Welke beroepen zijn gevaarlijk wanneer je zwanger wilt worden?

Het is belangrijk om te weten dat bepaalde beroepen die specifieke risico’s met zich meebrengen gevaarlijk of zelfs formeel verboden zijn voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven door de arbeidswetgeving. Voor elk beroep moet op zoek gegaan worden naar risicofactoren die risico’s kunnen inhouden voor zwangere of borstvoedende vrouwen. Het is immers bekend dat sommige beroepen weliswaar reële of potentiële risico’s voor de zwangerschap inhouden, maar het risico van schade aan de gezondheid van de moeder en/of het ongeboren kind hangt vaak af van de feitelijke werkomstandigheden: het is daarom belangrijk dat dit risico van geval tot geval wordt beoordeeld en vastgesteld.

Risicofactoren voor zwangere vrouwen

De belangrijkste stoffen die risicovol zijn voor zwangere vrouwen zijn organische oplosmiddelen, bepaalde zware metalen, antimitotica, gasvormige verdovingsmiddelen en sommige pesticiden, die nu verboden zijn. Om het toxische risico in te schatten, moet in een zo vroeg mogelijk stadium van de zwangerschap een medische benadering op basis van geïndividualiseerde toxicologische expertise worden toegepast.

Wat het biologische risico betreft, kunnen verschillende micro-organismen het verloop van de zwangerschap verstoren, of ze nu misvormingen bij het kind veroorzaken (rodehondvirus, toxoplasmose, cytomegalovirus…), een negatieve zwangerschapsafwijking (Listeria, Coxiella…) of beide. De belangrijkste beroepen in kwestie zijn de beroepen in de gezondheidszorg, de beroepen met kinderen en de beroepen die in contact staan met dieren. Preventie is gebaseerd op strikte hygiëne, respect voor de voorzorgsmaatregelen in de gezondheidszorg, goede laboratoriumpraktijken en vaccinaties (behalve tijdens de zwangerschap).

Ook op het gebied van ioniserende straling schuilen er gevaren. Het wordt algemeen aangenomen dat het risico op aangeboren misvormingen, aandoeningen van het centrale zenuwstelsel of geïnduceerde kankers verwaarloosbaar is bij doses van minder dan 100 mSv. De betrokken beroepen zijn voornamelijk industriële radiografie, gezondheidszorg, radiodiagnostiek, radiotherapie, nucleaire geneeskunde en laboratoria.

Wat betreft overlast in verband met de omgeving (warmte, lawaai), fysieke belasting of werkorganisatie, is het vooral de accumulatie ervan die het risico op vroegtijdige geboorte of foetale hypotrofie kan verhogen.

Maar welke beroepen zijn dan gevaarlijk wanneer je zwanger wilt worden?

Verpleegster

Zwangere verpleegsters die dagelijks worden blootgesteld aan chemicaliën zoals verdovingsgassen, oplosmiddelen of sterilisatieproducten kunnen te maken krijgen met verschillende risico’s voor de foetus. Bovendien verrichten ze meestal rechtstaand werd en werken ze ook regelmatig ’s nachts.

Dierenarts

In dit geval houden de risico’s vooral verband met contact met dieren, met name de blootstelling aan verdovingsmiddelen en pesticiden in insectenwerende middelen zoals vlooienbanden. Grote dieren kunnen de aanstaande moeder bovendien verwonden en sommige dierziekten kunnen op mensen worden overgedragen, zoals toxoplasmose, die door katten kan worden gedragen.

Radiologe

Het gevaar komt voort uit mogelijke blootstelling aan röntgenstraling. Röntgenstralen beïnvloeden de goede ontwikkeling van de foetus door het DNA van de foetus te beschadigen, met mogelijke misvormingen tot gevolg.

Kleuterjuf

Hier schuilt het gevaar in het feit dat de aanstaande moeder permanent in contact staat met kinderziekten. Bovendien is het een beroep waar we kleuters bij ons hebben die behoefte hebben aan knuffels, wat al snel erg vermoeiend en zelfs pijnlijk zijn.

