijn:

• Een luchtbevochtiger aanzetten; droge lucht zorgt voor een zere keel, dus als de lucht vochtig genoeg is kan dit verzachtend zijn voor de keel
• Honing; Natuurlijk en gezond. Honing is een van de beste manieren om keelpijn te verzachten, dit omdat het antibacteriële eigenschappen bevat waardoor de keel minder geïrriteerd raakt. Kies voor een pure honing van goede kwaliteit voor het beste resultaat
• Gember; Ook gember helpt tegen keelpijn. Je kunt zelf gemberthee maken door plakjes verse gember of geraspte gember te laten trekken in gekookt water. Zorg ervoor dat je het niet te sterk maakt zodat je kind het graag zal willen drinken. Je kunt de thee, als deze eenmaal wat afgekoeld is, zoeten met honing. Zo heb je twee vliegen in één klap.
• Citroen; Ook citroen is antibacterieel en daarom goed tegen keelpijn in het geval van een bacteriële infectie. Je kunt wat citroensap persen en dit mengen met wat water, maar bij ons is gemberthee met honing en citroen het perfecte drankje. Zo heb je niet alleen twee vliegen in één klap, maar zelfs drie. En het smaakt nog lekker ook.
• Tijm en kamille; ook tijm en kamille zijn verzachtend bij keelpijn. Tijm is antibacterieel, en kamille is rustgevend. Handig aan deze natuurlijke middelen is dat ze niet alleen pijnverzachtend zijn voor de keel, maar ook effectief tegen andere symptomen die gepaard kunnen gaan met keelpijn, zoals koorts en lamlendigheid.
• Keelpastilles; werken ook goed tegen keelpijn. Dit door de behulpzame stoffen die erin zitten, maar ook om het feit dat de keel door het zuigen in beweging is en daardoor beter doorbloedt raakt.
• Pijnstillers; Als je kind zich echt niet lekker voelt en veel klaagt over de pijn dan kun je het natuurlijk verlichten voor hem door middel van een paracetamol. Soms werkt dit goed zodat je kind even bij kan komen en zich wat beter kan voelen. Antibiotica werkt niet tegen keelpijn, zelfs niet bij bacteriële infecties. Ook is het zo dat een teveel aan antibiotica erg nadelig kan zijn, dus dit raden we ten zeerste af.
• Liefde van mama; het beste medicijn voor je kind! Vertroetel hem extra, en laat andere zaken even liggen. Jouw tijd en aandacht zorgen ervoor dat je kind wat makkelijker deze mindere dagen doorkomt!