Landbouwster

Het is een van de meest risicovolle beroepen voor zwangere vrouwen vanwege de intense blootstelling aan pesticiden, chemische stoffen waarvan bekend is dat ze kanker veroorzaken, soms met dramatische gevolgen voor een zwangerschap. Het risico is bijzonder hoog voor de bevruchting en tijdens het eerste trimester van de zwangerschap.

Kapster

Een ander beroep dat verschillende nadelen voor zwangere vrouwen combineert: blootstelling aan oplosmiddelen, kleurstoffen en andere chemicaliën. Langdurige blootstelling kan onder andere leiden tot een vroegtijdige geboorte.

Barvrouw

Rechtstaan en urenlang van links naar rechts hollen, zijn zeker niet de beste bondgenoten van de zwangere vrouw…

Stewardess

De risico’s voor vliegtuigpersoneel zijn het gevolg van lange periodes van stilstand, gespreide schema’s ,jetlag en blootstelling aan kosmische straling tijdens de vlucht. Kortom; geen ideale mix.

Werken in een stomerij

Het is bekend dat was- en stomerijactiviteiten schadelijk zijn door de hoge aanwezigheid van oplosmiddelen zoals tetrachloorethyleen of aceton. Deze toxiciteit kan leiden tot misvormingen bij baby’s.

Wat moet je doen als je je beroep een gevaar inhoudt voor je zwangerschap?

Zwangere vrouwen hebben rechten op het werk. Bovendien wordt in veel collectieve arbeidsovereenkomsten rekening gehouden met de situatie en worden oplossingen voorgesteld zoals extra pauzes en de mogelijkheid om van zware arbeid te worden vrijgesteld. Je kunt ook een aanpassing van je werkplek aanvragen, zoals bijvoorbeeld zitten in plaats van staan.

Vergeet ook niet dat je het recht hebt om vrij te nemen van uw werk om medische onderzoeken en andere consultaties tijdens de zwangerschap bij te wonen, zonder aftrek van het loon.

Tot slot, als je werk te gevaarlijk is voor een zwangere vrouw, kun je een tijdelijke verandering van job aanvragen. De arbeidswet voorziet in drie situaties die dit mogelijk maken: medische noodzaak, nachtwerk en blootstelling aan bijzondere risico’s. Zwangere vrouwen die ’s nachts werken, kunnen bijvoorbeeld naar de dagdienst overgeplaatst worden.

In geval van blootstelling aan bepaalde risico’s (giftige producten, oplosmiddelen, dieren, virussen, enz.) word je werkplek zo ingericht dat je niet meer in gevaar komt tijdens je zwangerschap of word je herplaatst op een baan waar je veiligheid als zwangere vrouw gegarandeerd is.

Ten slotte, als het niet mogelijk is om dergelijke regelingen te treffen, kan je werkgever je zeker niet dwingen om te werken en moet hij je blijven betalen.

En wat met sporten?

Artsen zeggen het volkomen normaal is om tijdens de zwangerschap te blijven sporten, dat het zelfs aan te moedigen valt. Men stelt dat de meeste zwangere vrouwen kunnen profiteren van aërobe activiteiten en krachttraining voor en na de bevalling. Maar de algehele gezondheid van een vrouw moet natuurlijk eerst worden beoordeeld voordat een trainingsprogramma wordt voorgeschreven.

In het algemeen kan men er van uitgaan dat je aan verschillende recreatieve activiteiten kan deelnemen tijdens de zwangerschap. Elke sport moet echter individueel worden onderzocht op de potentiële risico’s. Artsen adviseren meestal dagelijks zo een 30 minuten matige lichamelijke activiteit. De betekenis van “matig” varieert van persoon tot persoon en is afhankelijk van de mate van activiteit alvorens je zwanger werd. Zwangerschap is een uitstekende motiverende factor. Maar als je nog nooit eerder aan sport hebt gedaan, moet je oppassen dat je niet vanaf het begin met een te moeilijk trainingsprogramma begint. Wandelen is een goede manier om te starten. Je kunt langzaam beginnen en dan geleidelijk aan het tempo opvoeren.